Έρευνα: Περιπτώσεις φοροδιαφυγής με τα POS και τις ταμειακές

«Συγγνώμη, αλλά το POS χάλασε και δεν μπορεί να δεχθεί την κάρτα σας». «Λυπάμαι, αλλά υπάρχει κάποιο τεχνικό πρόβλημα και έχει χαθεί η σύνδεση Internet, ούτε το IRIS δουλεύει, συνεπώς, πρέπει να πληρώσετε με μετρητά». «Το κατάστημα δεν δέχεται πληρωμές με κάρτα για συναλλαγές έως 5 ευρώ». «Δεν δεχόμαστε κάρτα για αυτό το προϊόν γιατί δεν αφήνει κέρδος, αγοράστε και κάτι άλλο, αλλιώς μετρητά». «Μόνο μετρητά, αλλιώς βρες άλλον επαγγελματία».

Πρόκειται μόνο για μερικές από τις συνηθέστερες δικαιολογίες που χρησιμοποιούν οι μικρές επιχειρήσεις προκειμένου να αποφύγουν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και τις χρεώσεις που επιβάλλουν οι τράπεζες. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι συναλλαγές δεν γίνονται πάντα νόμιμα. Αν εκδίδονται αποδείξεις, αλλά η πληρωμή γίνεται με μετρητά, μολονότι οι καταστηματάρχες είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν POS και να δέχονται πληρωμές με κάρτα, οι συναλλαγές τοις μετρητοίς είναι νόμιμες.

POS: Εκπνέει η προθεσμία για τη διασύνδεση με τις ταμειακές

Υπάρχουν, όμως, και οι περιπτώσεις που την ώρα της πληρωμής του λογαριασμού οι επιχειρηματίες ξεκινούν τα παζάρια βάζοντας τους καταναλωτές στο δίλημμα «τόσο με κάρτα, λιγότερο χωρίς κάρτα» ή ακόμη χειρότερα «τόσο με απόδειξη, ακόμα φθηνότερα χωρίς απόδειξη». Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι καταναλωτές γίνονται «συνένοχοι» της φοροδιαφυγής, αφού τις δύο πλευρές ενώνει κοινό συμφέρον: το κέρδος. Ειδικά, όταν οι καταναλωτές έχουν χτίσει το απαραίτητο όριο αποδείξεων και ο επαγγελματίας έχει να δείξει ένα ελάχιστο εισόδημα.

Τι μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές

Η έρευνα επιβεβαίωσε το ρητό των λογιστών και των ελεγκτών ότι η φοροδιαφυγή πραγματοποιείται έξω από τις ταμειακές μηχανές. Επίσης, επιβεβαιώθηκε ότι το μόνο «όπλο» που έχουν οι καταναλωτές στα χέρια τους είναι η καταγγελία και περίσσια ψυχραιμία και υπομονή. Οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να καταγγείλουν:

– περιπτώσεις αποδείξεων-μαϊμού από το κινητό τους μέσω της εφαρμογής Appodixi της ΑΑΔΕ και να κερδίσουν αμοιβή έως 3.000 ευρώ σε περίπτωση που έπειτα από έλεγχο αποδειχθεί η παράβαση

– ανώνυμα ή επώνυμα φορολογικές και τελωνειακές παραβάσεις ή περιπτώσεις διαφθοράς υπαλλήλων της ΑΑΔΕ μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «Καταγγελίες Πολιτών» στην ψηφιακή πύλη www.aade.gr

– προφορικά ή γραπτά, επώνυμα ή ανώνυμα στο ΣΔΟΕ. Οι καταγγελίες γίνονται με αυτοπρόσωπη παρουσία στα γραφεία του ΣΔΟΕ, με αποστολή μέσω ταχυδρομείου, με e-mail (kataggelies@sdoe.gr) ή τηλεφωνικά στο 1517.

– στην πλατφόρμα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης ή στη γραμμή Καταναλωτή 1520. Για περιπτώσεις POS, φοροδιαφυγής κ.λπ. παραπέμπονται συνήθως στην ηλεκτρονική υποβολή μέσω φόρμας ανώνυμα ή επώνυμα.

Η απάντηση του υπουργείου

«ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» έθεσαν τις καταγγελίες των πολιτών και ό,τι άλλο εντόπισε το ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» υπόψη του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Χάρη Θεοχάρη, ο οποίος ανέφερε ότι «πολλά από τα παραδείγματα ή τις ιστορίες της καθημερινής τρέλας που περιγράφονται βρίσκονται εκτός νομικού πλαισίου και εκτός των ευρωπαϊκών κατευθυντηρίων γραμμών όπως ισχύουν στη χώρα μας. Επομένως, οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν το δικαίωμα να παραπονεθούν και δεν πρέπει να συμφωνούν με τέτοιες απαγορεύσεις ή προϋποθέσεις από τους επιχειρηματίες. Είναι γεγονός ότι για μέρος του πληθυσμού η φοροδιαφυγή, η δυνατότητα πραγματοποίησης μιας συναλλαγής χωρίς απόδειξη και φόρο, είναι σχεδόν ένα δικαίωμα. Δεν είναι αυτός ο τρόπος με τον οποίο εμείς στον υπουργείο Οικονομικών αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα. Πιστεύουμε ότι είναι καθήκον μας να εξαλείψουμε αυτήν τη πρακτική και να δείξουμε ότι η μόνη πρακτική που κάποιος πρέπει να υλοποιεί, εάν θέλει να παίξει τον σωστό κοινωνικό του ρόλο, δεν είναι να διαιωνίζει το εθνικό μας σπορ, τη φοροδιαφυγή. Σημαντικό εργαλείο σε αυτόν τον αγώνα είναι πως πολύ σύντομα όλοι οι κλάδοι υπόκεινται πλέον στην αποδοχή των καρτών μέσω POS και αυτά τα μηχανήματα θα είμαι συνδεδεμένα με τις ταμειακές μηχανές».

Είναι ο ίδιος ο οποίος είχε πει ότι αν κάποιος, για παράδειγμα, πιει καφέ με την παρέα του και ο καταστηματάρχης δεν κόψει απόδειξη, τότε η παρέα μπορεί να ευχαριστήσει ευγενικά για το κέρασμα και να φύγει χωρίς να πληρώσει. Σωστά, έτσι λέει ο νόμος. Εχει δοκιμάσει κάποιος να φύγει χωρίς να πληρώσει επειδή δεν του έκοψαν απόδειξη; Και πώς αποδεικνύει μετά ότι δεν κόπηκε απόδειξη; Η πραγματικότητα, δηλαδή, είναι πιο περίπλοκη. Ευτυχώς, όμως, η παρατυπία και η παρανομία δεν αποτελούν κανόνες, αλλά εξαιρέσεις, οι οποίες μπορούν να εξαλειφθούν μόνο με δημιουργία κουλτούρας και μέσω του ανταγωνισμού και της εξάπλωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της ευκολίας τους.

Ενδεικτικά παραδείγματα – καταγγελίες

«Πληρωμή με κάρτα μόνο για αγορές άνω των 5 ευρώ»

Όριο αγορών. Γονιός αγοράζει μία τυρόπιτα στο παιδί του, το κατάστημα χτυπά τη μηχανή και βγάζει την απόδειξη. Ο γονιός δείχνει την κάρτα του, διότι δίπλα στη μηχανή υπήρχε POS. Τότε η ταμίας του λέει να κοιτάξει στην κολώνα, όπου ευκρινώς υπήρχε ένα χειρόγραφο χαρτί, το οποίο έλεγε: «πληρωμή με κάρτα μόνο με αγορές άνω των 5 ευρώ». Ο γονιός ευγενικά είπε ότι δεν το είχε δει και ότι δεν έχει δικαίωμα το κατάστημα να το κάνει. Τότε σηκώνεται ο ιδιοκτήτης και του λέει, τι να κάνουμε δεν μας συμφέρει. Μας τα παίρνει η τράπεζα. Θέλετε την τυρόπιτα, θα πληρώσετε με μετρητά ή να την ακυρώσω; Το παιδί είχε ήδη πάρει την πρώτη δαγκωνιά. Για να μη δημιουργηθεί ένταση, ο γονιός αγοράζει άλλη μια τυρόπιτα και έναν καφέ, ξεπερνάει το όριο για αγορά με κάρτα, πληρώνει και φεύγει.

Λιγότερα χωρίς απόδειξη. Γιατρός έχει μετατρέψει το υπόγειο της κατοικίας του σε γραφείο και δέχεται ασθενείς. Οταν έρχεται η ώρα της πληρωμής λέει ότι ως καθηγητής θα ζητούσε 100 ευρώ, αλλά επειδή δεν κόβει αποδείξεις, ζητά 70 ευρώ. Για αυτή την περίπτωση έγινε από ασθενή ανώνυμη καταγγελία στην πλατφόρμα ΑΑΔΕ.

Χαλασμένο POS. Η περίπτωση με το POS που όλο χαλάει ή δεν έχει σήμα είναι πολύ σύνηθες στα περίπτερα ειδικά στις αγορές τσιγάρων. Κάποια περίπτερα της γειτονιάς που μπορεί και να σε ξέρουν, σου το λένε ξεκάθαρα. Δεν βγάζω τίποτα από την πώληση. Είτε αγόρασε και κάτι άλλο, π.χ. γκοφρέτες, κ.λπ., είτε πήγαινε σε άλλο περίπτερο. Το ίδιο συμβαίνει με όλα τα προϊόντα μικρού περιθωρίου, όπως εφημερίδες ή εισιτήρια για λεωφορεία.

Αν θες νερό, βρες άλλον. Οικισμό εντός σχεδίου στην Αττική που ακόμα δεν έχει συνδεθεί με την ΕΥΔΑΠ, εξυπηρετείται με υδροφόρες. Και ατύπως κάθε περιοχή έχει και τον νερουλά της και δεν συνηθίζεται ο ένας να μπαίνει στην περιοχή του άλλου.

Σε έναν τέτοιο οικισμό υπάρχει ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, γύρω στα 80. Η υδροφόρα δέχεται μόνο μετρητά. Ετσι, οι ηλικιωμένοι παίρνουν το λεωφορείο, παίρνουν μετρητά από το ΑΤΜ, ώστε να πληρώσουν την επόμενη φορά. Διαφορετικά, νερό δεν έχει. Επειδή, ή μεγάλωσαν και επιδεινώθηκε η υγεία τους, ζητούν από το παιδί τους να τους πάει κάποια μετρητά ώστε να πληρώνουν την υδροφόρα, τον υδραυλικό ή τον ηλεκτρολόγο ή άλλον τεχνίτη, αν τους συμβεί τίποτα. Ή ακόμα και τη λαϊκή. Διαφορετικά, θα πρέπει να βρουν άλλους, αν βρουν.

Συνεργείο με έκπτωση με μετρητά. Συνεργείο αυτοκινήτων διαθέτει ταμειακή μηχανή και POS. Ομως, ένα σέρβις των 280 ευρώ, με POS και με απόδειξη θα κοστίσει επιπλέον 24% ΦΠΑ. Δηλαδή 347,20 ευρώ. Και σε ρωτάει, τι θες; 280 ή 347,20 ευρώ; Αν ο πελάτης έχει πιάσει το όριο αποδείξεων βάσει του εισοδήματος, γιατί να επιλέξει την απόδειξη και τα 347,20 ευρώ; Και σε ρωτά: Κορόιδο είσαι;

Υπό πίεση. Η ιστορία αυτή δεν διαφέρει και πολύ από τις υπόλοιπες αλλά αξίζει να αναφερθεί διότι έχει σχέση με τη δύσκολη κατάσταση που μπορεί να βρίσκεται κάποιος και να αδυνατεί να καταγγείλει ή να διαπραγματευτεί ή να φωνάζει αστυνομία. Γονιός παραγγέλνει ταξί για να μεταφέρει με κρίση το παιδί του στο Παίδων. Εκεί το ταξί του λέει το ποσό και του προσθέτει κάτι μικρό ακόμα για τη χρήση της κάρτας. Ο γονιός το πλήρωσε και έφυγε για να πάει το παιδί του στα επείγοντα. Εξάλλου ήθελε να αποφύγει την ένταση μπροστά στο παιδί. Σε μια άλλη κούρσα, με άλλον ταξιτζή, ο γονιός αυτός εξιστορεί την περιπέτεια. Και τι του λέει ο ταξιτζής; Κι αν έκανες φασαρία ή φώναζες την αστυνομία ή έκανες καταγγελία, τι θα μπορούσες να αποδείξεις; Αυτός θα έδειχνε την απόδειξη από το ταξίμετρο και θα έλεγε ότι ο πελάτης αρνήθηκε να πληρώσει.

Πηγή: Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ