Ισπανία: Το big bang του ισπανικού κρασιού – Γεμίζει αμπελώνες η Ιβηρική

Το κρασί πάντα εξελισσόταν, για να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους των γευσιγνωστών και των πιστών του πανάρχαιου ποτού. Αλλά ο ρυθμός των αλλαγών αυτήν τη στιγμή είναι πιο γρήγορος από ποτέ.

Σε αυτό το πλαίσιο, μια πολύ σημαντική εξέλιξη είναι η ισπανική «επανάσταση του κρασιού», όπως γράφουν οι FT.

Η Ισπανία είναι ο τρίτος σημαντικότερος παραγωγός κρασιού στον κόσμο και είναι, φυσικά, η πηγή ενός μοναδικού κρασιού, τσέρι, καθώς και μερικών υπέροχων παλαιωμένων Rioja και αναρίθμητων κόκκινων από τη Ribera del Duero, μια περιοχή κρασιού στο οροπέδιο της Καστίλης που φημίζεται μόνο για το μακρόβιο κλασικό Vega Sicilia μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα.

Δεν είναι απλό να γίνεις Viñateros

Σήμερα, υπάρχει πραγματικά μια επανάσταση στους αμπελώνες σε όλη τη χώρα. Είναι ενδεικτικό ότι στο Λονδίνο τον περασμένο μήνα παρουσιάστηκαν σχεδόν 500 ετικέτες από παραγωγούς που θεωρούνται viñateros.

Viñateros σημαίνει αμπελουργοί. Ως όρος αναφέρεται στους καλλιεργητές ποικιλιών για παραγωγή οίνου, σε αντιδιαστολή με τους οινοποιούς.

Ο εισαγωγέας Indigo Wine διοργάνωσε την πρώτη γευσιγνωσία Viñateros το 2017 και εισήγαγε αυτόν τον ορισμό: «Το Viñateros είναι μια εκδήλωση που γιορτάζει τους ισπανούς τεχνίτες καλλιεργητές που εργάζονται με ελάχιστη παρέμβαση στον αμπελώνα και στο οινοποιείο για να κάνουν αυθεντικά κρασιά τα οποία αντανακλούν τις αντίστοιχες περιοχές και τις οινικές τους κουλτούρες. Όλοι οι Viñateros πιστεύουν ότι στον αμπελώνα φτιάχνεται εξαιρετικό (και πρωτότυπο) κρασί και ότι η έκφραση της τοποθεσίας είναι πιο σημαντική από την τεχνική οινοποίησης. Συλλογικά, ευθύνονται για τη σημαντική αύξηση της ποιότητας του ισπανικού κρασιού τα τελευταία είκοσι χρόνια».

Ένας viñatero για να κατακτήσει τον τίτλο τιμής, πρέπει να έχει τις εξής ιδιότητες: να είναι ανεξάρτητος, αφοσιωμένος στην οινοποίηση συγκεκριμένων περιοχών, να εφαρμόζει καλλιεργητικές πρακτικής χαμηλής παρέμβασης και να ακολουθεί πιστά τις αρχές της διαχείρισης της γης, εστιασμένος στις γηγενείς ποικιλίες σταφυλιών και στην αποκατάσταση ιστορικών πρακτικών.

Το ότι σχεδόν 100 παραγωγοί πληρούσαν αυτές τις απαιτήσεις είναι σίγουρα απόδειξη μιας ισπανικής επανάστασης, υποστηρίζει ο συντάκτης των FT.

Η πρώτη γευσιγνωσία Viñateros, με 50 οινοποιεία, πραγματοποιήθηκε στην Tate Modern το 2017. Τα 76 οινοποιεία που προκρίθηκαν για τη δεύτερη εκδήλωση, τρία χρόνια αργότερα, υπαγόρευσαν μια μετακόμιση στο τεράστιο Lindley Hall στη Βικτώρια. Στον ίδιο χώρο διοργανώθηκε και η τρίτη αντίστοιχη γευσιγνωσία φέτος.

Επαγγελματίες του χώρου και γευσιγνώστες γεμάτοι περιέργεια συνωστίστηκαν για μια κάρτα εισόδου στην παρουσία των κρασιών 92 παραγωγών.

Αυτήν τη φορά, συμμετείχαν έως και 20 εισαγωγείς από το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ την πρώτη φορά, ήταν μόνο έξι.

Ένας από τους πιο εντυπωσιακούς παρευρισκόμενους με την εκκεντρική εμφάνιση –ιδίως τα… όρθια μαλλιά του- ήταν ο Αμερικανός εισαγωγέας Eric Solomon της European Cellars, ο οποίος ήδη σχεδιάζει να «ταξιδέψει» τους Viñateros στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού σε μια αμερικανική εκδοχή, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

Η χαρτογράφηση των οινοπαραγωγικών περιοχών της Ισπανίας είναι πράγματι μια δαιδαλώδης διαδικασία, εάν λάβει κανείς υπόψη ότι είναι διάσπαρτες σε όλη τη χώρα και εκτείνονται μέχρι τον Ατλαντικό ως τα Κανάρια Νησιά.

Το ισπανικό κρασί δεν είναι μόνο από Tempranillo

Όπως εξηγεί σε σχεδόν απολογητικό τόνο ο ειδικός στο κρασί, για αρκετό καιρό υποτιμούσε την παραγωγή της Ισπανίας, θεωρώντας ότι στηρίζεται σε μία μόνο ποικιλία σταφυλιού, το Tempranillo που είναι το κυρίαρχο σταφύλι της Rioja, Ribera del Duero, Toro και πολλών άλλων κρασιών του βόρειου τμήματος της χώρας.

Όμως, στο Viñateros 2024, ένα εκπληκτικό σύνολο περισσότερων από 80 ισπανικών ποικιλιών σταφυλιού ήταν υπεύθυνες για τα κρασιά που εμφανίζονται, με μικρές μόνο «εισβολές» των γνωστών διεθνών ποικιλιών όπως το Cabernet Sauvignon και το Syrah/Shiraz, παραδέχεται ο ίδιος.

Πολλά άλλα κρασιά κατηγοριοποιήθηκαν ως «χαρμάνια χωραφιού», από αμπελώνες τόσο παλιούς που φυτεύτηκαν με ένα απείθαρχο σύνολο διαφορετικών ποικιλιών.

Ένα κρασί με βάση τη Garnacha (που επιλέγουν όλο και περισσότεροι ισπανοί αμπελουργοί, κυρίως επειδή τα αμπέλια είναι αρκετά παλιά ώστε να έχουν ιδιαίτερα καλά εδραιωμένα ριζικά συστήματα και μπορούν να παράγουν κρασιά πραγματικής πολυπλοκότητας) ξεχώρισε: το Guix Vermell 2019 από το Terroir Sense Fronteres στο Montsant στην ενδοχώρα της Βαρκελώνης. Η κατά προσέγγιση τιμή που αναγραφόταν στο φυλλάδιο γευσιγνωσίας ήταν κοντά στις 300 στερλίνες.

Παράγεται από σταφύλια που καλλιεργούνται σε 40 στρέμαμτα αμπελώνα ηλικίας 75 ετών, λίγο έξω από τη διάσημη οινοπαραγωγική ζώνη Priorat που ανακαλύφθηκε από τον Dominik Huber, συνιδρυτή του φημισμένου παραγωγού Priorat Terroir al Limit, για την οποία κάποτε ενδιαφέρον είχε ο φημισμένος νοτιοαφρικανός παραγωγός Eben Sadie.

Το συναρπαστικό με τη συλλογή Viñateros, ωστόσο, είναι ότι τα περισσότερα κρασιά έχουν πολύ πιο λογικές τιμές.