Χρηματιστήρια: Οι «Magnificent 7», οι «Granolas» και το deja vu του 1999

Η νέα χρονιά μπήκε με τους καλύτερους οιωνούς για τα χρηματιστήρια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με τον S&P και τον Stoxx Europe 600 να αναρριχώνται σε ιστορικά υψηλά. Η τάση αυτή, παρά τις μικρές διορθώσεις δείχνει ότι έχει αρκετή δυναμική ακόμα, με μια σειρά παραγόντων να δρουν ως καταλύτες του ράλι.

Ωστόσο, οι Κασσάνδρες είναι εδώ και αρκετοί επενδυτές έχουν αρχίσει να εκφράζουν την ανησυχία τους και να μιλούν για αναβίωση του σεναρίου του 1999 όταν το ράλι των τεχνολογικών μετοχών οδήγησε στον εφιάλτη της φούσκας του dot.com.

Όπως υπογραμμίζει ο Yves Bonzon, συγγραφές και επικεφαλής επενδύσεων στην Julius Baer, με άρθρο του στους Financial Times, από τεχνικής απόψεως η θέση των επενδυτών φαίνεται τεταμένη και οι τσέπες της αμερικανικής αγοράς μετοχών φτάνουν σε υπεραγορασμένες περιοχές. «Ωστόσο, οι παρατηρητές που κάνουν συγκρίσεις με τη φούσκα dotcom γαβγίζουν σε λάθος δέντρο» γράφει χαρακτηριστικά.

«Magnificent Seven» στις ΗΠΑ, «Granolas» στην Ευρώπη

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να δούμε τις εξαιρετικά γενναιόδωρες ενέσεις ρευστότητας που βοήθησαν να τονωθεί η άνοδος της αγοράς dotcom. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ χαλάρωσε τότε τη νομισματική πολιτική ως απάντηση στην ασιατική κρίση του 1997-1998. Την ίδια στιγμή, οι ευρωπαϊκές νομισματικές αρχές μείωσαν τα επιτόκια στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την εισαγωγή του κοινού νομίσματος.

Συγκριτικά, το 2023, η αγορά εκτοξεύτηκε στα ύψη ενώ η Fed συνέχισε την πιο επιθετική εκστρατεία σύσφιγξης στην ιστορία, αυξάνοντας το επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων κατά 5,25 ποσοστιαίες μονάδες σωρευτικά από τον Μάρτιο του 2022. Επιπλέον, ενώ η ρευστότητα στο σύστημα εξακολουθεί να είναι πολύ πάνω από τα προ-πανδημίας επίπεδα, είναι η αλλαγή στην προσφορά χρήματος που έχει μεγαλύτερη σημασία για τις αποτιμήσεις περιουσιακών στοιχείων. Σε ετήσια βάση, η προσφορά χρήματος M2 των ΗΠΑ εξακολουθεί να συρρικνώνεται με ρυθμό 2,3%. Ο σημερινός κύκλος της αγοράς δεν καθοδηγείται από χαλαρή νομισματική πολιτική, σε πλήρη αντίθεση με το 1999.

Δεύτερον, συνεχίζει στην ανάλυσή του ο Yves Bonzon, το σημερινό ράλι της αγοράς μετοχών υποστηρίχθηκε από τα ισχυρά κέρδη και την παραγωγή ρεκόρ ελεύθερων ταμειακών ροών — μετρητά που παράγονται από δραστηριότητες μείον τις κεφαλαιουχικές δαπάνες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις τεχνολογικές πλατφόρμες, οι οποίες επιδεικνύουν μια εξαιρετική ικανότητα να μετατρέπουν ένα μεγάλο μέρος των πρόσθετων εσόδων σε δωρεάν ταμειακές ροές.

Οι παραδοσιακές μετρήσεις αποτίμησης, όπως οι προθεσμιακές αναλογίες τιμής προς κέρδη, δείχνουν ότι οι κορυφαίες μετοχές dotcom ήταν υπερδιπλάσιες από τις σημερινές μετοχές Magnificent Seven.

Στοιχεία φούσκας

Ο επικεφαλής επενδύσεων της Julius Baer υποστηρίζει επίσης ότι επί του παρόντος δεν υπάρχουν στοιχεία για φούσκα στις αναλογίες τιμής προς κέρδη. Οι επενδυτές που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι αμερικανικές μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης είναι υπερτιμημένες προεξοφλούν έμμεσα ότι οι μετρήσεις ελεύθερων ταμειακών ροών, οι οποίες έχουν βελτιωθεί απότομα τις τελευταίες δεκαετίες, θα επιστρέψουν στη μακροπρόθεσμη ασθενέστερη μέση τιμή τους.

Και τρίτον, οι αμερικανικές μετοχές σήμερα δεν είναι τόσο ακριβές σε σχέση με τα ομόλογα όσο πριν σκάσει η φούσκα των dotcom. «Συνολικά, η ανθεκτικότητα της χρηματιστηριακής αγοράς έναντι των ομαλοποιημένων επιτοκίων δείχνει την εξαιρετική ποιότητα των τρεχουσών αποδόσεων της αγοράς μετοχών. Ενώ μια ενδιάμεση ενοποίηση είναι πιθανή, και μάλιστα ευπρόσδεκτη για την αποκατάσταση της τεχνικής υγείας της αγοράς, η κοσμική ανοδική αγορά μετοχών αναμένεται να συνεχιστεί. Αυτό δεν είναι ριμέικ του 1999», καταλήγει.

Η εικόνα στην Ευρώπη

Μέσα στο πλαίσιο αυτό που έχει διαμορφωθεί στη Wall Street, το κύμα ευφορίας φαίνεται ότι επεκτείνεται και στις ευρωπαϊκές αγορές: οι ευρωπαϊκές μετοχές διαπραγματεύονται κοντά σε μια έκπτωση ρεκόρ σε σχέση με τις μετοχές στην Αμερική, όπου ένας ισχυρότερος τεχνολογικός τομέας έχει οδηγήσει στην αύξηση των τιμών από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες πρόκειται επίσης να επιστρέψουν πάνω από 120 δισ. ευρώ στους μετόχους μέσω εξαγορών και μερισμάτων, μετά τα μεγάλα κέρδη που εξασφάλισαν από τα υψηλά επιτόκια.

Και ενώ η ευρωζώνη υποφέρει από αδύναμη οικονομική ανάπτυξη, η εκτόνωση του σοκ στις τιμές της ενέργειας και η προοπτική περικοπών των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να συντηρήσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι FT, σε editorial άρθρο τους προ διημέρου, η ευρωπαϊκή αγορά προσφέρει κάτι διαφορετικό: διαθέτει μια σειρά αμυντικών και αναπτυσσόμενων μετοχών, συμπεριλαμβανομένων τραπεζών, φαρμακευτικών προϊόντων και λιανοπωλητών πολυτελείας. Οι  «Granolas», ένα ακρωνύμιο που επινοήθηκε πρόσφατα για τις 11 μετοχές με τις καλύτερες επιδόσεις της Ευρώπης, περιλαμβάνει τον παγκόσμιο ηγέτη στην αγορά φαρμάκων για την παχυσαρκία, Novo Nordisk, την εταιρεία τεχνολογίας τσιπ ASML και τον γίγαντα τροφίμων Nestlé.

Οι εταιρείες αυτές ακολουθούν τις συνολικές αποδόσεις των μετοχών τεχνολογίας Magnificent Seven της Wall Street από τις αρχές του 2021. Αν και οι Granolas κυριαρχούν στις ευρωπαϊκές αγορές στον ίδιο βαθμό που κάνουν οι Apple, Amazon και Nvidia στις ΗΠΑ, είναι μια πιο διαφοροποιημένη ομάδα.

Διαφοροποίηση στα χαρτοφυλάκια

Σύμφωνα με το άρθρο των FT, αυτό σημαίνει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα διαφοροποίησης στα χαρτοφυλάκια. Τείνουν επίσης να είναι πιο… παγκόσμιες. Περίπου το 60% των πωλήσεων των ευρωπαϊκών εταιρειών είναι εκτός Ευρώπης, ενώ πολλές εταιρείες των ΗΠΑ επικεντρώνονται περισσότερο στις εγχώριες αγορές.

Ωστόσο, τα χρηματιστήρια της ΕΕ μπορούν και πρέπει να προσπαθήσουν να είναι κάτι περισσότερο από μια απλή εναλλακτική στην αμερικανική τεχνολογία. Οι εταιρείες εξαρτώνται υπερβολικά από τις τράπεζες για χρηματοδότηση. Μια μεγαλύτερη, βαθύτερη και πιο ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αγορά μετοχών θα βοηθούσε τις επιχειρήσεις της να αναπτυχθούν και να απορροφήσουν καλύτερα το κόστος και να ξεκλειδώσουν την οικονομική ανάπτυξη σε ολόκληρη την ήπειρο.

Κατακερματισμός

Πρώτον, η ΕΕ πρέπει να επισπεύσει τις μακροχρόνιες προσπάθειές της για την εδραίωση των κατακερματισμένων κεφαλαιαγορών της. Διαθέτει πολυάριθμα χρηματιστήρια, γραφεία συμψηφισμού και ένα συνονθύλευμα εθνικών νόμων για τους τίτλους. Η εναρμόνιση αυτή θα μπορούσε να ξεκλειδώσει τρισ.

Δεύτερον, το μπλοκ των 27 εθνών πρέπει να κινητοποιήσει περισσότερη από την οικονομική του δύναμη από συνταξιοδοτικά ταμεία και μικροεπενδυτές. Τα νοικοκυριά της ΕΕ διατηρούν το ένα τρίτο των χρηματοοικονομικών τους περιουσιακών στοιχείων σε μετρητά, εκτιμά το think tank New Financial. Επιπλέον 1,8 τρισεκατομμύρια ευρώ — το 11% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ΕΕ — θα μπορούσε να δημιουργηθεί εάν αύξαναν την κατανομή τους στις επενδύσεις κεφαλαίου κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, προσθέτει.

Τρίτον, πρέπει να ανανεώσει την εικόνα του. Το μπλοκ έχει τη φήμη μεταξύ των επενδυτών ότι είναι υπερβολικά ρυθμισμένο και ακατάλληλο για νεοφυείς επιχειρήσεις που επιδιώκουν να αναπτυχθούν. Όμως παράγει καινοτόμες επιχειρήσεις. Μόλις αυτή την εβδομάδα, η Microsoft σύναψε συνεργασία με τη Mistral, μια γαλλική νεοσύστατη εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης . Μια καλύτερα συνδεδεμένη ευρωπαϊκή αγορά θα οδηγούσε σε κάποιο βαθμό προς τη μείωση της γραφειοκρατίας, ενώ θα μπορούσε να απελευθερώσει κεφάλαια για τις νεοφυείς επιχειρήσεις.

Ένα crunchy ακρωνύμιο

Το «τραγανό ακρωνύμιο» επινοήθηκε από την Goldman Sachs για τις φαρμακευτικές εταιρείες GSK και Roche, την ολλανδική εταιρεία τσιπ ASML, την ελβετική Nestlé και τη Novartis, τη δανική φαρμακευτική εταιρεία Novo Nordisk, τη γαλλική L’Oréal and LVMH, τη βρετανική AstraZeneca, τη γερμανική εταιρεία λογισμικού Sanof και τη γαλλική εταιρεία υγείας Sanofi. (σ.σ. η granola είναι μείγμα δημητριακών με βάση τη βρόμη, ξηρούς καρπούς και μέλι και καταναλώνεται συνήθως στο πρωινό σε γάλα, γιαούρτι ή χυμούς)

Σύμφωνα με τους Financial Times, τους τελευταίους 12 μήνες ο όμιλος αντιπροσώπευε το 50% των κερδών του δείκτη Stoxx Europe 600, ο οποίος έφτασε σε νέο υψηλό την Πέμπτη, και περίπου τις μισές συγχωνεύσεις τα τελευταία πέντε χρόνια.

Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η Ευρώπη βιώνει ένα παρόμοιο φαινόμενο με τις ΗΠΑ, όπου οι διαχειριστές κεφαλαίων ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για τη στενότητα ενός ράλι υπό την ηγεσία εταιρειών τεχνολογίας όπως η Nvidia, η κεφαλαιοποίηση της οποίας ανήλθε σε 2 τρισεκατομμύρια δολάρια την Παρασκευή.

«Οι μεγάλοι συνεχίζουν να μεγαλώνουν», δήλωσε ο Peter Oppenheimer, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής διεθνών μετοχών της Goldman και επικεφαλής του τμήματος macro.

«Αυτή η ιδέα για σημαντικά αυξημένη συγκέντρωση στην αγορά των ΗΠΑ έχει τραβήξει τεράστια προσοχή, αλλά αντικατοπτρίζεται και σε άλλες αγορές», δήλωσε ο Oppenheimer. Και περιμένει ότι οι Granolas θα οδηγούσαν «σχεδόν όλη» τη συνδυασμένη αύξηση των εσόδων των εταιρειών Stoxx 600 τα επόμενα χρόνια.

Οι Granolas ως ομάδα έχουν ανέβει 18% τους τελευταίους 12 μήνες ξεπερνώντας την άνοδο του Stoxx 600 κατά 7,5 τοις εκατό την ίδια περίοδο.

Το μερίδιο των Granolas στον δείκτη Stoxx Europe 600 έχει σκαρφαλώσει στο 25%, πλησιάζοντας το 28% του Magnificent Seven στον S&P 500. Ωστόσο, ο ευρωπαϊκός όμιλος έχει συνδυασμένη κεφαλαιοποίηση περίπου 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, αρκετά χαμηλότερη από τις αμερικανικές «7», των οποία η αξία ανέρχεται σε 13 τρισ. δολ.