Ευρωπαϊκές τράπεζες: Πυρά κατά της ΕΚΤ – «Βαρίδι» για τον ανταγωνισμό τα κριτήρια ESG

Έντονη κριτική στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξαπολύει για μία ακομα φορά η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία, υποστηρίζοντας ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην περιοχή δεν θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τις αμερικανικές τράπεζες εάν οι ρυθμιστικές αρχές συνεχίσουν να συσσωρεύουν κανόνες ESG που η Wall Street είναι ελεύθερη να αγνοήσει.

Η προειδοποίηση από το κύριο τραπεζικό λόμπι του μπλοκ έρχεται καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ασκεί πίεση στους δανειστές να περιλάβουν κανόνες στη λειτουργία τους.

Η ΕΚΤ αναζητά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι τράπεζες μπορούν να αντιμετωπίσουν ζημίες που προέρχονται από αυτό που αποκαλεί «αναδυόμενους κινδύνους», στους οποίους περιλαμβάνονται οι εκπομπές άνθρακα των πελατών και το αυξανόμενο κόστος που σχετίζεται με την κατανάλωση φυσικών πόρων. Η άσκηση έρχεται μετά από μια επισκόπηση του 2023 που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των τραπεζών στην περιοχή είναι απροετοίμαστη.

Διαφορετική τροχιά

Όπως επισημαίνει το Bloomberg, είναι το πιο πρόσφατο σημάδι ότι οι ρυθμιστικές αρχές στην Ευρώπη κινούνται σε διαφορετική τροχιά από τους ομολόγους τους στις ΗΠΑ. Στην ΕΕ, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν πλέον κεφαλαιακές απαιτήσεις προσαρμοσμένες στο ESG, περισσότερους κανόνες γνωστοποίησης και τη δυνατότητα ενός ρητού αποθέματος προστασίας του κλίματος, τα οποία οι ρυθμιστικές αρχές λένε ότι θα εξοπλίσουν τελικά τον κλάδο για να αντιμετωπίσει τους μελλοντικούς κινδύνους.

Η Denisa Avermaete, ανώτερη σύμβουλος πολιτικής για τη βιώσιμη χρηματοδότηση στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία, λέει ότι τα buffer ESG είναι προβληματικά επειδή είναι ένα «αποκλειστικά ευρωπαϊκό εργαλείο».

Η EBF, η οποία είναι ο οργανισμός-ομπρέλα των ευρωπαϊκών τραπεζικών ενώσεων, ανησυχεί ότι οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να διαθέσουν χρηματοοικονομικά αποθεματικά για κινδύνους που είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν πριν λάβουν σαφείς ρυθμιστικές οδηγίες, υπογράμμισε η Avermaete.

Υστέρηση

Οι τράπεζες στην Ευρώπη υστερούν ήδη στις αντιλήψεις των επενδυτών από τις αντίστοιχες των ΗΠΑ. Η JPMorgan Chase & Co., η μεγαλύτερη τράπεζα της Wall Street, έχει χρηματιστηριακή αξία 1,9 φορές την αξία των περιουσιακών στοιχείων στα βιβλία της, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Η τιμολόγηση της αγοράς δείχνει ότι οι επενδυτές πιστεύουν ότι η Morgan Stanley αξίζει 1,7 φορές τη λογιστική της αξία. Εν τω μεταξύ, η BNP Paribas SA, η μεγαλύτερη τράπεζα της ΕΕ, έχει αποτίμηση από τιμή σε βιβλίο 0,7, που σημαίνει ότι οι επενδυτές πιστεύουν ότι στην πραγματικότητα αξίζει λιγότερο από την αξία των περιουσιακών της στοιχείων. Ο αντίστοιχος λόγος για την Deutsche Bank AG είναι ακόμη χαμηλότερος, μόλις στο 0,5.

Ενώ οι τιμές των μετοχών των ευρωπαϊκών τραπεζών έχουν αυξηθεί τους τελευταίους έξι μήνες, οι αποτιμήσεις τους συνεχίζουν να υπολείπονται των ομοτίμων στις ΗΠΑ, δήλωσε ο Philip Richards, ανώτερος τραπεζικός αναλυτής στο Bloomberg Intelligence στο Λονδίνο. Και «φαίνεται απίθανη η κάλυψη της διαφοράς χωρίς μια βιώσιμη αύξηση της κερδοφορίας στην Ευρώπη», είπε.

Ο βαθμός στον οποίο θα συμβεί αυτό εξαρτάται εν μέρει από τους «ρυθμιστικούς κινδύνους», επεσήμανε ο Richards.

Οι κινήσεις της ΕΚΤ

Η ΕΚΤ αναφέρει ότι οι προσπάθειές της είναι να διασφαλίσει ότι οι τράπεζες είναι προετοιμασμένες για νέους κινδύνους.

Μιλώντας σε συνέδριο τον Φεβρουάριο, η Κλαούντια Μπουτ, κορυφαίο στέλεχος της τραπεζικής εποπτείας της ΕΚΤ, αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή ως έναν τομέα που χαρακτηρίζεται από «νέους κινδύνους» που απαιτούν περισσότερη συζήτηση σχετικά με τον τρόπο προσαρμογής των τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων των ειδών «συστημάτων πληροφοριών» που χρειάζονται για να ανταπεξέλθουν. «Και αυτοί είναι στην πραγματικότητα τομείς όπου όντως βρίσκουμε ελλείψεις, όχι μόνο όσον αφορά το κλίμα», υπογράμμισε.

Ορισμένες τράπεζες στην Ευρώπη έχουν ήδη αρχίσει να αναφέρουν προβλέψεις για περιβαλλοντικές και κοινωνικές απώλειες δανείων. Η Rabobank, η οποία εδρεύει στην Ολλανδία, δήλωσε τον Μάρτιο ότι έγινε πρωτοπόρος στον κλάδο όταν έκλεισε 13,6 εκατομμύρια ευρώ (14,6 εκατομμύρια δολάρια) σε προβλέψεις ESG για το 2023. Η τράπεζα αναφέρει σε email της προς το Bloomberg ότι τα χρήματα υποτίθεται ότι καλύπτουν πιθανά χρόνια κλιματικά φαινόμενα, όπως μελλοντικές πλημμύρες και ξηρασίες.

Η αρχική πρόβλεψη είναι μικρή, αλλά η Rabobank είπε ότι η κίνηση σηματοδοτεί ένα «σημαντικό» βήμα για την «ενσωμάτωση του αντίκτυπου αυτών των πιθανών γεγονότων στις προβλέψεις».

Η ΕΚΤ έχει γίνει ολοένα και πιο ενεργή στις προσπάθειές της να πείσει τους δανειστές να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους ESG —ιδιαίτερα την κλιματική αλλαγή— ως οικονομικούς σημαντικούς. Η κεντρική τράπεζα διεξήγαγε stress tests για το κλίμα και μάλιστα απείλησε ορισμένους δανειστές με πρόστιμα επειδή δεν έλαβαν στα σοβαρά τους κινδύνους ESG.

Μια μελέτη του 2023 από την ΕΚΤ διαπίστωσε ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα των χαρτοφυλακίων εταιρικών δανείων των ευρωπαϊκών τραπεζών εκτίθενται σε κινδύνους που σχετίζονται με τη φύση. Και το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, Φρανκ Έλντερσον, δήλωσε νωρίτερα αυτό το έτος ότι ο ίδιος και οι συνάδελφοί του «θα συνεχίσουν να επιμένουν ότι οι τράπεζες διαχειρίζονται ενεργά τους κινδύνους» που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Τα σχόλια του Έλντερσον συνόδευαν μια έκθεση στην οποία η ΕΚΤ είπε ότι περίπου το 90% των τραπεζών της ευρωζώνης που μελέτησε είναι «κακώς ευθυγραμμισμένες» με τον διεθνή στόχο του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, ποσοστό που η ίδια η ΕΚΤ αποκάλεσε «κλιμακούμενο». Η έκθεση έχει εκνευρίσει πολλούς στον χρηματοπιστωτικό κλάδο που πιστεύουν ότι η ΕΚΤ υπερβαίνει την εντολή της, ανέφερε προηγουμένως το Bloomberg.

Ανταγωνισμός

Οι κανονισμοί της ΕΕ έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάσουν όλες τις εταιρείες με πελάτες στο μπλοκ, πράγμα που σημαίνει ότι επηρεάζονται οι ευρωπαϊκές δραστηριότητες των αμερικανικών τραπεζών. Ωστόσο, σε επίπεδο ομίλου, οι τράπεζες της ΕΕ είναι πολύ πιο εκτεθειμένες στο πλήρες βάρος των αυστηρότερων κανονισμών της ΕΕ από τις αντίστοιχες τράπεζες των ΗΠΑ.

Εν τω μεταξύ, πέρα ​​από τον Ατλαντικό, η Federal Reserve παρενέβη για να διασφαλίσει ότι ο κλιματικός κίνδυνος παίζει περιορισμένο ρόλο στους παγκόσμιους τραπεζικούς κανονισμούς, ανέφερε χωριστά το Bloomberg. Και ο πρόεδρος Τζερόμ Πάουελ έχει επανειλημμένα ξεκαθαρίσει ότι η Fed δεν είναι «χορηγός πολιτικής για το κλίμα».

Αυτόν τον μήνα, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα έχουν την ευκαιρία να παράσχουν επίσημα σχόλια σχετικά με μια βασική πτυχή των προσπαθειών της ΕΕ να επιβάλει αυστηρότερους κανονισμούς ESG. Ο κλάδος έχει προθεσμία έως τις 18 Απριλίου για να ανταποκριθεί σε μια διαβούλευση που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των περιβαλλοντικών και κοινωνικών κινδύνων από τις τράπεζες, μεταξύ άλλων κατά τον υπολογισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων.

Η EBA δήλωσε τον Ιανουάριο ότι οι προσπάθειες των ευρωπαϊκών τραπεζών για τη διαχείριση των κινδύνων ESG βρίσκονται επί του παρόντος μόνο σε «πρώιμο» στάδιο και μέχρι στιγμής είναι πολύ μικρές για να διασφαλιστεί η «ευρωστία των ιδρυμάτων καθώς η ΕΕ μεταβαίνει προς μια πιο βιώσιμη οικονομία».