Νέο φορο-νομοσχέδιο: Ερχονται ανατροπές σε φορολογικές δηλώσεις και ελέγχους

Αυτόματη συμπλήρωση και υποβολή φορολογικών δηλώσεων, “ξεκλείδωμα” της φορολογικής ενημερότητας λόγω οφειλών σε τρίτους, φοροελέγχους από τα γραφεία των ελεγκτών της ΑΑΔΕ με νέα ψηφιακά εργαλεία αλλά και κατάργηση της προσκόμισης βιβλίων για έλεγχο από ελεύθερους επαγγελματίες φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου για τον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών οι οποίες παρουσιάστηκαν από τον υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Χάρη Θεοχάρη κατά το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο αναμένεται να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση τις επόμενες ημέρες με το νομοσχέδιο να παίρνει το δρόμο προς τη Βουλή μέχρι το τέλος του μήνα. Οι νέες διατάξεις που έρχονται να προστεθούν στον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών προβλέπουν:

1.  Αυτόματη συμπλήρωση και υποβολή φορολογικών δηλώσεων. Μισθωτοί και συνταξιούχοι που δεν έχουν άλλη πηγή εισοδήματος δεν θα χρειάζεται να συμπληρώσουν και να υποβάλουν φορολογική δήλωση. Τις δηλώσεις των συγκεκριμένων φορολογούμενων θα τις συμπληρώνει και θα τις υποβάλλει η ΑΑΔΕ καθώς το εισόδημά τους θα είναι γνωστό και ο προσδιορισμός της φορολογικής τους υποχρέωσης θα γίνεται αυτόματα. Υπολογίζεται ότι φέτος περίπου 1 εκατ. φορολογούμενοι θα γλιτώσουν από τον πονοκέφαλο της συμπλήρωσης και υποβολής της φορο-δήλωσης. Ειδικότερα, με τη διεύρυνση της ψηφιακής λειτουργικότητας, καθίσταται πλέον δυνατή η αυτόματη οίκοθεν σύνθεση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και η απευθείας υποβολή της, επιτυγχάνοντας ταχύτερη βεβαίωση και είσπραξη φόρων και μείωση του βάρους συμμόρφωσης των υπόχρεων.
2.  Online ενημερότητα λόγω οφειλών σε τρίτους. Αυτόματα θα «ξεκλειδώνει» η φορολογική ενημερότητα στην περίπτωση που οι πολίτες τακτοποιούν τις οφειλές τους σε τρίτους π.χ. στους δήμους. Συγκεκριμένα όταν απαιτείται επικοινωνία με άλλους φορείς για τη χορήγηση φορολογικής ενημερότητας αυτή θα γίνεται αποκλειστικά μέσω διαλειτουργικότητας. Οι Δήμοι θα επικοινωνούν οnline με την ΑΑΔΕ και σε κάθε περίπτωση που οι πολίτες εξοφλούν τις οφειλές τους στο δήμο θα ξεμπλοκάρει αυτόματα η φορολογική ενημερότητα. Σήμερα, αν μια οφειλή στο δήμο (π.χ. κλήσεις από δημοτική αστυνομία) περάσει στην εφορία, και πληρωθεί στον Δήμο, η εφορία δεν ενημερώνεται αυτόματα και εξακολουθεί να είναι «κλειδωμένη» η φορολογική ενημερότητα. Με το νέο σύστημα η φορολογική αρχή θα βλέπει την ίδια στιγμή εάν έχει εξοφληθεί η οφειλή.
3.  Τέλος η προσκόμιση βιβλίων για έλεγχο στην εφορία. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι αγρότες και οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία απαλλάσσονται της υποχρέωσης προσκόμισης φορολογικών αρχείων, βιβλίων και στοιχείων προς έλεγχο, καθώς εφαρμόζεται πλέον καθολικά η διαβίβαση των στοιχείων αυτών μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας myDATA.
4.  Αλλαγές στους ελέγχους. Αλλάζει ο τρόπος επιλογής υποθέσεων προς έλεγχο, με βάση τα κριτήρια ελεγκτικού κινδύνου που εφαρμόζονται από τη Φορολογική Διοίκηση, με την ενσωμάτωση των νέων δυνατοτήτων που παρέχονται από την ηλεκτρονική και ψηφιακή τους διενέργεια. Η ΑΑΔΕ έχει πλέον στη διάθεσή της, ψηφιακά εργαλεία που επιτρέπουν τη διενέργεια ελέγχων από το γραφείο των ελεγκτών. Με την εφαρμογή ειδικών αλγόριθμων, την άντληση στοιχείων από τα social media και τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης ο φοροελεγκτικός μηχανισμός έχει τη δυνατότητα να εντοπίζει εστίες φοροδιαφυγής και να αποκαλύπτει κρυφά εισοδήματα. Παράλληλα με τις νέες διατάξεις οριοθετούνται οι έννοιες του μερικού, πλήρους και απομακρυσμένου ελέγχου και των αντίστοιχων εντολών και συσχετίζεται το εύρος της εντολής ελέγχου με την έκθεση ελέγχου και ορίζεται η μέγιστη διάρκεια του φορολογικού ελέγχου.
5.  Παραγραφή. Οι χρόνοι παραγραφής φορολογικών υποθέσεων παραμένουν ίδιοι αλλά το διάστημα παραγραφής, μετά την ενεργοποίηση των νέων διατάξεων θα εκκινεί από την ημερομηνία κοινοποίησης της οικείας πράξης στο φορολογούμενο.
6.  Μόνο ψηφιακά η επικοινωνία με την ΑΑΔΕ. Εισάγεται καθολικά η ψηφιακή/ηλεκτρονική επικοινωνία της Φορολογικής Διοίκησης με τον Φορολογούμενο ως προς την κοινοποίηση πράξεων, λοιπών εγγράφων και αρχείων, η οποία παρέχει και το πλεονέκτημα της ακριβούς αποτύπωσης των συναλλαγών αυτών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αμφισβητηθούν δικαστικά ο χρόνος, η μορφή και το περιεχόμενο της επικοινωνίας.