Παγκόσμια Τράπεζα: Χρειάζεται ρεκόρ χρηματοδότησης για το ταμείο υποστήριξης φτωχών χωρών

Το ταμείο της Παγκόσμιας Τράπεζας για τις φτωχότερες χώρες του κόσμου έχει βάλει στόχο να πετύχει ρεκόρ χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων κρίσεων χρέους και του κλίματος.

Αυτό δήλωσε στους FT ο επικεφαλής κινητοποίησης πόρων της Διεθνούς Ενωσης Ανάπτυξης (IDA) Dirk Reinermann, προσθέτοντας ότι το ταμείο χρειάζεται τη «μεγαλύτερη από ποτέ» αναπλήρωση οικονομικών πόρων για την παροχή φθηνών δανείων και επιχορηγήσεων σε 75 αναπτυσσόμενες χώρες.

Δεν διευκρίνισε ποιος είναι ο οικονομικός στόχος, αλλά η IDA συγκέντρωσε 23,5 δισεκατομμύρια δολάρια από χώρες δωρητές το 2021, τον τελευταίο γύρο συγκέντρωσης κεφαλαίων.

Γκρίνσπαν-ΟΗΕ: Πώς οι πλούσιες χώρες «πρασινίζουν» σε βάρος των φτωχότερων

Το ποσό αυτό αυξήθηκε στα 93 δισ. δολάρια μετά την αξιοποίηση των κεφαλαιαγορών.

Ένα κύμα κρίσεων δημοσίου χρέους και κόστους που σχετίζεται με τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής θα απαιτήσει μεγάλες αυξήσεις στην αναπτυξιακή χρηματοδότηση, σύμφωνα με αναλυτές, την ίδια στιγμή που οι εκλογές και οι περικοπές στους προϋπολογισμούς βοήθειας άλλων χωρών περιορίζουν τις δαπάνες των μεγαλύτερων χωρών χορηγών της IDA, όπως η ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

«Ορισμένοι από τους μεγαλύτερους παραδοσιακούς δωρητές της IDA έχουν θέματα που το κάνουν δύσκολο να διαθέσουν μεγαλύτερα ποσά», δήλωσε ο Τσαρλς Κένι, ανώτερος συνεργάτης στο κέντρο σκέψης του Κέντρου για την Παγκόσμια Ανάπτυξη.

Πώς βοηθάει η IDA

Η IDA, το οποίο έχει συνολικό ενεργητικό 235 δισεκατομμύρια δολάρια, θεωρείται από τις κυβερνήσεις και τις ομάδες πολιτικής ως ένας από τους πιο αποτελεσματικούς παρόχους βοήθειας στον παγκόσμιο αγώνα κατά της φτώχειας, επειδή μπορεί να αξιοποιεί τις κεφαλαιαγορές για να τριπλασιάσει το ετήσιο απροσδόκητο κέρδος και να διαθέτει αυτά τα κεφάλαια στις φτωχές χώρες σε ευνοϊκούς ή οριακούς συντελεστές.

Πολλές χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση χρέους θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερα στους υπάρχοντες δανειστές και ομολογιούχους από όσα θα λάβουν από νέα δάνεια. Η Κίνα, ένας σημαντικός διμερής πιστωτής, έχει αποσυρθεί από το δανεισμό, μειώνοντας μια άλλη πηγή χρηματοδότησης για τις χώρες αποδέκτες του IDA.

«Λόγω του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, περισσότερες χώρες βρίσκονται σε δυσμενή οικονομική κατάσταση, που σημαίνει ότι λαμβάνουν χρηματοδότηση από την IDA με [επιτόκια] παραχώρησης. Αυτό κάνει αναγκαίο για την IDA να αναπτύξει περισσότερο στρατηγικό κεφάλαιο», είπε ο Reinermann.

Σύμφωνα με τον Reinermann, αυτή η αυξημένη χρηματοδότηση πρόκειται να αναγκάσει την IDA να φτάσει το ανώτατο όριο μόχλευσης που επιβάλλεται από την πιστοληπτική ικανότητα τριπλού Α νωρίτερα από το αναμενόμενο.

Αξιωματούχοι σε ορισμένες κυβερνήσεις ζήτησαν από την Παγκόσμια Τράπεζα να χρησιμοποιήσει περαιτέρω μόχλευση για να αντλήσει υφιστάμενους πόρους για το IDA, σε σημείο να θυσιάσει το τριπλό της καθεστώς. Ωστόσο, η τράπεζα ήταν επιφυλακτική σχετικά με κινήσεις που θα οδηγούσαν σε υποβάθμιση της αξιολόγησής της.

Οι δωρητές και οι νέες δυσκολίες

Στο μεταξύ, η πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα στους τέσσερις μεγαλύτερους δωρητές -τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και την Ιαπωνία- δημιουργεί νέες προκλήσεις. Θα πρέπει να στηριχτεί σε εντυπωσιακές αυξήσεις από παραδοσιακά μικρότερους δωρητές, καθώς και σε εντυπωσιακά λόμπι μεγαλύτερων χορηγών.

Ο ανταγωνισμός για χρηματοδότηση προσθέτει επίσης πίεση. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το δεύτερο τρίμηνο του 2024 έως το τέλος του 2025, οκτώ μεγάλες αναπτυξιακές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της συμμαχίας εμβολίων GAVI, θα ζητήσουν από τις κυβερνήσεις χορηγών περίπου 80 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η Κίνα, η Ινδία και η Νότια Κορέα είναι μεταξύ των πρώην αποδεκτών IDA που έχουν γίνει σημαντικοί δωρητές τα τελευταία χρόνια.

Τα πλούσια σε πετρέλαιο κράτη του Κόλπου, όπως η Σαουδική Αραβία, αναμένεται επίσης να αυξήσουν τις συνεισφορές τους φέτος.

Οι αναλυτές προειδοποίησαν, ωστόσο, ότι αυτές οι νέες πηγές δεν θα είναι αρκετές για να καλύψουν τη μεγαλύτερη ζήτηση για υποστήριξη τα επόμενα χρόνια.

Η Παγκόσμια Τράπεζα θα μπορούσε να αυξήσει τα χρήματα μειώνοντας το σχετικό μερίδιο των επιχορηγήσεων που δίνονται σε χώρες που διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο χρεοκοπίας.

Αλλά αυτό θα ήταν εξαιρετικά δυσάρεστο για τις χώρες αποδέκτες, ιδιαίτερα εκείνες που καταπολεμούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στις οποίες το IDA επιδιώκει να στοχεύσει την υποστήριξη.