BIS: Το τελευταίο μίλι των κεντρικών τραπεζών για τη νίκη έναντι του πληθωρισμού

Πολύ κοντά στο να ανακοινώσουν τη νίκη έναντι των πληθωριστικών πιέσεων βρίσκονται οι κεντρικές τράπεζες. Η εκτίμηση προέρχεται από την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS), που είναι η επίσημη ονομασία της. Ωστόσο πιο συχνά αποκαλείται η κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζιτών, καθώς σε τακτά χρονικά διαστήματα οι κεντρικοί τραπεζίτες συναντιούνται κεκλεισμένων των θυρών στη Βασιλεία, της Ελβετίας. «Oι κεντρικές τράπεζες διανύουν το τελευταίο μίλι του μεταπανδημικού αποπληθωρισμού» λέει χαρακτηριστικά.

Στην τριμηνιαία έκθεση της που έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα η Τράπεζα παρουσιάζεται συγκρατημένα αισιόδοξη. «Οι κεντρικές τράπεζες ανέλαβαν αποφασιστική δράση και έτσι απέτρεψαν την εμπέδωση του πληθωρισμού» δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής του Νομισματικού και Οικονομικού Τμήματος της BIS, Κλαούντιο Μπόριο όπως αναφέρει το Reuters. «Ταυτόχρονα, η οικονομική δραστηριότητα ήταν αξιοσημείωτα ανθεκτική και το χρηματοπιστωτικό σύστημα άντεξε καλά» πρόσθεσε.

Επιτόκια: Ρωγμές στον συγχρονισμό κεντρικών τραπεζών παγκοσμίως

Η BIS γίνεται σταδιακά πιο αισιόδοξη όσον αφορά τις προοπτικές. Στα τέλη του περασμένου έτους εκτιμούσε ότι η πρόοδος στην ανάσχεση του πληθωρισμού ήταν ενθαρρυντική, αλλά προειδοποίησε ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν έχουν βγει στο ξέφωτο. Και οι προβλέψεις της έχουν σημασία, καθώς αριθμεί 94 χρόνια λειτουργίας που την καθιστούν το παλαιότερο διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα,  έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία, από τον διακανονισμό των αποζημιώσεων που επιβλήθηκαν στη Γερμανία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι την εξυπηρέτηση των κεντρικών τραπεζών στην προσπάθειά τους για νομισματική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

The BIS Quarterly Review is out #BISQuarterly https://t.co/JjaeoNZLr6 pic.twitter.com/4xdf68Lkve

— Bank for International Settlements (@BIS_org) March 4, 2024

Αν κα αυτή τη φορά δεν έλειψαν οι επισημάνσεις για τους κινδύνου ο Μπόριο σημείωσε ότι το «φως της ημέρας» έχει στενέψει σημαντικά μεταξύ του πότε οι αγορές αναμένουν ότι τα επιτόκια θα αρχίσουν να πέφτουν και πάλι και του τι έχουν σηματοδοτήσει οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες.

«Το γεγονός ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν συγκλίνει με τις απόψεις των κεντρικών τραπεζών υποδηλώνει ότι, αυτή τη φορά τουλάχιστον, οι κεντρικές τράπεζες είχαν καλύτερη εκτίμηση των κινδύνων» είπε χαρακτηριστικά.

«Μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου,» αναφέρει η τριμηνιαία έκθεση οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες συνέχισαν να χαλαρώνουν, λόγω των προσδοκιών των επενδυτών για χαλαρότερη πολιτική
στο εγγύς μέλλον. Από τον Ιανουάριο, οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες σταθεροποιήθηκαν και συσφίγγονταν, καθώς η επικοινωνία των κεντρικών τραπεζών αντιστάθηκε στις προσδοκίες αυτές και οι ανακοινώσεις στοιχείων έδειχναν πιο επίμονες πληθωριστικές πιέσεις.»

Βασικά συμπεράσματα για τις αγορές

Οι αγορές ομολόγων κινήθηκαν με την αύξηση και μείωση των προσδοκιών για πρόωρη μείωση των επιτοκίων πολιτικής, καθώς οι κεντρικοί τραπεζίτες παρενέβησαν για να διαλύσουν την υπερβολική αισιοδοξία.

Τα ριψοκίνδυνα στοιχεία ενεργητικού σημείωσαν ράλι, με τις ακόμη σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες να χαλαρώνουν σημαντικά από το μέγιστο σημείο τους στα τέλη Οκτωβρίου.

Οι  EMEs ακολούθησαν σε γενικές γραμμές τις εξελίξεις στις AEs, καθώς οι αποδόσεις αποκλιμακώθηκαν και οι αγορές μετοχών ανέκαμψαν.  Ωστόσο  στην Κίνα το χρηματιστήριο κατέρρευσε.

Το ουδέτερο επιτόκιο

Η έκθεση εξέτασε επίσης το πόσο επίμονες μπορεί να είναι οι πληθωριστικές πιέσεις καθώς και το επίπεδο του ουδέτερου επιτοκίου ή “r*” στη γλώσσα των οικονομολόγων. Πρόκειται για το επιτόκιο  που δεν καθορίζεται άμεσα από τις κεντρικές τράπεζες, και δεν μπορεί κανείς να πει με αξιοπιστία πού βρίσκεται αλλά είναι αυτό που διατηρεί τις οικονομίες να αναπτύσσονται σταθερά, με πλήρη απασχόληση και πληθωρισμό γύρω στο 2%.

Watch the media briefing by Claudio Borio and @HyunSongShin on the #BISQuarterly. They discussed recent market moves, the natural rate of interest or r*, sticky services prices, the inflation outlook, EME debt markets and commercial real estate debt https://t.co/6KpVBuVANR pic.twitter.com/sIUqetUBmt

— Bank for International Settlements (@BIS_org) March 4, 2024

Τα κυριότερα συμπεράσματα της έκθεσης για το r*  ήταν τα ακόλουθα:

Αρκετές εκτιμήσεις του φυσικού επιτοκίου (r*) υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει αυξηθεί σε σχέση με τα προ της πανδημίας επίπεδα.

Πιθανές μεταβολές στο ισοζύγιο αποταμίευσης-επενδύσεων και ένα πιο πληθωριστικό περιβάλλον, το οποίο προκάλεσε ισχυρή αντίδραση της νομισματικής πολιτικής, ενδέχεται να έχουν αυξήσει το r* και τις αντιλήψεις του.

Οι εκτιμήσεις για το επίπεδο και την κατεύθυνση του r* περιβάλλονται από πολύ μεγάλη αβεβαιότητα, γεγονός που το καθιστά ασαφή οδηγό για τη νομισματική πολιτική, ιδίως στο τρέχον πλαίσιο.

Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα μπορούσαν να γίνουν πιο επίμονες καθώς οι κλάδοι των υπηρεσιών αυξάνουν το βάρος τους στις οικονομίες, ενώ το r* θα μπορούσε τώρα να είναι υψηλότερο, αν και η μέτρησή του ήταν γεμάτη αβεβαιότητα. Ήταν ένας τόσο “θολός οδηγός” στο σημερινό πλαίσιο που “θα είναι πολύ δύσκολο να τον αξιοποιήσουμε με πολύ συγκεκριμένο τρόπο όταν ασκούμε νομισματική πολιτική”, πρόσθεσε ο Hyun Song Shin, επικεφαλής της Διεύθυνσης Έρευνας της BIS.

Βασικά συμπεράσματα για τον πληθωρισμό

– Η αύξηση των τιμών των υπηρεσιών διαδραμάτισε μικρότερο ρόλο από ό,τι η αύξηση των τιμών των βασικών αγαθών στις αρχικές φάσεις της
αύξησης του πληθωρισμού, αλλά η σημασία της αυξήθηκε με την πάροδο του χρόνου.

– Συνολικά, η μεγαλύτερη συμβολή των υπηρεσιών μπορεί να καταστήσει τις πληθωριστικές πιέσεις πιο επίμονες στη βραχυπρόθεσμα, καθώς ο πληθωρισμός των υπηρεσιών είναι διαρθρωτικά πιο επίμονος. Αυτό είναι ακόμη πιο πιθανό εάν οι τιμές των υπηρεσιών αυξηθούν ταχύτερα για να καλύψουν τις προ της πανδημίας σχετικές τάσεις των τιμών.

– Η νομισματική πολιτική μπορεί να χρειαστεί να παραμείνει σφιχτή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου για τον πληθωρισμό από ό,τι αν
ο πληθωρισμός αντανακλούσε κυρίως την ταχύτερη αύξηση των βασικών τιμών των αγαθών.

Καμπανάκι για τις μετοχές

Υπήρξε επίσης μια μερική προειδοποίηση σχετικά με την υπερτροφοδοτούμενη άνοδο των megacaps μετοχών τεχνολογίας, ιδίως εκείνων που συνδέονται με την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης.

Η εισηγμένη στις ΗΠΑ Nvidia κατάκτησε ένα ακόμη ορόσημο ξεπερνώντας τη Saudi Aramco σε χρηματιστηριακή αξία, καθιστώντας την εταιρεία κατασκευής τσιπ την τρίτη πιο πολύτιμη εισηγμένη εταιρεία στον κόσμο μετά την Apple και τη Microsoft Corp. Η εταιρεία έκλεισε τη συνεδρίαση της Παρασκευής με χρηματιστηριακή αποτίμηση της τάξης των 2,06 τρισ. δολαρίων.

Η Meta, στην οποία ανήκει το Facebook , έχει αυξηθεί επίσης σχεδόν 140% τους τελευταίους 15 μήνες.

«Κάθε φορά που υπάρχουν μεγάλες αλλαγές ή μελλοντικές αλλαγές στην τεχνολογία σημειώνονται ράλι ενθουσιασμού που ωθούν την αγορά σε ακραία επίπεδα. Μπορεί να το ξαναδούμε αυτό», εκτιμά ο Μπόριο.

Ωστόσο, με πολλές άλλες αγορές να σημειώνουν επίσης έντονο ράλι φέτος, οι επενδυτές βλέπουν «μια πολύ, πολύ ήπια προσγείωση μπροστά μας» για τις μεγάλες οικονομίες, πρόσθεσε.