Τσεχία: Γιατί δεν επιταχύνει τη μείωση των επιτοκίων

Φρένο στην επιτάχυνση της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων βάζουν οι επίμονοι κίνδυνοι πληθωρισμού αλλά και τα γερακίσια σήματα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα  των ΗΠΑ, επισημαίνει το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της κεντρικής τράπεζας, Jan Prochazka. Η Τσεχία είναι από τις λίγες χώρες που ο πληθωρισμός έφθασε στο στόχο του 2% τον Μάρτιο αλλά η επιμονή των πληθωριστικών πιέσεων στις υπηρεσίες καθώς και τα μηνύματα από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες οδήγησαν τους επενδυτές να μειώσουν πρόσφατα τα στοιχήματα σχετικά με το εύρος της περαιτέρω χαλάρωσης της  νομισματικής πολιτικής.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Πράγα, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, μείωσαν το κόστος δανεισμού κατά 50 μονάδες βάσης στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις της κεντρικής τράπεζας. Ωστόσο στην τελευταία συνεδρίαση υπήρξε μια μειοψηφία που ήταν υπέρ μιας μεγαλύτερης αποκλιμάκωσης. Η τράπεζα θα πρέπει να διατηρήσει τον τρέχοντα ρυθμό χαλάρωσης στις 2 Μαΐου και ενδεχομένως μετά, καθώς προσπαθεί να αποτρέψει την αναζωπύρωση της αύξησης των τιμών, εξηγεί ο Prochazka.

Ευρώ: Ποια χώρα αποφεύγει την ένταξη στο κοινό νόμισμα

«Είχαμε δίκιο που μειώσαμε τα επιτόκια με μέτρια βήματα και πλέον υπάρχει σχεδόν μηδενική πιθανότητα να θέλω να επιταχύνω τη διαδικασία» είπε σε συνέντευξή του. «Ταυτόχρονα, δεν βλέπω ισχυρά μηνύματα από την οικονομία που θα μας ωθούν να επιβραδύνουμε τον ρυθμό».

Meziroční inflace v březnu 2024 setrvala na 2% cíli ČNB. Ke stabilizaci inflace na cíli přispěla dosavadní přísná měnová politika ČNB a utlumená domácí ekonomická aktivita.

🔗 Celý komentář: https://t.co/TRGtpbOO3d pic.twitter.com/rJgodvXvo7

— Česká národní banka (@CNB_cz) April 10, 2024

Η οικονομία των 300 δισ. δολαρίων της Τσεχικής Δημοκρατίας ανακάμπτει από δύο χρόνια στασιμότητας με τον πληθωρισμό να επιβραδύνεται στο 2% το πρώτο τρίμηνο, νωρίτερα από ό,τι αρχικά αναμενόταν και μπροστά από τις περιφερειακές ομοτίμους. Με τους πραγματικούς μισθούς να αυξάνονται ξανά και την κατανάλωση των νοικοκυριών να κινείται ανοδικά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι πλέον «πιο αισιόδοξοι για την ανάπτυξη» από ό,τι πριν από λίγους μήνες, σύμφωνα με την Prochazka.

Σε ποιον τομέα δεν υποχωρεί ο πληθωρισμός

Αλλά η βελτίωση των οικονομικών προοπτικών είναι επίσης ένας λόγος προσοχής. Ενώ ο υποκείμενος πληθωρισμός έχει μειωθεί από την υποχώρηση του πιο ευμετάβλητου κόστους τροφίμων και ενέργειας, οι τιμές των υπηρεσιών – όπως εστιατόρια και ξενοδοχεία – εξακολουθούν να αυξάνονται σχεδόν τρεις φορές πιο γρήγορα από ό,τι σε προηγούμενες περιόδους σταθερού πληθωρισμού, είπε ο Prochazka. Μια νέα ανάκαμψη στην αγορά κατοικίας είναι ένας άλλος κίνδυνος.

Οι μειώσεις των επιτοκίων συνέβαλαν επίσης στην υποτίμηση της κορώνας κατά 7,3% έναντι του ευρώ τους τελευταίους 12 μήνες. Αυτή είναι η χειρότερη επίδοση μεταξύ των νομισμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενισχύει τις τοπικές πιέσεις τιμών, ενισχύοντας τα κέρδη των εξαγωγέων και καθιστώντας τα εισαγόμενα προϊόντα ακριβότερα.

«Είμαι πολύ χαρούμενος που πετύχαμε τον στόχο για τον πληθωρισμό, αλλά η κατάσταση παραμένει εύθραυστη και είναι πολύ νωρίς για να γιορτάσουμε», είπε. «Είμαι βέβαιος ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει εντός του ορίου ανοχής, αλλά ανησυχούμε για τη δομή του. Στις υπηρεσίες, η διαδικασία αποπληθωρισμού ουσιαστικά δεν συμβαίνει καθόλου».

Οι προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας

Οι επενδυτές μείωσαν πρόσφατα τα στοιχήματα σχετικά με το εύρος της περαιτέρω χαλάρωσης της τσεχικής νομισματικής πολιτικής μαζί με τις προσδοκίες ότι η Fed και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διατηρήσουν υψηλά επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι είχε προβλεφθεί. Η πιθανή καθυστέρηση στις μειώσεις των επιτοκίων στο εξωτερικό θα είναι «η μεγαλύτερη πηγή αλλαγών» στις προβλέψεις της τσεχικής κεντρικής τράπεζας και αποτελεί βασικό επίκεντρο της συζήτησης πολιτικής στην Πράγα, είπε ο Prochazka.

Μετά από σωρευτικές περικοπές 125 μονάδων βάσης από τον Δεκέμβριο, οι τιμές της χρηματαγοράς υποδηλώνουν τώρα ότι το κόστος δανεισμού θα μειωθεί σε περίπου 4% τους επόμενους 12 μήνες από 5,75% τώρα.

Αυτό συγκρίνεται με τις προβλέψεις του προσωπικού της κεντρικής τράπεζας τον Φεβρουάριο που είδαν το σημείο αναφοράς να πέφτει στο 2,6% μέχρι το τέλος του έτους, αλλά ο Prochazka επανέλαβε την άποψη του διοικητικού συμβουλίου ότι τα επιτόκια θα είναι υψηλότερα από ό,τι στη βασική πρόβλεψη εντός του ορίζοντα της νομισματικής πολιτικής.

«Δεν αισθάνομαι την ανάγκη να αντιταχθώ προφορικά στην τρέχουσα τιμολόγηση», δήλωσε το 45χρονο μέλος του διοικητικού συμβουλίου. «Οι αγορές μας διαβάζουν πλέον καλά».

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Τσεχίας συζητούν επί του παρόντος ποιο θα πρέπει να είναι το λεγόμενο ουδέτερο επιτόκιο στο μέλλον. Πρόκειται για το επιτόκιο  που δεν καθορίζεται άμεσα από τις κεντρικές τράπεζες, ενώ δεν μπορεί κανείς να πει με αξιοπιστία ποιο είναι, αλλά είναι αυτό που διατηρεί τις οικονομίες να αναπτύσσονται σταθερά, με πλήρη απασχόληση και πληθωρισμό γύρω στο 2%.«Το ουδέτερο επιτόκιο θα πρέπει να θεωρηθεί ως ακαδημαϊκή έννοια και όχι ως στόχος ή τελικό επίπεδο για την τρέχουσα διαδικασία νομισματικής πολιτικής».

Η κεντρική τράπεζα που αρνείται το ευρώ

Η Τσεχία αν και η δέσμευση για τη μετάβαση στο ευρώ αποτελούσε βασική προϋπόθεση για την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση ωστόσο μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες  δεν έχει κάνει τα απαραίτητα βήματα.

Ενώ η απόφαση είναι καθαρά πολιτικό ζήτημα η Εθνική Τράπεζα της Τσεχίας είναι επίσης αντίθετη στην εκχώρηση των εξουσιών της και του νομίσματος. Οι αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι μια ανεξάρτητη νομισματική πολιτική λειτουργεί ως ανάχωμα έναντι παγκόσμιων σοκ και αυτό επισκιάζει τα πιθανά οφέλη, όπως η εξάλειψη του κόστους μετατροπής ή των συναλλαγματικών κινδύνων για τις επιχειρήσεις.

Ο υποδιοικητής Jan Frait επέκρινε την υποχρέωση να ενταχθεί στην τραπεζική ένωση της ΕΕ πριν από την πραγματική είσοδο στη νομισματική ζώνη, η οποία, όπως είπε, σήμαινε την παραίτηση από την εποπτεία της εγχώριας βιομηχανίας,  μιας από τις καλύτερα κεφαλαιοποιημένες στην Ευρώπη, χωρίς καμία εγγύηση για τον χρόνο εισόδου στην ίδια τη ζώνη του ευρώ.

Στον αντίποδα οι εξαγωγικές επιχειρήσεις που βάλλονται από την αστάθεια στην συναλλαγματική ισοτιμία επιθυμούν την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη. Οι εξαγωγείς αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας και ως εκ τούτου όλο και περισσότερες επιχειρήσεις συμμετέχουν σε «αυτή την τάση αυθόρμητης ευρωποίησης».