Μέση Ανατολή: Τι θα προκαλέσει σε εμπόριο και ναύλους το ενδεχόμενο κλείσιμο των στενών του Ορμούζ

Τα μάτια της παγκόσμιας ναυτιλίας είναι στραμμένα στα στενά του Ορμούζ μετά την κλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις Ισραήλ-Ιράν.

Εάν το στενό αυτό κλείσει ή θεωρηθεί υψηλού κινδύνου, θα μπορούσε να επηρεαστεί σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου εμπορίου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) το οποίο διακινείται μέσω αυτού του περάσματος, σημειώνει ο ναυλομεσιτικός οίκος Intermodal, σχολιάζοντας τις εξελίξεις.

Μέση Ανατολή: Κόστος ενέργειας και μεταφορές ανησυχούν τους επιχειρηματίες

Το εμπόριο πετρελαίου και LNG

Ανάλογες θα είναι οι επιπτώσεις στο εμπόριο πετρελαίου καθώς όπως αναφέρει σε μια άλλη ανάλυση ο ναυλομεσιτικός οίκος Allied Shipbrokings αν ξεσπούσε ευρύτερη σύγκρουση ή αν το Ιράν επεδίωκε να επηρεάσει την κυκλοφορία μέσω του Στενού του Ορμούζ, η μείωση των εξαγωγών από την Μέση Ανατολή θα είχε εξαιρετικές επιπτώσεις καθώς σχεδόν το 30% του θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου διέρχεται από το στενό.

Όσον αφορά το LNG το σενάριο θέτει υπό αμφισβήτηση τη θέση του Κατάρ στην παγκόσμια αγορά του LNG και τους στρατηγικούς στόχους ανάπτυξης, με ευρύτερες επιπτώσεις στις παγκόσμιες συμβάσεις προμήθειας LNG και στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.

Όσον αφορά το πετρέλαιο όπως σημειώνει ο Allied Shipbrokings υπάρχουν περιορισμένα περιθώρια για την αναδρομολόγηση αυτού του πετρελαίου, μέσω κυρίως του αγωγού Ανατολής-Δύσης της Σαουδικής Αραβίας προς το Yanbu (Ερυθρά Θάλασσα). Οι εξαγωγές της Σαουδικής Αραβίας φαίνεται να έχουν μετατοπιστεί ελαφρώς προς το Yanbu φέτος, αντιπροσωπεύοντας το 13% του όγκου των εξαγωγών σε ετήσια βάση έναντι 6-9% τα τελευταία πέντε έτη.

Πάντως ένα ενδεχόμενο κλείσιμο των στενών θα οδηγήσεις σε έκρηξη των τιμών του πετρελαίου και του LNG, ενώ και οι ναύλοι αναμένεται να αυξηθούν προσωρινά.

Οι ναύλοι

Όπως σημειώμει ο οίκος Allied oι φόβοι για την προσφορά πετρελαίου συνήθως ακολουθούνται από μια εκτίναξη των ναύλων, εν μέσω μιας προσπάθειας για την εξασφάλιση βαρελιών. Πέρα από το αρχικό σοκ, είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τον αντίκτυπο, που θα ακολουθούσε προσθέτει στην ανάλυση του οίκος, καθώς η απομάκρυνση τόσο μεγάλης προσφοράς, από την αγορά θα μπορούσε τυπικά να συμπαρασύρει προς τα κάτω τα κέρδη των δεξαμενοπλοίων , αν και πιθανόν να προκύψει κάποια στήριξη, καθώς χώρες από μακριά θα προσέφεραν αργό κάτι που έγινε και με τις πρόσφατες προσφορές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Πάντως τα στενά του Ορμούζ δεν έκλεισαν ποτέ παρά τις πολλές γεωπολιτικές και πολεμικές κρίσεις που καταγράφηκαν στην περιοχή τα τελευταία 50 χρόνια

Η ιστορία

Δεν έκλεισαν ούτε κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ το 1980-1988, όταν οι δύο πλευρές προσπάθησαν να διαταράξουν η μία τις εξαγωγές πετρελαίου της άλλης σε μια διαμάχη που έμεινε γνωστή ως πόλεμος των δεξαμενόπλοιων.

Μια ακόμη κρίσιμη στιγμή ήταν τον Ιούλιο του 1988 όταν το αμερικανικό πολεμικό πλοίο Vincennes κατέρριψε ένα ιρανικό αεροπλάνο της πολιτικής αεροπορίας σκοτώνοντας και τους 290 επιβαίνοντες σε αυτό, με την Ουάσινγκτον να κάνει λόγο για ατύχημα και την Τεχεράνη για σκόπιμη επίθεση.

Τέλος να θυμηθούμε και την περίπτωση των δυο ελληνικών δεξαμενόπλοιων όταν τον Μάιο του 2022 η Τεχεράνη έθεσε υπό κράτηση δύο ελληνικά δεξαμενόπλοια ως απάντηση στη δέσμευση ιρανικού δεξαμενόπλοιου από τις ελληνικές αρχές.