Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον κατηγορούν το Πεκίνο για πολιτικές κατά του ανταγωνισμού

Εντείνεται η διαμάχη στο εμπόριο μεταξύ της Κίνας με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον κατηγορούν το Πεκίνο για μεγάλες κρατικές επιδοτήσεις που λειτουργούν κατά του ανταγωνισμού και προειδοποιούν με τη λήψη μέτρων, την ώρα που η κινεζική κυβέρνηση αρνείται τις κατηγορίες.

Στο επίκεντρό ερευνών και συζητήσεων βρίσκονται «πράσινες» τεχνολογίες όπως είναι τα φωτοβολταϊκά, τα αιολικά και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που πλημμυρίζουν τις αγορές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, εις βάρος των εγχώριων κατασκευαστών.

Κίνα: Στην κόψη του ξυραφιού η οικονομία

Οι κινήσεις αυτές μπορεί να δυναμιτίσουν ακόμη περισσότερο το ήδη τεταμένο κλίμα και να οδηγήσουν σε νέους δασμούς. Μια τέτοια εξέλιξη θα αύξανε τις προοπτικές για εμπορικό πόλεμο της Κίνας ακόμη και με την Ευρώπη, τη στιγμή που οι ΗΠΑ ήδη κρατούν πιο αυστηρή στάση. Το θέμα έχει εκτός από οικονομική και μεγάλη πολιτική διάσταση ενόψει των επερχόμενων προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ το Νοέμβριο και των Ευρωεκλογών τον Ιούνιο.

Στο –πολύ- πρόσφατο ταξίδι της Τζάνετ Γέλεν στην Κίνα, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ αναφέρθηκε ξανά στο θέμα της πλεονάζουσας κινεζικής παραγωγής και των επιδοτήσεων, ζητώντας από το Πεκίνο να αλλάξει πολιτική.

Έρευνες της ΕΕ σε βιομηχανίες από την Κίνα

Σχεδόν ταυτόχρονα με την επίσκεψη Γέλεν στην Κίνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωνε πως ξεκινά έρευνα ύποπτες παράνομες επιδοτήσεις του Πεκίνου σε κινέζους παραγωγούς ανεμογεννητριών, εν μέσω φόβων ότι ο κλάδος αυτός της ΕΕ θα μπορούσε να δεχτεί ισχυρό πλήγμα από φθηνές εισαγωγές. Την κίνηση αυτή ανακοίνωσε η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργκρεθ Βεστάγκερ και γίνεται μόλις έξι μήνες αφότου οι αξιωματούχοι της ΕΕ ξεκίνησαν παρόμοια έρευνα για παράτυπες επιδοτήσεις που αφορούν την εισαγωγή ηλεκτρικών οχημάτων από την Κίνα.

«Μπορώ να ανακοινώσω ότι ξεκινάμε νέα έρευνα σε προμηθευτές ανεμογεννητριών από την Κίνα», είπε η Βεστάγκερ. «Διερευνούμε τις συνθήκες για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων στην Ισπανία, στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία». Η αντιπρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι η Κίνα είχε ήδη κυριαρχήσει στον κλάδο προσελκύοντας ξένες επενδύσεις, αποκτώντας τεχνολογία και χορηγώντας τεράστιες επιδοτήσεις σε εγχώριους προμηθευτές για να εξάγει φθηνά στη συνέχεια.

Η Βεστάγκερ δεν κατονόμασε τις κινεζικές εταιρείες που θα αποτελέσουν αντικείμενο έρευνας. Παρά το γεγονός ότι ευρωπαίοι παραγωγοί τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η Siemens Energy και η Vestas εξακολουθούν να προμηθεύουν το μεγαλύτερο μέρος των ανεμογεννητριών στα αιολικά πάρκα της Ευρώπης, τέτοιες εταιρείες της ΕΕ αντιμετωπίζουν ολοένα και μεγαλύτερο κινεζικό ανταγωνισμό στην παγκόσμια αγορά. Αυτός ο ανταγωνισμός μπορεί να απειλήσει τα μερίδιά τους στην παγκόσμια κούρσα για την ανάπτυξη πιο αποδοτικών και φθηνότερων ανεμογεννητριών και άλλων πράσινων τεχνολογιών.

Από την πλευρά του το Εμπορικό Επιμελητήριο της Κίνας αντέδρασε άμεσα, υποστηρίζοντας πως «αυτή η ενέργεια (για έρευνες της ΕΕ σε κινεζικές εταιρείες) στέλνει επιζήμιο μήνυμα στον κόσμο, υποδηλώνοντας διακρίσεις κατά των κινεζικών επιχειρήσεων και υποστηρίζοντας τον προστατευτισμό».

Οι ανησυχίες των ΗΠΑ

Η Γέλεν από την πλευρά της έστειλε σε διπλωματικό τόνο νέο πιο αυστηρό αντίστοιχο μήνυμα προς την κινεζική κυβέρνηση: Ότι οι αυξανόμενες εξαγωγές της Κίνας σε κρατικών επιδοτούμενα ηλεκτρονικά οχήματα, ηλιακούς συλλέκτες και μπαταρίες απειλούν τις θέσεις εργασίας και τις αμερικανικές επιχειρήσεις και πρέπει να περιοριστούν. Οι συναντήσεις της ήταν μεταξύ άλλων με τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Χε Λιφένγκ, γνωστό κι ως οικονομικό τσάρο της χώρας, και τον πρωθυπουργό Λι Κιάνγκ.

Σε συνέντευξη Τύπου η ίδια εξέφρασε και δημόσια ανησυχίες προς ανώτερους Κινέζους αξιωματούχους ότι υπάρχουν χαρακτηριστικά της κινεζικής οικονομίας που έχουν «αυξανόμενες αρνητικές επιπτώσεις», όπως τις χαρακτήρισε, στις ΗΠΑ και στον κόσμο.

«Ανησυχώ ιδιαίτερα για το πώς οι διαρκείς μακροοικονομικές ανισορροπίες της Κίνας —η ασθενής κατανάλωση των νοικοκυριών και οι υπερεπενδύσεις των επιχειρήσεων, που επιδεινώνονται από τη μεγάλης κλίμακας κρατική στήριξη σε συγκεκριμένους βιομηχανικούς τομείς— θα οδηγήσουν σε σημαντικό κίνδυνο για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και το υπόλοιπο τον κόσμο», ήταν τα λόγια της.

Πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα

Το ζήτημα της κινεζικής πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας σε βασικούς κλάδους, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα, τα ηλιακά πάνελ και τα φωτοβολταϊκά, εγείρεται συνεχώς από τη Δύση.

«Η Κίνα είναι πλέον πολύ μεγάλη ώστε ο υπόλοιπος κόσμος να απορροφήσει αυτή την τεράστια παραγωγική ικανότητα», σχολίασε η Γέλεν, καταλήγοντας πως «όταν η παγκόσμια αγορά πλημμυρίζει από τεχνητώς φθηνά κινεζικά προϊόντα, η βιωσιμότητα των αμερικανικών και άλλων ξένων εταιρειών τίθεται υπό αμφισβήτηση». Πάντως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το Πεκίνο μπορεί να αλλάξει στάση. Η επίσημη κρατική θέση είναι ότι η Κίνα καλύπτει τις ανάγκες των ξένων πελατών.