Τουρκία: Στόχος να τριπλασιάσει το εμπόριο μέσω Μεσαίου Διαδρόμου έως το 2030

Η Τουρκία προχωρά σε μια τριμερή συμφωνία με τη Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν, με στόχο την επιτάχυνση της εμπορευματικής σιδηροδρομικής κυκλοφορίας κατά μήκος της εμπορικής διαδρομής του «Μεσαίου Διαδρόμου» που συνδέει την Κίνα με την Ευρώπη μέσω της Κασπίας Θάλασσας.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης στις 7 Απριλίου που στοχεύει στην απλοποίηση των τελωνειακών διαδικασιών κατά μήκος της σιδηροδρομικής σύνδεσης Μπακού-Τιφλίδας-Καρς, μιας από τις σιδηροδρομικές γραμμές που μεταφέρουν εμπορεύματα από τα λιμάνια του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία στις αγορές της Ευρώπης.

Τουρκία: Επιβάλλει περιορισμούς στις εξαγωγές προς το Ισραήλ

Ο Ερντογάν δεν προέβη δημοσίως σε κάποια δήλωσε σχετικά με την υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας, αλλά μιλώντας στην τελετή έναρξης του σιδηροδρόμου το 2017, είχε δηλώσει ότι η διαδρομή αυτή μπορεί να προωθήσει την «πολιτική ειρήνη, την ασφάλεια και σταθερότητα και την κοινωνική ευημερία».

όπως επισημαίνει το  Eurasianet.org, η Τουρκία επιδιώκει να εδραιώσει τον ρόλο της ως βασικός πυλώντας στο δίκτυο των εμπορικών οδών του Μεσαίου Διαδρόμου. Μια εναλλακτική διαδρομή διασχίζει τη Μαύρη Θάλασσα μεταξύ Γεωργίας και Ρουμανίας, αλλά δεν είναι ελκυστική αυτή τη στιγμή λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η Γεωργία, από την πλευρά της, ποντάρει σε μεγάλη αύξηση της ζήτησης και στις δύο διαδρομές, υπογράφοντας πρωτοβουλίες όπως η τελωνειακή συμφωνία Μπακού-Τιφλίδα-Καρς, ενώ παράλληλα κατασκευάζει ένα λιμάνι βαθέων υδάτων.

Oι φιλοδοξίες της Τουρκίας

Ο στόχος για τον Ερντογάν είναι να διατηρήσει τον ιστορικό ρόλο της Τουρκίας ως συνδετικός κρίκος του εμπορίου Ανατολής – Δύσης. Πέρυσι, ο Ερντογάν ένιωσε ότι τον σνόμπαραν οι δυτικοί ηγέτες, αφού μερικές χώρες υπέγραψαν σχέδια για έναν εμπορικό διάδρομο που παρακάμπτει την Τουρκία στη σύνοδο της G20 τον Σεπτέμβριο. Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τη σύνοδο κορυφής στις 11 Σεπτεμβρίου, επέμεινε ότι το εμπόριο Ανατολής-Δύσης χρειάζεται την Τουρκία για να ευδοκιμήσει. «Η Τουρκία είναι μια σημαντική βάση παραγωγής και εμπορίου», είπε. «Η πιο κατάλληλη γραμμή για την κυκλοφορία αγαθών από Ανατολή προς Δύση πρέπει να διέρχεται από την Τουρκία».

Το Μνημόνιο που υπέγραψε ο Ερντογάν περιλαμβάνει προδιαγραφές για τον συντονισμό των τελωνειακών επιθεωρήσεων στις τρεις χώρες, η εφαρμογή των οποίων θα επιβλέπεται από νέα επιτροπή. Εάν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, αυτός ο εξορθολογισμός θα βοηθήσει την Τουρκία, τη Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν να αποκομίσουν οφέλη από τον αναμενόμενο τριπλασιασμό του εμπορικού όγκου του Μεσαίου Διαδρόμου έως το 2030.

Το Αζερμπαϊτζάν και η Γεωργία ολοκλήρωσαν πρόσφατα αναβαθμίσεις στη διαδρομή Μπακού-Τιφλίδα-Καρς για τη διαχείριση της διευρυμένης κυκλοφορίας. Υπογράφοντας το Μνημόνιο Συνεννόησης, ο Ερντογάν βάζει τον Μέσο Διάδρομο στις πρώτες προτεραιότητες της Τουρκίας. Η συμφωνία καλύπτει σημαντικά κενά που εμποδίζουν τη χρησιμότητα της σιδηροδρομικής γραμμής: η έλλειψη τυποποιημένων τελωνειακών διαδικασιών μέχρι σήμερα έχει εμποδίσει την κυκλοφορία. Σύμφωνα με μια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας από το 2023, ο τεράστιος αριθμός των κρατικών λειτουργικών φορέων μεταξύ των χωρών κατά μήκος της διαδρομής αποτελούσε «πηγή τριβής, αυξάνοντας το κόστος και την χαμηλή αξιοπιστία».