![ΕΚΤ: Πώς η ακρίβεια αλλάζει το καλάθι του νοικοκυριού](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/03/ot_akriveia_kalathi.jpg)
Τα νοικοκυριά έχουν αντιμετωπίσει πολλά σοκ τα τελευταία χρόνια και έχουν προσαρμόσει τη συμπεριφορά τους αναλόγως.
Η πληθωριστική κρίση τα τελευταία δύο χρόνια πυροδοτήθηκε από έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των σημείων συμφόρησης στον εφοδιασμό που προκλήθηκαν από την πανδημία, και της αύξησης των τιμών της ενέργειας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Στρατηγικές
Η σημαντική άνοδος στις τιμές επηρέασε τη συμπεριφορά των καταναλωτών και επιβάρυνε τις δαπάνες τους. Γενικά, οι καταναλωτές χρησιμοποιούν διαφορετικές στρατηγικές για να αντιμετωπίσουν τις υψηλότερες τιμές – προσαρμόζοντας την κατανάλωσή τους, μειώνοντας τις αποταμιεύσεις τους ή/και αυξάνοντας το εισόδημά τους.
Τις αλλαγές αυτές επιχειρεί να καταγράψει η Έρευνα Καταναλωτικών Προσδοκιών (CES) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την οποία υπογράφουν οι Alina-Gabriela Bobasu, Ευάγγελος Χαραλαμπάκης και Όμηρος Κουβαβας.
Οι συμμετέχοντες στην CES ρωτήθηκαν για το ποιες ενέργειες ανέλαβαν τους τελευταίους 12 μήνες για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό. Εκτός από τη μείωση της κατανάλωσής τους, αυτά περιλάμβαναν δανεισμό, αξιοποίηση των αποταμιεύσεών τους, περισσότερες ώρες εργασίας, ανάληψη πρόσθετης εργασίας ή αίτημα αύξησης μισθού.
Τον Ιανουάριο του 2024 οι περισσότεροι ερωτηθέντες στο CES (69%) είχαν τροποποιήσει την κατανάλωσή τους, αλλά αξιοσημείωτες ήταν επίσης οι προσαρμογές που έγιναν μέσω των καναλιών αποταμίευσης/πίστωσης (43%) και εισοδήματος (31%).
Αλλάζοντας συνήθειες
Περίπου το 50% των ερωτηθέντων απάντηση ότι πλέον επισκέπτεται διάφορα καταστήματα για να συγκρίνει τιμές, προκειμένου να κάνεις τις αγορές του. Το 33% επιλέγει πλέον ποικιλίες προϊόντων χαμηλότερης ποιότητας και το 28% έχει περιορίσει τις ποσότητες που αγοράζει.
Αποταμιεύσεις
Το 35% ανέφερε ότι μείωσε τις αποταμιεύσεις του για να υποστηρίξει την κατανάλωση, ενώ, όσον αφορά το εισόδημα, περίπου το 15% ανέφερε ότι διαπραγματεύτηκε αύξηση μισθού και το 17% τόνισε ότι εργάστηκε περισσότερες ώρες ή ανέλαβε μια επιπλέον δουλειά. Τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν δημοσιονομικούς περιορισμούς – που ορίζονται ως εκείνα με υψηλό μερίδιο δαπανών για είδη πρώτης ανάγκης σε σχέση με το εισόδημά τους – ήταν πιο πιθανό να προσαρμόσουν τα μοντέλα αγορών και αποταμίευσης σε σύγκριση με τα νοικοκυριά με απεριόριστους προϋπολογισμούς .
Αλλάζοντας το καλάθι
Η σύνθεση του καλαθιού δαπανών των νοικοκυριών παρουσίασε μεγαλύτερες προσαρμογές για κατηγορίες που είχαν υποστεί μεγαλύτερη σχετική μεταβολή τιμών.
Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΚΤ, οι κατηγορίες με μεγαλύτερες σχετικές αυξήσεις τιμών έχουν δει πιο σημαντικές προσαρμογές στο μερίδιό τους στη συνολική δαπάνη τα τελευταία δύο χρόνια.
Συγκεκριμένα, η κατανάλωση ειδών όπως τα τρόφιμα και ο εξοπλισμός έχει υποστεί σημαντική καθοδική προσαρμογή ως απάντηση στις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών.
Παράλληλα, πρόσθετα σοκ έχουν επίσης επηρεάσει την καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών.
Η επέκταση των υπηρεσιών αναψυχής, όπως τα εστιατόρια, η αναψυχή και τα ταξίδια, προήλθε από τη μετατόπιση των προτιμήσεων μετά την άρση των κοινωνικών περιορισμών στον απόηχο της πανδημίας. Αυτό οδήγησε το μερίδιο αυτών των κατηγοριών στις συνολικές δαπάνες να αυξηθεί από 7,4% το 2021 σε 12,9% το 2023.
Επιπλέον, το μερίδιο των μεταφορών (συμπεριλαμβανομένων των αγορών οχημάτων) άρχισε να μειώνεται στις αρχές του 2022, ως αποτέλεσμα των περιορισμών στην προσφορά ημιαγωγών, αλλά ανέκαμψε σε κάποιο βαθμό το 2023.
Το εισόδημα
Όσον αφορά το περιθώριο εισοδήματος, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες ανέφεραν αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος χαμηλότερη από τον πληθωρισμό το 2023. Τα ποιοτικά στοιχεία από την CES δείχνουν ότι οι περισσότεροι καταναλωτές (54%) ανέφεραν ότι το εισόδημά τους αυξήθηκε πιο αργά από τον πληθωρισμό, ενώ το 21% είπε ότι το εισόδημα είχε αυξηθεί ταχύτερα από τον πληθωρισμό και το 25% ανέφερε ότι το εισόδημά του είχε μειωθεί.
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Ακίνητα: Στα χέρια του ΣτΕ η λύση στο πολεοδομικό αλαλούμ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/04/akinita26-4-600x395.jpg)
Στο ΣτΕ η λύση για το πολεοδομικό αλαλούμ - Ποιοι ιδιοκτήτες είναι σε ομηρία
Αλλοι δήμοι εκδίδουν άδειες και άλλοι όχι, μέχρι την απόφαση για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό – Καμία σύγκλιση με το υπουργείο Περιβάλλοντος
![ΠΥΡΚΑΛ: Χωρίς τη μετεγκατάσταση των ΕΑΣ ο διαγωνισμός για το κυβερνητικό πάρκο στον Υμηττό](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/thumbnail_ΚΠ-Ανδρέας-Λεντάκης-1-1-600x399.jpg)
Ένας διαγωνισμός έρχεται, ένας φεύγει… - Τι συμβαίνει με το κυβερνητικό πάρκο της ΠΥΡΚΑΛ
Γιατί ακυρώθηκε ο διαγωνισμός για τη μετεγκατάσταση των ΕΑΣ και τι προβλέπουν οι όροι της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το ακίνητο της ΠΥΡΚΑΛ
![Πολ Κρούγκμαν: «Τι υπολόγισα λάθος στην περίπτωση της Ελλάδας»](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/03/krugman-600x406.jpg)
Πολ Κρούγκμαν: «Τι υπολόγισα λάθος στην περίπτωση της Ελλάδας»
Ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν μιλάει για την Ελλάδα, το Grexit, τα μνημόνια, το χρέος και τις αμερικανικές εκλογές
![Δημόσιο Χρέος: Η Ελλάδα έχει μπει σε τροχιά μείωσής του](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/30859482_Sharone-perlstein-microfinanace-debt-800x500_c-600x375-1-1.jpg)
Η Ελλάδα έχει μπει σε τροχιά μείωσης του δημοσίου χρέους
Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης για μεγάλα ευρωπαϊκά έργα, μόνο με δάνεια και με πιο ομοιόμορφη κατανομή των κονδυλίων μεταξύ πλούσιων και φτωχότερων κρατών-μελών, λέει στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
![Επιτροπή Ανταγωνισμού: Σύσκεψη Μητσοτάκη-Σαρπ για την ενίσχυσή της με εξειδικευμένο προσωπικό](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/04/epitropi-antagonismou-768x495-1-600x387.jpg)
Σύσκεψη Μητσοτάκη-Σαρπ για την ενίσχυση της Επιτροπής Ανταγωνισμού με εξειδικευμένο προσωπικό
Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης εξετάστηκαν τρόποι ταχείας περαιτέρω ενίσχυσης της Επιτροπής με εξειδικευμένο προσωπικό
![Βιομηχανική παραγωγή: Στο top3 της ευρωζώνης η Ελλάδα τον Μάιο](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/machining-4359090_1280-600x400.jpg)
Στην ευρωζώνη έπεσε, στην Ελλάδα «σκαρφάλωσε» η βιομηχανική παραγωγή - Στο top3 της ΕΕ
Στην πρώτη τριάδα των χωρών της ευρωζώνης η Ελλάδα καθώς κατέγραψε την τρίτη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στη βιομηχανική παραγωγή
![Μύκονος: Εκεί που μία γαρίδα κοστίζει 87 ευρώ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/06/mikonos-1-768x373-1-600x291.jpg)
Αυτοψία της Daily Mail στην Μύκονο - Εκεί που μία γαρίδα κοστίζει 87 ευρώ
Η Μύκονος πρωταγωνιστεί και πάλι στα διεθνή ρεπορτάζ, για τις εξωφρενικές τιμές σε εστιατόριο του νησιού
![Προϋπολογισμός: Υπέρβαση 1,3 δισ. στα φορολογικά έσοδα το πρώτο εξάμηνο λόγω ακρίβειας](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/03/ot_aade4_forol-600x352.png)
Ποιοι φόροι έφεραν πρωτογενές πλεόνασμα 2,9 δισ. ευρώ
Πού οφείλεται η υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα κατά 1,7 δισ. ευρώ κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού το πρώτο εξάμηνο
![Μαρινάκης για αναβάθμιση Scope: Επιβεβαιώθηκαν για μια ακόμα φορά οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/09/marinakis.nd_-1-600x310.jpg)
Μαρινάκης για αναβάθμιση Scope: Επιβεβαιώθηκαν ξανά οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας
«Η έκθεση της Scope υπογραμμίζει μεταξύ άλλων την ταχεία μείωση του δημόσιου χρέους, την επίτευξη ισχυρών πλεονασμάτων, τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων» είπε μεταξύ άλλων ο κυβερνητικός εκπρόσωπος
![Κωστής Χατζηδάκης: Στις Βρυξέλλες για Eurogroup και EcoFin](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/xatzidakispapathanasis-600x399.jpg)
Στις Βρυξέλλες για Eurogroup και EcoFin ο Χατζηδάκης - Η ατζέντα
Οι υπουργοί αναμένεται να εγκρίνουν εκτελεστικές αποφάσεις για τροποποιήσεις στα σχέδια ανάκαμψης της Φινλανδίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Κύπρου και της Ελλάδας