ΔΝΤ: Οι επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα διαταράσσουν το παγκόσμιο εμπόριο

Τους τελευταίους μήνες, το παγκόσμιο εμπόριο έχει «φρενάρει» σημαντικά εξαιτίας των διαταραχών σε δύο κρίσιμες ναυτιλιακές διαδρομές.

Οι επιθέσεις σε πλοία στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας μείωσαν κατακόρυφα την κυκλοφορία μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, της συντομότερης θαλάσσιας διαδρομής μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, μέσω της οποίας διέρχεται κανονικά περίπου το 15% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου. Συνέπεια αυτού, αρκετές ναυτιλιακές εταιρείες αποφάσισαν να εκτρέψουν τα πλοία τους τους γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Σύμφωνα με ανάλυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αυτό αύξησε τους χρόνους παράδοσης κατά 10 ημέρες ή περισσότερο κατά μέσο όρο, βλάπτοντας εταιρείες με περιορισμένα αποθέματα.

Σε ταραγμένα νερά η ναυτιλία – Δύο διώρυγες και μία θάλασσα ξανασχεδιάζουν τον χάρτη [πίνακες]

Στην άλλη άκρη του κόσμου, μια σοβαρή ξηρασία στη Διώρυγα του Παναμά ανάγκασε τις αρχές να επιβάλουν περιορισμούς, οι οποίοι είχαν ως αποτέλεσμα να μειωθούν σημαντικά οι ημερήσιες διελεύσεις πλοίων από τον περασμένο Οκτώβριο, επιβραδύνοντας το θαλάσσιο εμπόριο μέσω ενός άλλου βασικού σημείου, που συνήθως αντιπροσωπεύει περίπου το 5 % τω παγκόσμιων θαλάσσιων εμπορικών συναλλαγών.

Το Διάγραμμα της Εβδομάδας του ΔΝΤ, το οποίο χρησιμοποιεί δεδομένα από την πλατφόρμα PortWatch, παρουσιάζει τον όγκο συναλλαγών που διέρχεται από αυτές τις τρεις κρίσιμες λωρίδες ναυτιλίας (Σουέζ, Παναμάς και Ακρωτήριο Καλής Ελπίδας). Και η εικόνα μιλάει μόνη της:

Εκτιμήσεις

Οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ δείχνουν ότι ο όγκος του εμπορίου που διήλθε από τη Διώρυγα του Σουέζ μειώθηκε κατά 50% από έτος σε έτος κατά τους δύο πρώτους μήνες του έτους και ο όγκος του εμπορίου που διέρχεται από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας αυξήθηκε σε ποσοστό περίπου 74% πάνω από τα περσινά επίπεδα. Εν τω μεταξύ, ο όγκος του διαμετακομιστικού εμπορίου μέσω της Διώρυγας του Παναμά μειώθηκε κατά σχεδόν 32% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Η πλατφόρμα δείχνει επίσης ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2024, σημειώθηκε μείωση 6,7% από έτος σε έτος στις κλήσεις λιμένων προς τα 70 λιμάνια που παρακολουθεί το ΔΝΤ στην υποσαχάρια Αφρική. Η αντίστοιχη πτώση για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία ήταν 5,3%. Αυτές οι μειώσεις πιθανότατα αντανακλούν τις παροδικές επιπτώσεις των μεγαλύτερων χρόνων αποστολής. Εάν συνεχιστεί, οι αλυσιδωτές επιπτώσεις αυτών των διαταραχών θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν προσωρινά ορισμένες αλυσίδες εφοδιασμού στις πληγείσες χώρες και να προκαλέσουν ανοδική πίεση στον πληθωρισμό (εν μέρει λόγω του υψηλότερου κόστους αποστολής).

Δυσκολίες

Όπως τονίζουν οι αναλυτές του ΔΝΤ, μια σημαντική συνέπεια αυτών των διαταραχών στη ναυτιλία είναι ότι τα επίσημα στατιστικά στοιχεία για τις καταγεγραμμένες εισαγωγές (και εξαγωγές) που βασίζονται σε τελωνειακά αρχεία ενδέχεται να επηρεαστούν από τις προσωρινές επιπτώσεις των πλοίων που επαναδρομολογούνται. Αυτό θα καταστήσει πιο δύσκολο να μετρηθεί η υποκείμενη δυναμική του παγκόσμιου εμπορίου και της οικονομικής δραστηριότητας τους επόμενους μήνες.

Για παράδειγμα, οι εκθέσεις για το εμπόριο εμπορευμάτων για τον Ιανουάριο σε πολλές χώρες της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης ενδέχεται να δείχνουν επιβράδυνση της αύξησης των εισαγωγών καθώς ορισμένες εισαγωγές που κανονικά θα είχαν καταγραφεί τον Ιανουάριο παραδόθηκαν τον Φεβρουάριο. Για τον ίδιο λόγο, πολλές χώρες χαμηλού εισοδήματος που λαμβάνουν σημαντικό μερίδιο των δημοσιονομικών τους εσόδων από εισαγωγικούς δασμούς (και εξαγωγικούς φόρους) ενδέχεται να αναφέρουν χαμηλότερα δημοσιονομικά έσοδα από τα αναμενόμενα για τον Ιανουάριο.