9ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών: Η AI έρχεται πιο γρήγορα από τις προβλέψεις – Η Ελλάδα προλαβαίνει να προσαρμοστεί

Οι οικονομικές και κοινωνικές ευκαιρίες της Τεχνητής Νοημοσύνης για την Ελλάδα συζητήθηκαν στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς 10 – 13 Απριλίου.

O Senior Partner, Implement Consulting Group, Martin Thelle παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας για τις οικονομικές ευκαιρίες από το επόμενο «κύμα» τεχνολογικής ανάπτυξης, σχολιάζοντας όσους κάνουν λόγο για «τσουνάμι». «Η τεχνολογία αναπτύσσεται πάρα πολύ γρήγορα, αλλά όταν εξετάζουμε την επίδρασή της στις κοινωνίες και την οικονομία, παρατηρούμε πως όλα συμβαίνουν σταδιακά, σε αργά κύματα», ανέφερε σχολιάζοντας ότι «τα καλά νέα είναι πως έχουμε χρόνο να προσαρμοστούμε».

Η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη γεφυρώνει το χάσμα ανθρώπου – μηχανής

Martin Thelle, Senior Partner, Implement Consulting Group

Όπως τόνισε, το βασικότερο στοιχείο της νέας τεχνολογίας είναι πως είναι πιο προσβάσιμη, και συγκεκριμένα σημείωσε ότι «είναι σχετικά πιο εύκολο να τη χρησιμοποιήσει κανείς, σε σχέση με άλλα κύματα της τεχνολογίας. Επίσης, εξαιτίας της φύσης της, η τεχνολογία αυτή προσαρμόζεται πιο εύκολα σε μεγαλύτερα κοινά. Επειδή μπορεί κανείς να επικοινωνήσει με αυτά τα εργαλεία μέσα από σύντομες εντολές σε κανονική γλώσσα, μπορούμε να τροφοδοτήσουμε την Τεχνητή Νοημοσύνη με εικόνες ή ηχητικά δεδομένα και να κάνει σχεδόν αυτό που θέλουμε. Χρειάζεται πολύ πρακτική εξάσκηση για να γίνει καλή σε αυτό, αλλά η εταιρεία μας έχει δει πως με τα υφιστάμενα εργαλεία μπορεί κανείς να πετύχει εκπληκτική αποδοτικότητα. Προβλέπεται πως η υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης θα ενταθεί ραγδαία μέσα στην επόμενη πενταετία και ο ρυθμός αυτός θα διατηρηθεί για τουλάχιστον άλλη μία δεκαετία, ενώ από το 2040 κι έπειτα θα έχει υιοθετηθεί σε ποσοστό άνω του 90% στις ΗΠΑ, άνω του 80% σε άλλες αναπτυγμένες αγορές και πάνω από 70% σε αναδυόμενες αγορές».

Στη συνέχεια ανέφερε ότι «το κύμα είναι πιο κοντά απ’ όσο νομίζαμε. Μία δεκαετία νωρίτερα από ότι εκτιμούσαν παλαιότερα», προσθέτοντας ότι η Ελλάδα τοποθετείται στο «τρίτο κύμα» και η κορύφωση θα έρθει λίγο πιο αργά από ότι στις χώρες που ηγούνται της αλλαγής. Σύμφωνα με τη μελέτη που παρουσίασε ο κ.Thelle, αν η Ελλάδα υιοθετήσει εγκαίρως την τεχνολογία Α.Ι., θα σημειώνεται σε ετήσια βάση 6% αύξηση του ΑΕΠ, μετά από μία δεκαετία που μεταφράζεται σε 10 με 12 δισ.ευρώ. Όπως τόνισε, η πλειονότητα των θέσεων εργασίας στην Ελλάδα είναι τέτοιας φύσης, που η Α.Ι. δεν θα αντικαταστήσει τον άνθρωπο. Στις περισσότερες περιπτώσεις η Τεχνολογία θα μπορεί απλώς να αναλάβει ένα τμήμα των αρμοδιοτήτων, απελευθερώνοντας χρόνο για τους εργαζόμενους.

Πέγκυ Αντωνάκου, Γενική Διευθύντρια Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Google

Η Γενική Διευθύντρια Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Google, Πέγκυ Αντωνάκου, σχολίασε από την πλευρά της πως η παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη είναι μια σημαντική ευκαιρία, υπογραμμίζοντας τα δύο βασικά της χαρακτηριστικά. Πρώτον, αναφέρει ότι μπορεί να παράγει καινούργια δεδομένα, και όχι απλά να αναλύει ή να προβλέπει – καινούργια δεδομένα με μορφή κειμένου, ήχου, βίντεο, καινούργιου κώδικα.

Δεύτερον, επειδή πρόκειται για γλώσσες που έχουν ήδη εκπαιδευτεί σε μεγάλα δεδομένα, η κα. Αντωνάκου θεωρεί ότι αυτό το άλμα είναι πιο πιθανό και πιο δυνατό από ποτέ. Βασικές προϋποθέσεις, κατά την ίδια, είναι η ενθάρρυνση της Έρευνας και της Ανάπτυξης και η παραγωγή τεχνολογίας στην Ελλάδα, το ρυθμιστικό πλαίσιο που ήδη υπάρχει στην Ευρώπη, η ευρεία υιοθέτηση της τεχνολογίας και η ανάπτυξη δεξιοτήτων και η αξιοποίηση των ταλέντων.

Αναφερόμενη στο 11% των κορυφαίων επιστημόνων και ερευνητών στην Ευρώπη για την Τεχνητή Νοημοσύνη, τόνισε ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη το κορυφαίο 0,5% είναι είτε Έλληνες, είτε άνθρωποι που έχουν σπουδάσει στα ελληνικά πανεπιστήμια. Η κα. Αντωνάκου υπενθύμισε πως η Google ανακοίνωσε μια καινούργια πρωτοβουλία για την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων για το Α.Ι. στην Ελλάδα. «Τους αφορά όλους, είναι χωρίς κανένα κόστος για ιδιώτες, επιχειρήσεις, μικρές, μεσαίες και μεγάλες, αφορά οργανώσεις, ΜΚΟ, φοιτητές». Κλείνοντας αναφέρθηκε στις δύο μεγάλες συνεργασίες με τον ΣΕΒ και το υπουργείο Εσωτερικών.

Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Καθηγητής Πληροφορικής, MIT, Ηνωμένες Πολιτείες

Ο Καθηγητής Πληροφορικής του MIT, Ηνωμένες Πολιτείες, Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, χαρακτήρισε ζήτημα «υπαρξιακής σημασίας» για την Ελλάδα την προσαρμογή στην τεχνολογία της Τεχνητής Νοημοσύνης και το «άλμα» στην Α.Ι. εποχή. «Η Ελλάδα είναι πίσω, αλλά υπάρχει η ευκαιρία διότι δεν υπάρχουν καμπυλώσεις ή τριβές. Παραδείγματος χάρη, αν οργανώσουμε σωστά τα δεδομένα του δημόσιου τομέα και τα διαθέσουμε με ένα προοδευτικό νομοθετικό πλαίσιο, και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, στο να φτιάξουμε κρίσιμες εφαρμογές, μπορεί να μας επιτρέψουν να κάνουμε αυτό το άλμα» εξήγησε ο κ. Δασκαλάκης, τονίζοντας πως απαιτείται ανθρώπινο δυναμικό που να κατανοεί αυτή την τεχνολογία, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς.

«Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε ένα σύστημα Α.Ι. σε ένα νοσοκομείο αν δεν καταλαβαίνουμε πόση ακρίβεια έχει» ανέφερε χαρακτηριστικά. «Ένα άλλο σημαντικό πράγμα που παραγνωρίζουμε είναι ότι υπάρχει ένας τεχνο-οπτιμισμός στο πώς θα διαμορφωθεί το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ομως, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη σημασία των ανθρωπιστικών σπουδών, και ευρύτερα των ειδικών σε κάθε ένα τομέα που θέλουμε να φτιάξουμε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. Στην υπάρχουσα δομή της οικονομίας μας υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για αύξηση του ΑΕΠ και πρέπει να εκμεταλλευτούμε τα πλεονεκτήματά μας. Ένα τέτοιο πλεονέκτημα είναι η μεγάλη διασπορά. Χρειάζονται μεγάλα προγράμματα και εξαγωγές. Η πρόοδος είναι εκθετική κι αν σε μία εκθετική καμπύλη καθυστερήσουμε ή έχουμε μικρότερο ρυθμό ανάπτυξης θα χαθεί το παιχνίδι», σχολίασε περαιτέρω.

Τέλος, ο κ. Δασκαλάκης χαρακτήρισε ως ευκαιρία την προοπτική της δημιουργίας ενός εξειδικευμένου κέντρου στην Ελλάδα: «Οι πολυεθνικές, εκτός από το να φτιάξουν προγράμματα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στη χώρα, που θα λειτουργούσε ως “ασπίδα” στο brain drain».

Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος Δ.Σ, ΣΕΒ Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ελλάδος

Ο Πρόεδρος Δ.Σ του ΣΕΒ Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ελλάδος, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος τόνισε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι «μεγάλη ευκαιρία, αλλά και κίνδυνος»: «Ευκαιρία αν υιοθετήσουμε νωρίς την Τεχνητή Νοημοσύνη, κίνδυνος αν καθυστερήσουμε. Η στασιμότητα δεν είναι επιλογή και ξεκινάμε από μάλλον κακή θέση» δήλωσε συγκεκριμένα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού νότου.

Ο κ. Παπαλεξόπουλος σχολίασε στη συνέχεια ότι: «Τα θέματα είναι αρκετά αντιμετωπίσιμα και επιλύσιμα, άρα μπορούμε να επιταχύνουμε. Δεν έχει νόημα να εμπλακούμε στη μεγάλη συζήτηση για τους κανονισμούς και το μέλλον της Α.Ι. Η χώρα μας πρέπει να επικεντρωθεί στο πώς θα εφαρμοστεί σε εμάς, όχι στη μεγάλη εικόνα. Και για την εφαρμογή στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα πρέπει να σκεφτούμε σε όρους μετασχηματισμού, να δούμε πώς μας επιτρέπει να ξανασκεφτούμε ορισμένα πράγματα, όχι πώς μπορούμε να βελτιωθούμε κατά 2%, 3% ή 5%. Επειδή είμαστε στα άκρως πρώιμα στάδια ενός κύματος που θα κρατήσει πολλά χρόνια, δεν υπάρχει νομίζω κατανόηση για το ποια ακριβώς θα είναι η κατεύθυνση. Σε πρώιμα στάδια υπάρχει έλλειψη ορατότητας, δεν έχει νόημα να προσπαθήσουμε να οραματιστούμε ένα μέλλον με Τεχνητή Νοημοσύνη, έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε πρακτικά για να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για το μέλλον, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα», υπογραμμίζοντας πως μεγαλύτερη σημασία έχει η εκπαίδευση ανθρώπων.

Τέλος, ανέφερε ότι: «Ένα πολύ μικρό ποσοστό έχει εκπαιδευτεί. Χρειάζεται ένα σημαντικό άλμα εμπρός. Το πλαίσιο πρέπει να τεθεί και είναι σημαντικό η οργάνωση των δεδομένων να γίνει σωστά. Να διαθέσουμε τα δεδομένα ανοικτά στις εταιρείες, να υπάρξει πρόοδος στις υποδομές, γρήγορο διαδίκτυο, cloud κ.λπ. Και να ξεκινήσουμε με απλά, εύκολα προγράμματα, να μάθουμε διά της πρακτικής εφαρμογής. Να ξεφοβηθούμε, γιατί φοβόμαστε, να δούμε πρακτικά τι μπορεί να προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη και σιγά σιγά πιστεύω ότι θα προχωρήσουμε πολύ πιο γρήγορα».

Βιβή Χαραλαμπογιάννη, Υφυπουργός Εσωτερικών

Η υφυπουργός Εσωτερικών, Βιβή Χαραλαμπογιάννη, τόνισε ότι το ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών, στο πλαίσιο της οργάνωσης του δημοσίου και τις δομές του, ασχολείται με 2.300 φορείς και 4.000 διαδικασίες ενώ στο ανθρώπινο δυναμικό του μετρά 600.000 τακτικό προσωπικό και 100.000 έκτακτο.

«Όλα αυτά τα μεγέθη παράγουν δεδομένα που τροφοδοτούν την τεχνητή νοημοσύνη και άρα είναι πολύ σημαντικό να τα τυπολογήσουμε, με πολύ σωστό τρόπο» τόνισε η κα. Χαραλαμπογιάννη φέρνοντας ως πρώτο παράδειγμα την αξιολόγηση στο δημόσιο. «Για πρώτη φορά οι δημόσιοι υπάλληλοι, προϊστάμενοι, συμπλήρωσαν τα έντυπα στοχοθεσίας του. Από 20.000 έντυπα συγκεντρώσαμε κοντά στους 124.000 στόχους. Αυτό αμέσως μας χτύπησε «καμπανάκι» και αναρωτηθήκαμε με ποιον τρόπο θα μπορούσαμε να τους βοηθήσουμε. Οι στόχοι πρέπει να είναι συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι και χρονικά προσδιορισμένοι. Ζητήσαμε λοιπόν τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Expertise France και μας εφοδίασαν με τεχνολογίες Α.Ι. Ο προϊστάμενος συνομιλεί με το μηχάνημα για τους στόχους. Έχουμε μία πρώτη επαφή του Δημοσίου με την Τεχνητή Νοημοσύνη, αυτό θα οδηγήσει σε ένα προτυποποιημένο λεξικό στόχων για να ξέρουν πολύ συγκεκριμένα τι πρέπει να κάνουν κάθε μέρα. Για πρώτη φορά μειώνεται ο χρόνος απασχόλησης με αυτό το ζήτημα και επικεντρώνονται στη δουλειά τους. Απλοποιείται η διαδικασία. Επί της ουσίας προσπαθούμε να πετύχουμε όλα όσα έδειξε η μελέτη για την αύξηση της παραγωγικότητας, την εξοικονόμηση χρόνου, την απλούστευση των διαδικασιών αλλά και από την ανακατανομή των προτεραιοτήτων», σχολίασε περαιτέρω.

Τέλος, όπως δήλωσε η κα. Χαλαμπογιάννη, συγκεντρώθηκαν όλες οι διαδικασίες του δημοσίου σε μία πλατφόρμα – από τα βήματα έως τα σημεία εξυπηρέτησης. Σε ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, για πρώτη φορά, σύμφωνα με την καινούργια νομοθεσία, υπάρχει ενιαίο πλαίσιο δεξιοτήτων στο Δημόσιο. «Μέχρι πρότινος δεν ξέραμε τι χρειαζόμαστε για την κάθε θέση ξεχωριστά. Πλέον έχουμε συγκεκριμένες απαιτήσεις, να είναι προσαρμοστικοί, ομαδικοί, να επιδεικνύουν ηγετικότητα, να προσανατολίζονται στον πολίτη». Για να βελτιωθούν οι δεξιότητες των δημοσίων υπαλλήλων και να αξιοποιηθεί η Α.Ι. συμφωνήθηκε η συνεργασία με την Google, κατέληξε η υφυπουργός.