Ντόναλντ Τουσκ: «Βρισκόμαστε σε μια προπολεμική εποχή»

Σε μια πρωτοφανή «προπολεμική εποχή» βρίσκεται η Ευρώπη, σύμφωνα με τις προειδοποιήσεις του πρωθυπουργού της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ στο πλαίσιο συνέντευξής του στη γερμανική εφημερίδα Die Welt που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή.

«Αλλά έχει ακόμη “πολύ δρόμο να διανύσει” μέχρι να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει την απειλή που συνιστά η Ρωσία», πρόσθεσε.

Ο Ντόναλντ Τουσκ, η ΕΕ και το πολιτικό «ναρκοπέδιο» της Πολωνίας

«Ο πόλεμος δεν είναι πλέον μια έννοια του παρελθόντος. Είναι πραγματικός και ξεκίνησε πριν από δύο και πλέον χρόνια. Το πιο ανησυχητικό πράγμα αυτή τη στιγμή είναι ότι κυριολεκτικά κάθε σενάριο είναι πιθανό. Δεν έχουμε δει μια τέτοια κατάσταση από το 1945», δήλωσε ο Τουσκ.

«Ξέρω ότι ακούγεται καταστροφικό, ιδίως για τη νέα γενιά, αλλά πρέπει να συνηθίσουμε το γεγονός ότι έχει αρχίσει μια νέα εποχή: η προπολεμική εποχή. Δεν υπερβάλλω, αυτό γίνεται καθημερινά όλο και πιο ξεκάθαρο».

Η Ρωσία και οι όμορες χώρες

Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες χώρες στα σύνορά της. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επανειλημμένα αρνηθεί ότι η Ρωσία προτίθεται να επιτεθεί σε χώρες του ΝΑΤΟ.

Ο πόλεμος της Ρωσίας ανέτρεψε τη μεταψυχροπολεμική γεωπολιτική τάξη, αναγκάζοντας την Ευρώπη να λάβει σοβαρά υπόψη της τη δική της άμυνα μετά από δεκαετίες συρρικνωμένων στρατιωτικών προϋπολογισμών και ωθώντας τις χώρες στα σύνορά της να λάβουν πιο δραστικά μέτρα.

Η Σουηδία και η Φινλανδία προσχώρησαν πρόσφατα στο ΝΑΤΟ – κάτι που μέχρι πριν από δύο χρόνια θα ήταν αδιανόητο για τις δύο φημισμένα ουδέτερες σκανδιναβικές χώρες. Στις χώρες της Βαλτικής, η Εσθονία και η Λιθουανία έχουν ενισχύσει τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους πολύ πάνω από την ελάχιστη δέσμευση του ΝΑΤΟ για το 2% του ΑΕΠ. Και η Μολδαβία, η οποία συνορεύει με την Ουκρανία και ήταν επί μακρόν ευάλωτη στη ρωσική ανάμειξη, βρίσκεται σε μια επιταχυνόμενη πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εν τω μεταξύ, η τριανδρία της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας – το λεγόμενο «Τρίγωνο της Βαϊμάρης» – πρωτοστατεί στις προσπάθειες της ηπείρου να επανεξοπλιστεί και να προστατευτεί από περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ και ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμιχάλ, ανταλλάσσουν χειραψία κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου στη Βαρσοβία, Πολωνία, 28 Μαρτίου 2024. REUTERS/Kacper Pempel

Η περίπτωση της Πολωνίας

Όπως επισημαίνει το CNN, ο Τουσκ επέστρεψε στην εξουσία μετά τις περσινές εκλογές και έκτοτε προσπαθεί να επαναφέρει την Πολωνία στο ευρωπαϊκό ρεύμα μετά από σχεδόν μια δεκαετία αυταρχικής διακυβέρνησης υπό το λαϊκιστικό κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη».

Η Πολωνία, που βρίσκεται ανάμεσα στη Γερμανία και τη Ρωσία, γνωρίζει εδώ και καιρό τη σημασία της ισχυρής άμυνας. Φέτος, ο στρατιωτικός προϋπολογισμός της Πολωνίας ξεπέρασε το 4% του ΑΕΠ της – διπλάσιος από την κατευθυντήρια γραμμή του ΝΑΤΟ. Έχει επίσης υποδεχτεί εκατομμύρια Ουκρανούς που διέφυγαν από την εισβολή της Ρωσίας.

Το περασμένο Σαββατοκύριακο, η Πολωνία δήλωσε ότι ένας ρωσικός πύραυλος κρουζ με στόχο την Ουκρανία είχε εισέλθει στον εναέριο χώρο της – ένα επαναλαμβανόμενο περιστατικό κατά τη διάρκεια περισσότερων από δύο ετών πολέμου – και απαίτησε εξηγήσεις από τη Μόσχα.

Ο αμερικανικός παράγοντας

Παρά τις προσπάθειες της Ευρώπης να ενισχύσει την άμυνά της, ο Τουσκ δήλωσε ότι η Γηραιά Ήπειρος «έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει». Επισήμανε ότι πρέπει να είναι «ανεξάρτητη και αυτάρκης στην άμυνα», διατηρώντας παράλληλα μια ισχυρή συμμαχία στις ΗΠΑ.

Ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει παραμείνει σταθερός στην υποστήριξή του προς την Ουκρανία, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι, αν επανεκλεγεί τον Νοέμβριο, θα ενθαρρύνει τη Ρωσία να κάνει «ό,τι διάολο θέλει» σε οποιοδήποτε μέλος του ΝΑΤΟ που δεν πληροί τις κατευθυντήριες γραμμές για τις δαπάνες στην άμυνα.

«Η δουλειά μας ωστόσο είναι να καλλιεργήσουμε τις διατλαντικές σχέσεις, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ», δήλωσε ο Τουσκ.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός προειδοποίησε επίσης ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την τρομοκρατική επίθεση στο Crocus Hall στη Μόσχα ως πρόσχημα για την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία.

«Γνωρίζουμε από την ιστορία ότι ο Πούτιν χρησιμοποιεί τέτοιες τραγωδίες για τους δικούς του σκοπούς», είπε, υπενθυμίζοντας τα γεγονότα το 2002, όταν Τσετσένοι ένοπλοι πήραν 800 ομήρους στο θέατρο Ντουμπρόβκα της Μόσχας και το 2004, όταν Τσετσένοι αντάρτες πήραν 1.200 παιδιά και ενήλικες ως ομήρους σε ένα σχολείο στο Μπεσλάν, στη νότια Ρωσία.

«Ο Πούτιν έχει ήδη αρχίσει να κατηγορεί την Ουκρανία για την προετοιμασία αυτής της επίθεσης, αν και δεν έχει παράσχει καμία απόδειξη. Προφανώς, αισθάνεται την ανάγκη να δικαιολογήσει τις ολοένα και πιο βίαιες επιθέσεις σε μη στρατιωτικούς χώρους στην Ουκρανία», συμπλήρωσε ο Τουσκ.