Logistics: Οι 4+3 επενδύσεις που θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε Global Logistics Gateway

Νέες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στον κλάδο των logistics συμβάλλουν στις προσπάθειες της χώρας μας να εξελιχθεί σε ένα διεθνές εμπορευματικό κέντρο, αξιοποιώντας τη στρατηγική γεωγραφική της θέση, την ανάκαμψη της οικονομίας και ένα φιλικότερο επενδυτικό περιβάλλον.

Η ζήτηση για σύγχρονες και ενεργειακά αποδοτικές εγκαταστάσεις logistics συνεχίζει την ανοδική της πορεία, ενώ η δημιουργία κόμβου εμπορίου από την Ασία προς την Ευρώπη με «πύλη» εισόδου την Ελλάδα είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Με πρωταγωνιστές τους ιδιώτες περισσότερα από 250.000 τετραγωνικά μέτρα νέων κτιρίων logistics εκτιμάται ότι θα παραδοθούν εντός του 2024, όταν το 2023 η απορρόφηση νέων χώρων εκτιμάται ότι ανήλθε σε περίπου 310.000 τ.μ.

HIG Capital

Ενδεικτική της επενδυτικής κινητικότητας σε σύγχρονες υποδομές logistics είναι η προωθούμενη στρατηγική επένδυση των 244 εκατ. ευρώ για το mega logistics park στον Ασπρόπυργο από την HIG Capital.

Το αμερικανικό fund φιλοδοξεί να μετατρέψει το εν λόγω οικόπεδο σε πρότυπο κέντρο διεθνών μεταφορών και αποθήκευσης (μέσω τραίνου, πλοίου, φορτηγών – trimodal) συνολικής επιφάνειας 290.000 τ.μ.

Το κόστος της επένδυσης, όπως είχε αναφερθεί παλαιότερα από τον Κωνσταντίνο Μπήτρο, γενικό διευθυντή της Inventio, που εκπροσωπεί αποκλειστικά τη HIG Capital στη χώρα μας, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ.

Απώτερος στόχος είναι οι εγκαταστάσεις να αξιοποιούν και από μεγάλες ξένες εταιρείες που θέλουν να κάνουν την Ελλάδα διαμετακομιστικό κέντρο για την ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.

Ο αρχικός προγραμματισμός προβλέπει την είσοδο των μισθωτών στο χώρο το 2025-2026, με τον κο Μήτρο να λέει ότι η ζήτηση είναι παραπάνω από ικανοποιητική.

Το έργο πέρασε από την Διυπουργική Επιτροπή κι εντάχθηκε στις στρατηγικές επενδύσεις της χώρας τον Μάρτιο του 2023, ενώ πρόσφατα έλαβε και τα κίνητρα της επένδυσης.

Υπενθυμίζεται ότι η HIG Capital πέτυχε στην Ελληνική Χαλυβουργία της οικογένειας Μάνεση, τη διαγραφή δανείων άνω 150 εκ ευρώ με ανταλλαγή οικοπέδου-παλαιού χαλυβουργείου που έκλεισε το 2012 και μέσω υπαγωγής στο αρ. 106 του ν. 3588/2007. Μετά από ένα μεγάλο διάστημα διεργασιών η HIG προχώρησε στην εξαγορά των δανείων της Χαλυβουργίας Ελλάδος, από την Εθνική Τράπεζα και την Τράπεζα Πειραιώς, οι οποίες είχαν πραγματοποιήσει σχετικό διαγωνισμό πώλησης, ενώ πρωθύστερα είχε εξαγοράσει και επιπλέον οφειλές 50 εκατ. ευρώ από την Eurobank, ελέγχοντας έτσι χρέη 150 εκατ. ευρώ.

Η διαδικασία που ακολουθήθηκε είχε σαν αποτέλεσμα τη διάσωση της εταιρίας (περίπου 600 θέσεις εργασίας) και τη συνέχιση της δραστηριότητας του χαλυβουργείου του Βόλου.

IKEA

Την πρώτη άμεση επένδυση του διεθνούς ομίλου ΙΚΕΑ στην Ελλάδα συνιστά η δημιουργία κέντρου logistics στον Ασπρόπυργο σε συνεργασία με την Trade Estates του ομίλου Fourlis.

Η νέα μονάδα 50.000 τ.μ., με κατασκευάστρια εταιρεία την Ten Brinke, θα εφοδιάζεται μέσω και του λιμανιού του Πειραιά και θα εξυπηρετεί τις αγορές της Ανατολικής Μεσογείου, καλύπτοντας σε πρώτη φάση τις ανάγκες των καταστημάτων IKEA στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία, στην Ιορδανία, στο Ισραήλ και στην Κύπρο. Στόχος είναι μελλοντικά να υποστηρίζει κι άλλες χώρες, όπως η Αίγυπτος.

Το έργο, η κατασκευή του οποίου θα ξεκινήσει το δεύτερο τρίμηνο του 2024 και αναμένεται να ολοκληρωθεί κατά το τρίτο τρίμηνο του 2025, σχεδιάζεται να ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και στις προβλέψεις Επιχειρηματικού Πάρκου (ΜΜΜ) του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Dimand

Την ίδια ώρα, η Θεσσαλονίκη προσπαθεί να αυξήσει την ελκυστικότητά της ως κορυφαίος περιφερειακός κόμβος logistics και γι’ αυτό πολλά νέα έργα, βρίσκονται είτε υπό κατασκευή είτε σε φάση σχεδιασμού.

Στα σημαντικότερα νέα έργα περιλαμβάνονται η μετατροπή του ανενεργού βιομηχανικού ακινήτου της ΒΑΛΚΑΝ Εξπορτ στο 15ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Έδεσσας, που έχει περιέλθει στην Dimand, στον μεγαλύτερο κόμβο logistics στη Βόρεια Ελλάδα. Η εκτιμώμενη ακαθάριστη αξία ανάπτυξης του έργου κατά την ολοκλήρωσή του αναμένεται να είναι της τάξης των 160 εκατ. ευρώ. Σε πρώτη φάση (έως το 2025) θα κατασκευαστούν 55.000 τ.μ, ενώ μέχρι το 2026 ο στόχος είναι να προστεθούν άλλα 65.000 τ.μ. Οι εργασίες για το έργο αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2024.

Θριάσιο Ι και ΙΙ

Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν οι διαδικασίες για την έναρξη των κατασκευών του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου (ΘΕΚ Α.Ε.) – γνωστό και ως Θριάσιο Ι.

Επενδυτικός φορέας του έργου, που αφορά την κατασκευή εγκαταστάσεων συνολικής έκτασης 300.000 τ.μ. και προϋπολογισμό πέριξ των 250 εκατ. ευρώ, είναι η κοινοπραξία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ – Goldair.

Σύμφωνα με το master plan, θα περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων μοναδικές σε μέγεθος αποθήκες, γραφεία, ΑΠΕ, χώρους στάθμευσης, τελωνείο, αλλά και απευθείας σύνδεση εντός του Εμπορευματικού Κέντρου με τρένο.

Ωστόσο, όσον αφορά τη δημιουργία του έργου Θριάσιο ΙΙ ή αλλιώς, Εμπορευματικός Σιδηροδρομικός Σταθμός και Σταθμός Διαλογής (ΕΣΣΣΔΙ), επίσης στο Θριάσιο Πεδίο σε όμορο χώρο με το Θριάσιο Ι, από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δόθηκε νέα παράταση έως τις 30-06-2024 στον χρόνο ισχύος της προσφοράς των Hellenic Train – Damco (όμιλος Κοπελούζου).

Μέσα στο προσεχές 4μηνο ο ανάδοχος καλείται να ολοκληρώσει τη διαδικασία οριστικοποίησης των συμβατικών εγγράφων, προκειμένου αυτά να εγκριθούν από την Αναθέτουσα Αρχή και να ολοκληρωθεί ο προσυμβατικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ενώ κατά πληροφορίες η προσφορά περνά και από τον έλεγχο της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Το έργο Θριάσιο ΙΙ αφορά ακίνητο έκτασης 1.450 στρεμμάτων περίπου, κυριότητας ΟΣΕ, στο οποίο έχουν κατασκευασθεί και υφίστανται σιδηροδρομικές υποδομές, οδοί πρόσβασης, σιδηροδρομικός σταθμός διαλογής, χώροι εναπόθεσης φορτίων, χώροι τελωνείου και γραφείων, καθώς και χώροι αποθήκευσης και άλλα κτήρια υποστηρικτικών υπηρεσιών.
Η σύμβαση παραχώρησης έχει ως αντικείμενο την εκτέλεση του τεχνικού έργου (ολοκλήρωση μελετών, κατασκευή έργων και προμήθεια εξοπλισμού) του σιδηροδρομικού terminal, καθώς και την παροχή των υπηρεσιών, τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευσή του κατά τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης, που εκτείνεται σε 30 χρόνια, συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου εκτέλεσης του τεχνικού έργου

Στρατόπεδο Γκόνου

Με τη σύνταξη όλων των απαραίτητων μελετών (πολεοδομικές, περιβαλλοντικές, συγκοινωνιακές κ.ά.) να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, η μετατροπή του πρώην στρατοπέδου Γκόνου σε σύγχρονο εμπορευματικό κέντρο εθνικής εμβέλειας έχει μπει στις ράγες.

Το έργο στη Δυτική Θεσσαλονίκη, σε έκταση 672 στρεμμάτων ιδιοκτησίας του υπουργείου Οικονομικών έχει παραχωρηθεί κατά χρήση στην ΓΑΙΑΟΣΕ, ωριμάζει στη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, με στόχο ο διαγωνισμός να προκηρυχθεί μέσα στο καλοκαίρι του 2024.

Η επιλογή του αναδόχου για την αξιοποίηση του ακινήτου θα ολοκληρωθεί κατά πάσα πιθανότητα μέσα στο 2025, οπότε και θα γίνει η μετεγκατάσταση των αρτοποιείων του Ελληνικού Στρατού. Ήδη για τον σκοπό αυτόν έχει διασφαλιστεί χρηματοδότηση από το εθνικό ΠΔΕ για τη μετεγκατάσταση των αρτοποιείων, ύψους 2 εκατ. ευρώ.

Το Εμπορευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (ΕΚΕΘΕ) θα διασυνδέει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης με τα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη μέσω συνδυασμένων μεταφορών οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων.

Το έργο, το οποίο έχει ενταχθεί στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, παρουσιάστηκε από το επιτελείο του ΤΑΙΠΕΔ στους Ινδούς στο πρόσφατο ταξίδι του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη μεγάλη αυτή χώρα.

Η τελευταία προσπάθεια αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου Γκόνου είχε πραγματοποιηθεί το 2018 – χωρίς επιτυχία – λόγω της χαμηλής ωριμότητας του ακινήτου για την προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος.

Φυλή

Εν τω μεταξύ σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται να δημοσιευτεί η προκήρυξη του διαγωνισμού για τη μετεγκατάσταση του «επιχειρησιακού κέντρου» των 391 μεταφορικών επιχειρήσεων από τον Ελαιώνα σε ακίνητο 450 στρ. περίπου, στην περιοχή Σπηλιές του Δήμου Φυλής.

Το έργο περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός «πράσινου» επιχειρηματικού πάρκου και την παροχή οικονομικών κινήτρων, συνολικού ύψους 21 εκατ. ευρώ με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, για τη μετεγκατάσταση των διαμεταφορέων.

Τον Δεκέμβριο του 2023 εγκρίθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων & Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για τη δημιουργία του νέου logistics, ενώ αναμένεται η σχετική Υπουργική Απόφαση.

Η σημασία του έργου για το λεκανοπέδιο είναι τεράστια, καθώς θα απομακρύνει από βασικούς οδικούς άξονες -κυρίως τον Κηφισό- 4.000 φορτηγά και θα προσελκύσει άνω του 1 δισ. ιδιωτικά κεφάλαια στη Δυτική Αττική.

Στην 22η θέση

Σύμφωνα με τον δείκτη Logistics Performance Index της Παγκόσμιας Τράπεζας (World Bank), οι επιδόσεις της Ελλάδας στον κλάδο των σύγχρονων αποθηκευτικών χώρων έχουν βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία 18 χρόνια, παρουσιάζοντας ωστόσο μεγάλες διακυμάνσεις.

Συγκεκριμένα από την 29η θέση το 2007 η χώρα μας «έπεσε» στην 57η το 2010 και ακόμη χαμηλότερα, στην 72η, το 2012 εν μέσω μνημονίων, για να ξανά «ανέβει» στην 47η το 2014. Το 2018 βρέθηκε λίγο ψηλότερα στην 45η θέση, ενώ το 2023 κατατάχθηκε σημαντικά πιο πάνω στην 22η θέση. Μάλιστα, στον δείκτη που αφορά την επάρκεια και την ποιότητα εφοδιαστικής αλυσίδας ισοβαθμεί με την Ιταλία και την Κίνα.

Η εφοδιαστική αλυσίδα συνεισφέρει σήμερα στην Ελλάδα περίπου το 10% του ΑΕΠ και απασχολεί 200 χιλιάδες εργαζόμενους.