Η λέξη που ποτέ δεν λέει ο ηγέτης

Όταν γεννιέται ένα μωρό, ο κόσμος του είναι απλός: εκείνο και η μητέρα του. Μέχρι την ηλικία των 2 έως 3 ετών, όλα περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό του. Έπειτα, σταδιακά και ανάλογα με τη στήριξη του περιβάλλοντός του, αρχίζει να κοινωνικοποιείται, να δέχεται τα άλλα παιδιά και να συνεργάζεται με αυτά στο παιχνίδι. Το “εγώ” μετατρέπεται συν τω χρόνω σε “εμείς”.

Σήμερα, σε όλους τους χώρους μιλάμε για “ηγέτες”. Ηγέτης στο ποδόσφαιρο. Ηγέτης στην κοινωνία. Ηγετική φυσιογνωμία στην τέχνη. Ηγετική προσωπικότητα στην επιστήμη. Και, ασφαλώς, σημαντικός πολιτικός ηγέτης! Ίσως, η αλόγιστη χρήση της λέξης, να την έχει καταστήσει την πλέον κακοποιημένη έννοια της γλώσσας.

Ποιός είναι αλήθεια ο πραγματικός ηγέτης; Εκείνος που γνωρίζει τα πάντα, μπορεί να τα φέρει εις πέρας και κάνει ακριβώς αυτό; Μα τότε δεν είναι ηγέτης, αλλά “ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές”. Και όταν οι δουλειές αυτές αυξηθούν, έστω και αν γνωρίζει πώς να τις κάνει, δεν έχει το χρόνο να το κάνει… Πολλές φορές ο τύπος αυτού του ανθρώπου, δικαιολογεί τη συμπεριφορά του από το ότι οι άνθρωποί του δεν είναι ικανοί. Μα συνήθως εκείνος είναι που τους επέλεξε. Άρα ο ίδιος είναι ανίκανος να κρίνει την καταλληλότητα των συνεργατών του. Ή αν έστω βρήκε έτοιμη τη σύνθεση της συγκεκριμένης ομάδας, θα έπρεπε να φροντίσει να την εκπαιδεύσει και να την αναβαθμίσει.

Ίσως, είναι εκείνος ο άνθρωπος που είναι δεινός στις δημόσιες σχέσεις; Που μπορεί να υπόσχεται -χωρίς έρεισμα- τα πάντα σε όλους; Που δημιουργεί κλίκες και στρέφει τη μία εναντίον της άλλης, περιμένοντας να προσποριστεί τα κέρδη από τον ανταγωνισμό μεταξύ τους; Όμως, μπορεί κάποιος να εκμεταλλεύεται όλους για λίγο καιρό, ορισμένους για αρκετό, αλλά κανέναν για πάντα. Και αυτή είναι μια επίπονη και αδιέξοδη επιλογή.

Σε ένα ομαδικό περιβάλλον, ηγέτης δεν είναι κάτι από τα παραπάνω. Εν προκειμένω δεν είναι εκείνος που χρησιμοποιεί τις ικανότητές του για να επιτύχει, αλλά εκείνος που χρησιμοποιεί τις ικανότητές του, για να στηρίξει τους ανθρώπους του να επιτύχουν. Και αυτή είναι η επιτυχία του.

Όπως αναφέρει και ο γνωστός καθηγητής του μάνατζμεντ, ο Dr. Kenneth Blanchard, “Κανείς από εμάς δεν είναι καλύτερος από όσο όλοι μαζί”. Αν δούμε τα πράγματα αντικειμενικά, ο αληθινός ηγέτης στηρίζει τους ανθρώπους του να αποτελούν ομάδα. Αν δούμε τα πράγματα ένα βήμα παραπάνω, ο τέλειος ηγέτης στηρίζει και εμπνέει τις ομάδες να συνεργάζονται και να αποτελούν ένα αποτελεσματικό σύστημα. Είτε αυτό είναι εκπαιδευτικό, επιχειρηματικό ή κοινωνικό.

Και ποια είναι η λέξη που ποτέ δε λέει ένας ηγέτης; Αυτή που επαναλαμβάνει ένα δίχρονο παιδί: το “εγώ”. Η δική του λέξη είναι το “εμείς”. Και συνάδει με τη φιλοσοφία του, αυτή της ενδυνάμωσης των ανθρώπων του. Προς όφελος όλων.

Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων