Casino: Η αλυσίδα που έμαθε στους Γάλλους το σούπερ μάρκετ

Ήταν περίπου το 1860, όταν τo κλείσιμο του Lyrical Casino του Saint-Étienne στη rue des Jardins, άνοιξε το δρόμο στην οικογένεια Perrachon να ανοίξει ένα κατάστημα λιανικής παντοπωλείου στο ίδιο κτίριο με τα εσωτερικά μπαλκόνια και τους εξώστες με τα περίτεχνα σχέδια.

Το κατάστημα εκείνο πήρε το όνομά του από την πρότερη επιχείρηση –Casino– που διατηρούνταν στο χώρο, εγκαινιάζοντας τη δημιουργία της έννοιας τους σούπερ μάρκετ, που άλλαξε τις καταναλωτικές συνήθειες διεθνώς. Λίγο πριν το πέρασμα στο νέο αιώνα -το 1860- ο Geoffroy Guichard έγινε ο μοναδικός ιδιοκτήτης της επιχείρησης.

Γαλλία: Διάσωση με αναδιάρθρωση χρέους για τον όμιλο Casino – Η συμφωνία με τους πιστωτές

Το εμπορικό σήμα

Το όραμα για κάτι μεγαλύτυερο από ένα ακόμη μπακάλικο υπήρχε στο μυαλό του υπήρχε του επιχειρηματία που αφησε το αποτύπωμά του και στον αθλητισμό, με τη δημιουργία του φερώνυμου γηπέδου. Σκέφτηκε ότι για να υπάρξει ανάπτυξη της ιδέα, χρειάζεται να προστατευτεί η καινοτομία της από τον ανταγωνισμό και να προωθήσει τα δικά της προϊόντα. Αποφάσισε να δημιουργήσει το εμπορικό σήμα «Casino» το 1901 και να το κατοχυρώσει τρία χρόνια αργότερα.

Ένα ταξίδι στις ΗΠΑ και τον Καναδά γέννησε την ιδέα μεταφοράς επί ευρωπαϊκού εδάφους του πρωτοποριακού συστήματος self service. Και πράγματι, το 1948 εγκαινιάστηκε το πρώτο κατάστημα λιανικής στο Saint-Étienne, και μέσα σε δέκα χρόνια επηρέασε ακόμη 500 καταστήματα, βάζοντας τις βάσεις για τη δημιουργία μιας αλυσίδας. Eνώ το 1960 λειτούργησε το πρώτο μεγάλο σούπερ μάρκετ στη Grenoble.

Το 1970, το πρώτο υπερμάρκετ Géant Casino άνοιξε στη Μασσαλία, αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα καταστήματα στη Γαλλία με 41 ανεξάρτητες επιχειρήσεις και μια καφετέρια Casino.

Συγχωνεύσεις και εξαγορές

Οι συνεχείς μεταβολές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 1992, όταν ο όμιλος Casino Group συγχωνεύτηκε με τον όμιλο Rallye Group. Το δίκτυο των καταστημάτων Rallye αποτελούνταν από 49 Hyper Rallye, 232 σούπερ μάρκετ Rallye Super, 29 Auto-Service, 70 καφετέριες Marest και 6 αποθήκες.

Στην συνέχεια, η εταιρεία Casino έγινε μέτοχος της Monoprix-Prisunic το 1996, πριν προβεί στην εξαγορά των Franprix και Leader Price έναν χρόνο αργότερα.

Την ίδια χρονιά, έλαβε χώρα και το σπουδαίο deal με την ολλανδική SPAR, της οποίας ανέλαβε αποκλειστικός αντιπρόσωπος στην Γαλλία.

Εκτός Γαλλίας

Το 1998, η Casino επεκτάθηκε στην αγορά της Λατινικής Αμερικής, όπου άνοιξε καταστήματα στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη και το 1999 απέκτησε μερίδια στην κολομβιανή εταιρεία διανομής Grupo Éxito (στην οποία έγινε βασικός μέτοχος το 2007) και στον βραζιλιάνικο όμιλο διανομής GPA.

Επιπλέον, 14 χρόνια αργότερα, το 2012, η εταιρεία  έγινε ο κύριος μέτοχος της GPA και αγόρασε το υπόλοιπο 50% της Monoprix.

Το 2017, η Casino υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με το βρετανικό Cybermarket Ocado, μία από τις κορυφαίες εταιρείες παγκοσμίως στον τομέα των τροφίμων delivery.

Μετά από ένα χρόνο, η Casino, μέσω της Monoprix ενεπλάκη στο ηλεκτρονικό εμπόριο με τη Sarenza και την Amazon. Εξαγόρασε τη Sarenza, μια από τις κορυφαίες εταιρείες στις πωλήσεις υποδημάτων στο διαδίκτυο, και υπέγραψε την πρώτη επιχειρηματική συνεργασία με την Amazon.

Ο ρόλος του Naouri

Ο οικονομολόγος και υπεύθυνος για φορολογικά Jean-Charles Naouri αποφάσισε το 1987 να εγκαταλείψει την κυβερνητική υπηρεσία και να ενταχθεί στην Rothschild & Cie Banque ως διευθύνων σύμβουλος. Περίπου την ίδια εποχή, ίδρυσε το δικό του επενδυτικό ταμείο, το Euris, το οποίο απέκτησε μειοψηφικές συμμετοχές σε βιομηχανικές εταιρείες, ενώ παράλληλα αύξησε ραγδαία τις επενδυτικές του δυνατότητες.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο κ. Naouri άλλαξε την επενδυτική του στρατηγική προκειμένου να υποστηρίξει με βιώσιμο τρόπο την ανάπτυξη των εταιρειών στις οποίες επενδύει. Στο πλαίσιο αυτής της νέας στρατηγικής, εξαγόρασε το 1991 την εταιρεία λιανικής πώλησης Rallye με έδρα τη Βρετάνη, η οποία εκείνη την εποχή αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα/προκλήσεις ρευστότητας.

Πεπεισμένος για τις μελλοντικές δυνατότητες του λιανεμπορίου και τα οφέλη από τη συνένωση των δύο εταιρειών, οργάνωσε τη συγχώνευση της Rallye με τον όμιλο Casino το 1992, με αποτέλεσμα να γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος του ομίλου Casino. Αυτό επέτρεψε στον Όμιλο να γνωρίσει τεράστια ανάπτυξη τόσο στη Γαλλία όσο και στο εξωτερικό από το 1992 έως το 1997. Πράγματι, σε μια περίοδο 5 ετών, ο κύκλος εργασιών διπλασιάστηκε για το εμπορικό σήμα Casino.

Jean-Charles Naouri

Τα χρέη, οι εξαγορές και η πτώση

Η Casino ωστόσο έφτασε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας μετά από χρόνια εξαγορών λόγω δημιουργίας χρεών και απώλειας μεριδίων αγοράς έναντι των ανταγωνιστικών επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ.

Ο γαλλικός όμιλος σούπερ μάρκετ οριστικοποίησε μια συμφωνία για την αποφυγή της πτώχευσης μέσω μιας αναδιάρθρωσης χρέους που συμφωνήθηκε με τους κύριους πιστωτές του -την Attestor, τον δεύτερο μεγαλύτερο μέτοχο Fimalac και τους εξασφαλισμένους πιστωτές του λιανεμπόρου- και επικεφαλής την εταιρεία EPGC του Τσέχου δισεκατομμυριούχου Daniel Kretinsky.

«Η Casino έφθασε σε ένα σημαντικό ορόσημο στη διαδικασία οικονομικής αναδιάρθρωσης, επιτυγχάνοντας τη συμφωνία των κύριων πιστωτών της», είχε πει τον περασμένο Οκτώβριο ο διευθύνων σύμβουλος και κύριος μέτοχος Jean-Charles Naouri.

Η συμφωνία που εγκρίθηκε πρόσφατα και περιλαμβάνει εισφορά 1,2 δισ. ευρώ και μετατροπή χρέους σχεδόν 5 δισ. ευρώ σε ίδια κεφάλαια., αποδυναμώνει μαζικά τους μετόχους και θα βάλει τέλος στην 30ετή βασιλεία του 74χρονου Naouri, ο οποίος ελέγχει την Casino μέσω της εισηγμένης εταιρείας συμμετοχών του Rallye.

Ο όμιλος δεν παρείχε καμία εκτίμηση αναφορικά με τις προοπτικές για το 2024 δεδομένης της αλλαγής ελέγχου, η οποία αναμένεται να συμβεί στις αρχές Απριλίου.

Το Casino ανακοίνωσε πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων ύψους περίπου 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών που υπέγραψαν με την Auchan Retail France και την Groupement Les Mousquetaires για την πώληση 288 καταστημάτων και παρακείμενων πρατηρίων καυσίμων. Πώλησε επίσης το άμεσο μερίδιο 34% της Grupo Éxito στην Κολομβία στην Grupo Calleja.

Σύμφωνα με αποτίμηση εμπειρογνωμόνων που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο, το Casino συγκέντρωσε ζημίες 3,3 δισεκατομμυρίων ευρώ μεταξύ 2018 και 2022. Το 2023, η αξία της επιχείρησης ήταν μεταξύ 3,79 δισεκατομμυρίων και 7,15 δισεκατομμυρίων ευρώ, λιγότερο από τα περίπου 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ του προσαρμοσμένου καθαρού οικονομικού χρέους.