Ο κίνδυνος του Ηρακλή

Κυκλοφορεί ένα σενάριο τελευταία σύμφωνα με το οποίο, στο νέο σχέδιο Ηρακλής, το τρίτο κατά σειρά μεταφοράς των κόκκινων δανείων εκτός τραπεζών, τα δάνεια που θα ενταχθούν δεν θα φτάνουν τα 2 δισ. όπως γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, αλλά μπορεί να αγγίξουν και το διπλάσιο. Θα έλεγε κανείς, αν πληρούν τα νέα αυστηρότερα κριτήρια που προβλέπει το νέο σχέδιο, γιατί να ενταχθούν μόνο 4 δισ. Ας μπουν όλα μέχρι… μηδενισμού των κόκκινων δανείων στις τράπεζες. Αυτό θα ίσχυε όμως εφόσον πληρούνταν οι εξής συγκεκριμένες προϋποθέσεις: να το προβλέπει ο νόμος και η συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού και βέβαια να μην προκαλεί επιβάρυνση των δημοσιονομικών της χώρας.

Για την ώρα δείχνουν όλα στο όριο. Τα σχεδιαζόμενα υπόλοιπα τιτλοποιήσεων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και των μικρότερων, όπως της Attica Bank και της Παγκρήτιας, φαίνεται ότι μόνο σε έναν βαθμό κινούνται εντός των νέων αυστηρότερων κριτηρίων. Ο κίνδυνος οπότε που ελλοχεύει είναι να «ξεχειλώσουν» οι διατάξεις προκειμένου να ενταχθούν περισσότεροι. Σε αυτή την περίπτωση, παραμονεύει η Μαριάνα Κότζεβα και ο κίνδυνος να καταγραφεί μέρος των συγκεκριμένων ποσών στο ελληνικό έλλειμμα και χρέος. Να επιβαρύνει δηλαδή τον έλληνα φορολογούμενο.

Η άγνωστη στους πολλούς βουλγάρα γενική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας ήταν αυτή που έτρεξε μαζί με την Ελληνική Στατιστική Αρχή τη συμφωνία για τον νέο κανονισμό, λογιστική απεικόνισης, των συγκεκριμένων σχεδίων, που εφαρμόστηκαν για τα τραπεζικά συστήματα της Ελλάδας και της Ιταλίας.

Πέρυσι, με τη συμφωνία που υπήρξε, γλιτώσαμε τη συμπερίληψη 18,7 δισ. ευρώ στα ελληνικά δημοσιονομικά, καθώς δεν υπήρξε αναδρομική εφαρμογή. Φέτος όμως τα πράγματα έχουν αυστηροποιηθεί και τα λάθη πληρώνονται.

Οι τίτλοι υψηλής εξασφάλισης που εγγυάται το ελληνικό Δημόσιο (ο έλληνας φορολογούμενος) θα πρέπει να διαθέτουν υψηλότερη αξιολόγηση από τα δύο πρώτα σχέδια. Αν δεν τη διαθέτουν και παρ’ ελπίδα ή με πολιτική εντολή ενταχθούν, τότε θα «σκάνε» στο χρέος. Υπενθυμίζεται ότι το Δημόσιο μέχρι σήμερα έχει δώσει εγγυήσεις συνολικού ύψους 18,7 δισεκατομμυρίων ευρώ για 15 τιτλοποιήσεις αξίας 47,9 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος. Αν και η διάταξη για τον Ηρακλή 3 έχει ψηφισθεί από τις 4 Δεκεμβρίου, μόλις δύο τιτλοποιήσεις έχουν εκφράσει επίσημα ενδιαφέρον και φαίνεται να πληρούν τα προς ένταξη κριτήρια. Οι υπόλοιποι αναμένουν.

Το θέμα είναι ότι όσο καθυστερούν, τόσο τα περιθώρια στενεύουν. Αν για παράδειγμα αναβαθμίσει η Moody’s το ελληνικό αξιόχρεο στην επόμενη αξιολόγησή της, όπως είναι προεξοφλημένο, τότε θα μειωθούν ακόμα περισσότερο τα δυνάμει προς ένταξη σχήματα και βέβαια θα κάνουν ακόμα πιο δύσκολα διαχειρίσιμο το πολιτικό θέμα που δημιουργείται. Γιατί στο τέλος τέλος το θέμα είναι και πολιτικό.

Οι τράπεζες με τη λογική «βρήκα παπά να θάψω τρεις», σπεύδουν και σωστά να εκμεταλλευτούν όποια διάταξη πιστεύουν ότι θα καθαρίσει τους ισολογισμούς τους. Η κυβέρνηση ωστόσο, στο νέο τοπίο των πλήρως ιδιωτικοποιημένων τραπεζών, οφείλει να μοιράσει ισόποσα και με αυστηρότερα κριτήρια το «παιχνίδι» με γνώμονα πάντα και το συμφέρον του έλληνα φορολογουμένου. Για την ακρίβεια το τελευταίο, η μη επιβάρυνση του φορολογουμένου, θα πρέπει να είναι το σημαντικότερο μέλημά της.