Έκθεση Λέτα: «Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο» για την Ευρώπη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει γρήγορα διαφορετικά κινδυνεύει να μείνει πίσω από τις οικονομίες της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, ήταν το μήνυμα που έλαβαν σήμερα οι ηγέτες της ΕΕ σε ειδική σύνοδο. Εκεί κλήθηκαν να εξετάσουν το πώς θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα του μπλοκ, αξιοποιώντας την τεράστια ενιαία αγορά της Ευρώπης.

«Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Το χάσμα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ όσον αφορά τις οικονομικές επιδόσεις γίνεται όλο και μεγαλύτερο», ανέφερε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα παρουσιάζοντας την ειδική έκθεση των 147 σελίδων για το θέμα, στην οποία είχε επιφορτιστεί να κάνει συγκεκριμένες προτάσεις.

Η Έκθεση Λέτα με τίτλο Much More Than A Market («Πολύ περισσότερο από μια αγορά»), ζητά ουσιαστικά αυστηρότερους και πιο ξεκάθαρους κανόνες για την ενοποίηση και ισχυροποίηση των κλάδων των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, των μεταφορών και των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ.

Μετά από χρόνια κατά τα οποία οι κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ αποδυναμώθηκαν για να ανταποκριθούν οι ευρωπαϊκές χώρες στις προκλήσεις από την πανδημία, το μπλοκ τώρα θα πρέπει να κρατήσει πιο σκληρή στάση απέναντι σε τρίτες χώρες, με ισχυρότερη εθνική επιβολή σε συνδυασμό με την υιοθέτηση μηχανισμού που θα απαιτεί από τα μέλη της ΕΕ να χρηματοδοτούν πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και επενδύσεις, ήταν το μήνυμα που εστάλη.

Ουσιαστικά ο Λέτα προτείνει να ενοποιηθούν περισσότερο αγορές όπως αυτές της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών και των χρηματοπιστωτικών , οι οποίες μέχρι τώρα θεωρούνταν πολύ ευαίσθητες για να εποπτευθούν και να ελεγχθούν πιο στενά από τις Βρυξέλλες. Επίσης προτείνεται πρόσθετη χρηματοδότηση των μεταφορών στην ΕΕ.

Η έκθεση του Λέτα είναι πολύ εκτεταμένη, αλλά επικεντρώνεται στην ιδέα ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις και η αύξηση του προστατευτισμού απειλούν την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης και ότι η μεγέθυνση των δραστηριοτήτων συγκεκριμένων κλάδων σε μεγάλη κλίμακα είναι το κλειδί για την ώθηση σε νέες πράσινες και ψηφιακές τεχνολογίες.

«Ευρωπαϊκή Συμφωνία για την Ανταγωνιστικότητα»: Μπροστά στην Κούρσα ΗΠΑ και Κίνα

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ουσιαστικά συζήτησαν την Πέμπτη στις Βρυξέλλες την αποκαλούμενη «Ευρωπαϊκή Συμφωνία Ανταγωνιστικότητας» με στόχο να κλείσει το χάσμα του μπλοκ με ΗΠΑ και Κίνα. Χώρες οι οποίες στηρίζουν απρόσκοπτα με εκατοντάδες δισεκατομμύρια τους δικούς τους κλάδους σε βιομηχανία και υπηρεσίες κάνοντάς τους ακόμη πιο ισχυρούς.

Τώρα η ΕΕ θέλει να αντιτάξει τη δική της κινητοποίηση -και ποσά που πιθανώς θα ανταγωνιστούν ή και θα ξεπεράσουν τα 369 δισ δολ σε επιδοτήσεις για εταιρείες που προσφέρει ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού των ΗΠΑ (US Inflation Reduction Act -IRA). Αυτή η νομοθεσία (IRA) προσφέρει για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών τεράστια κρατικά κεφάλαια σε εταιρείες που μετακομίζουν στις ΗΠΑ ή σε αμερικανικές εταιρείες.

Ακριβώς για το λόγο αυτό και με αφορμή την IRA ο Λέττα προειδοποίησε ότι πλέον 300 δισεκατομμύρια ευρώ ευρωπαϊκών κεφαλαίων κατευθύνονται στο εξωτερικό ως επενδύσεις, κυρίως προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπογραμμίζοντας τις ελλείψεις των κατακερματισμένων αγορών της ΕΕ.

Η Ένωση Αγορών Κεφαλαίου (Capital Markets Union-CMU)

«Η ενοποίηση της ενιαίας αγοράς στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι», επεσήμανε επίσης ο Λέττα. «Το μείζον ζήτημα είναι πώς θα κινητοποιηθούν [τα κεφάλαια] των Ευρωπαίων και θα διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα προχωρήσει καλά και με την απαραίτητη χρηματοδότηση», προσέθεσε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι απαιτούνται πρόσθετες επενδύσεις 620 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Η έκθεση του Λέττα ανέφερε ότι η εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων για τα αγαθά και τις υπηρεσίες θα μπορούσε έως το 2030 να ξεκλειδώσει έως και 700 δισεκατομμύρια ευρώ σε κέρδη αποδοτικότητας.

“Η ανταγωνιστικότητα είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα. Αντιμετωπίζουμε περίπλοκες προκλήσεις”, παραδέχτηκε ο επικεφαλής της ΕΕ Σαρλ Μισέλ κατά τη διάρκεια των συνομιλιών στις Βρυξέλλες. Μιλώντας επίσης από τις Βρυξέλλες ο Μισέλ ανέφερε ότι το σχέδιο για την αποκαλούμενη Ένωση Αγορών Κεφαλαίου (Capital Markets Union-CMU) μπορεί να ξεκλειδώσει τρισεκατομμύρια ευρώ –όπως είπε- σε πιθανές επενδύσεις.

Οι προκλήσεις της Ευρώπης

Οι προκλήσεις για την ΕΕ είναι μεγάλες καθώς από τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας μετά την πανδημία του κορωνοϊού έως την ενεργειακή κρίση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οικονομία της Ευρώπης δεν έχει ακόμη ανακάμψει από μια σειρά από μεγάλα, συνεχόμενα πλήγματα. Αυτός είναι και ο λόγος που η ανάπτυξη στην ευρωζώνη παραμένει σε χαμηλότερα επίπεδα από την αντίστοιχη των ΗΠΑ.