ΗΠΑ: Τα διδάγματα από το κραχ της SVB ένα χρόνο μετά

Το δίδαγμα που έδωσε στα trading desks η κατάρρευση της Silicon Valley Bank, πριν από ένα περίπου χρόνο στις ΗΠΑ, στοιχειοθετεί η Balderton Capital, σε μια προσπάθεια να προειδοποιήσει τον κόσμο των αγορών για πιθανές νέες αναταράξεις στο μέλλον.

Όπως εξηγεί, οι επενδυτές έπρεπε να απαντήσουν σε τρεις ερωτήσεις: Τι έχουμε; Πού το έχουμε; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να το πάρουμε πίσω;

Πώς το Twitter έπαιξε ρόλο στην κατάρρευση της Silicon Valley Bank

Αυτές οι τρεις ερωτήσεις είναι θεμελιώδεις για τη διαχείριση κινδύνου, όπως διδάσκει και η Goldman Sachs, με μακρά εμπειρία στο χώρο των επενδύσεων. Το πρωί της κατάρρευσης της Silicon Valley Bank πριν από ένα χρόνο, αυτές οι ερωτήσεις δεν μπορούσαν να απαντηθούν από οποιαδήποτε από τις εταιρείες χαρτοφυλακίου. Ήταν «όλα σε ένα μέρος». Κανείς δεν γνώριζε πως θα μπορούσαν να κάνουν risk off.

Όλα σε ένα μέρος;

Τι γίνεται όμως με τον κίνδυνο συγκέντρωσης; Τις 24 ώρες μετά την κατάρρευση της SVB, η Balderton Capital το ερεύνησε περαιτέρω. Σαφώς, υπήρχαν ζητήματα διαχείρισης κινδύνου για ορισμένους πελάτες, τοποθετώντας πάρα πολλά από τα χρήματά τους στην SVB ή βασίζονταν πολύ σε αυτήν για χρηματοδότηση. Αυτό μπορεί να ήταν αποτέλεσμα αφέλειας ή cross-selling από την SVB.

Σύντομα όμως έγινε σαφές ότι για ένα σημαντικό μέρος των νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογίας, ιδιαίτερα με τους fintech, η SVB ήταν η πιο συμφέρουσα επιλογή. Βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό στην SVB γιατί εκεί μπορούσαν να λάβουν τραπεζικές υπηρεσίες πιο εύκολα. Πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αύξηση του χρέους.

Η Έρευνα Πιστώσεων Μικρών Επιχειρήσεων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του 2023 δείχνει ότι το μερίδιο των αιτούντων δανείου, πιστωτικού ορίου και προκαταβολών μετρητών που εγκρίθηκαν αυξήθηκε μόνο στο 53% το 2022 από 46% το 2021. Κάτω δηλαδή από το 62% που παρατηρήθηκε το 2019, καθώς πολλές ήταν οι εταιρείες που απορρίφθηκαν.

Αυτό είναι κακό. Η δυτική οικονομική ανάπτυξη βασίζεται στην υγεία και την επιτυχία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στις ΗΠΑ, απασχολούν το 46% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Και κάθε μεγάλη επιχείρηση — από τη Ford, την Disney, τη SAP έως την Google — ξεκίνησε ως μια μικρή επιχείρηση. Η περιορισμένη ευελιξία του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος δημιουργεί πρόκληση για κάθε μικρομεσαία επιχείρηση. Και οι ολοένα και μεγαλύτερες τράπεζες δεν είναι η λύση εδώ, υποστηρίζει η Balderton Capital.

Η First Republic και η SVB δεν ήταν μικρές τράπεζες, αλλά υπήρχε λόγος για τον οποίο ορισμένες τεχνολογικές επιχειρήσεις έκαναν τραπεζικές συναλλαγές μαζί τους. Είναι ο ίδιος λόγος για τον οποίο οι αγρότες προτιμούν συχνά να κάνουν συναλλαγές με τις τράπεζες της τοπικής κοινότητας.

Σύμφωνα με την Goldman Sachs, «οι μικρές τράπεζες αρχικά δανείζουν δυσανάλογα σε μικρές επιχειρήσεις επειδή η γεωγραφική τους εγγύτητα με μεμονωμένες μικρές επιχειρήσεις τους δίνει ένα πληροφοριακό πλεονέκτημα για τη μέτρηση του κινδύνου αυτών των επιχειρήσεων». Η προτίμηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων υποδηλώνει ότι αυτό μεταφράζεται σε μεγαλύτερη πιθανότητα χρηματοδότησης και με καλύτερους όρους από δανειστές εκτός των μεγάλων τραπεζών.

Τα μειονεκτήματα των μεγάλων τραπεζών

Απλώς, ο μηχανισμός διαχείρισης κινδύνων των μεγάλων τραπεζών δεν είναι σχεδιασμένος για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θα διακινδύνευε μια mega bank να υποπέσει σε σφάλμα ρυθμιστικών αρχών για έναν μικροσκοπικό πελάτη που συνεισφέρει ένα ελάχιστο ποσοστό των εσόδων του; Δεν θα το έκαναν πολλοί.

Έτσι, μια προφανής λύση στα προβλήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι οι άδειες τραπεζών. Ενώ οι ΗΠΑ συχνά επικρίνονται ως υπερτραπεζικές, ο αριθμός των τραπεζών μειώθηκε απότομα, πέφτοντας κάθε χρόνο από τα επίπεδα της δεκαετίας του 2000 των 8.000 σε λίγο πάνω από 4.100 το 2022.

Στο παρελθόν υπήρχαν περίπου 14.500 το 1984. Μεταξύ του 2000 και το 2008, η Federal Deposit Insurance Corporation εξέδωσε 1.243 νέες άδειες εμπορικών τραπεζών, ήτοι κατά μέσο όρο 138 ετησίως. Από το 2009, η FDIC έχει εκδώσει 86 νέες άδειες εμπορικών τραπεζών.

Η συνετή ρύθμιση είναι, φυσικά, ζωτικής σημασίας, αλλά εάν θέλουν οι ΗΠΑ να δημιουργήσουν περισσότερες τράπεζες εστιασμένες στην εξυπηρέτηση πελατών, μια λιγότερο επαχθής διαδικασία αδειοδότησης θα βοηθούσε, τονίζει όμως η Balderton Capital. Περισσότερες τράπεζες σημαίνει μεγαλύτερη εξάπλωση των ανοχών κινδύνου, αυξάνοντας την πιθανότητα μια μικρομεσαία επιχείρηση να βρει τραπεζικές υπηρεσίες. Η άνοδος των μικρών τραπεζών στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει καλύψει εν μέρει το κενό που άφησε η μείωση του δανεισμού των μικρών επιχειρήσεων και δείχνει τον θετικό αντίκτυπο που μπορούν να έχουν οι νεοεισερχόμενοι.

Σε έναν κόσμο με άμεση διακίνηση χρημάτων ηλεκτρονικά, υπάρχουν κίνδυνοι φυγής καταθέσεων όταν η εμπιστοσύνη στις τράπεζες εξασθενεί, όπως είδαμε στην Κοινοτική Τράπεζα της Νέας Υόρκης την τελευταία εβδομάδα. Η λύση, ωστόσο, δεν είναι η ενοποίηση, αλλά μάλλον η κατανομή του κινδύνου σε περισσότερες τράπεζες και η καλύτερη ετοιμότητα πρόσβασης στο παράθυρο προγραμμάτων υποστήριξης της Federal Reserve σε μια κρίση.

Ομοίως, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρειάζονται περισσότερη καινοτομία στον τραπεζικό τομέα. Το κόστος που προκύπτει από την παλιά, μη αρθρωτή τεχνολογία είναι εξαιρετικά υψηλό και χρειάζεται αλλαγή. Παράδειγμα ήταν οι κακοσχεδιασμένες λύσεις κατά του ξεπλύματος χρήματος που μπορούν να επισημάνουν τις νόμιμες συναλλαγές ως ύποπτες. Αυτό μπορεί να σταματήσει τις νόμιμες επιχειρήσεις να ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς και να οδηγήσει σε παύσεις στις πληρωμές ή τις μεταφορές.

Χρειαζόμαστε ένα σύστημα που ενθαρρύνει τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και την επιτάχυνση της ανάπτυξης για όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, υποστηρίζει η Balderton Capital. Χρειαζόμαστε τους ιδιοκτήτες τους να αναλάβουν επιχειρηματικό κίνδυνο — και θα πρέπει να προσπαθήσουμε να αφαιρέσουμε τυχόν παράλογα εμπόδια, καταλήγει.