Χωρίς σχεδιασμό

Συμφωνούμε όλοι ότι η εκτός σχεδίου δόμηση είναι μια ελληνική εφεύρεση που δεν τη συναντάς σχεδόν πουθενά στον κόσμο. Είναι κάτι «κακό», που πρέπει να τελειώσει. Συμφωνούμε επίσης ότι πρέπει να μπει μια τάξη στους όρους δόμησης, εάν δεν θέλουμε να δημιουργηθούν νέα δεδομένα που θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο τη χώρα και το περιβάλλον της. Κανείς δεν διαφωνεί με τα παραπάνω, αλλά αν ισχύουν αυτά που λέει συνεχώς δημοσίως το τελευταίο διάστημα ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Γιώργος Στασινός, τότε έχουμε θέμα.

Το πρώτο που λέει ο πρόεδρος του ΤΕΕ είναι ότι του έχουν ανατεθεί οι διαγωνισμοί για την επιλογή των μελετητών για τον νέο πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας. Σε τρία χρόνια θα έχουν ολοκληρωθεί τα σχέδια. Τότε, θεωρητικά, θα ξέρουμε πού πρέπει να χτίσουμε και πού όχι. Ελα όμως που έρχεται το υπουργείο Περιβάλλοντος, πολύ νωρίτερα, με νομοσχέδιο και όπως καταγγέλλει ο Γιώργος Στασινός (αυτός που έχει αναλάβει τον πολεοδομικό σχεδιασμό, όχι οποιοσδήποτε πολίτης) με τις διατάξεις του αχρηστεύονται 2,5 εκατομμύρια ακίνητα. Οι ιδιοκτήτες τους, που προφανώς δεν έχουν πάρει χαμπάρι, απροειδοποίητα δεν θα μπορούν να χτίσουν σε αυτά, ενώ μέχρι σήμερα τους επιτρεπόταν υπό όρους. Σε αυτά περιλαμβάνονται οικογενειακές περιουσίες, ακόμα και ακίνητα που αγοράστηκαν με τραπεζικό δανεισμό. Ως εκ τούτου, αν άξιζαν ένα x ποσό, τώρα θα αξίζουν μηδέν. Ή τέλος πάντων όσο αξίζει ένα χωράφι στο οποίο δεν μπορείς να χτίσεις.

Το ζήτημα σε αυτή τη φάση δεν είναι αν πρέπει ή δεν πρέπει να χτίζει κάποιος σε εκτός σχεδίου ακίνητα, αλλά αφενός ο αιφνιδιασμός, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με προγραμματισμό ζωής, και αφετέρου η έλλειψη συγκεκριμένου πλαισίου, αφού δεν έχουμε ακόμα στα χέρια μας τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Ούτε λόγος για τα «παραθυράκια» που δημιουργούνται, καθώς και σε αυτή την περίπτωση όποιος έχει την πληροφόρηση μπορεί να βγει εξαιρετικά κερδισμένος.

Το θέμα συνδέεται με μια άλλη πληγή της ελληνικής οικονομίας του τελευταίου διαστήματος, η οποία έχει οδηγήσει στην έκρηξη τιμών στην αγορά ακινήτων και δεν είναι άλλη από την έλλειψη προσφοράς νέων ακινήτων. Για την ακρίβεια στην έλλειψη πρόνοιας ενίσχυσης της προσφοράς. Τη στιγμή λοιπόν που υπάρχουν πολλές πολιτικές ενίσχυσης της ζήτησης (όπως η Golden Visa), στην ενίσχυση της προσφοράς οι επιδόσεις είναι αδύναμες. Τα κλειστά ακίνητα παραμένουν κλειστά, καθώς τα κίνητρα για να βγουν στην αγορά δεν αποδίδουν. Οι νέες οικοδομές υπολείπονται σημαντικά της περιόδου πριν από την κρίση, ενώ η αύξηση του κόστους κατασκευής και οι μηδενικές επιδόσεις σε επεκτάσεις των σχεδίων πόλης λειτουργούν ανασταλτικά στην ενίσχυση του αριθμού τους.

Χθες η Τράπεζα της Ελλάδας ανακοίνωσε τις μέσες αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων, οι οποίες στη διετία ξεπερνούν το 27%! Ανάλογη και παραπάνω είναι η αύξηση στις τιμές των ενοικίων.

Ειλικρινά, όσο καλοπροαίρετα και αν θέλει κάποιος να δει το συγκεκριμένο θέμα και να συμμεριστεί τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς για την άνοδο των τιμών των ακινήτων, πείτε μου για πόσους έχουν αυξηθεί την τελευταία διετία τα εισοδήματά τους τόσο πολύ ώστε να δικαιολογείται τέτοιου μεγέθους αύξηση. Ολα τα παραπάνω ενισχύουν τον ισχυρισμό πολλών ότι λείπει ο κεντρικός σχεδιασμός για το θέμα «στέγαση» στην Ελλάδα…