Τράπεζες: Πτώση εκταμιεύσεων και ζήτησης δανείων στο ξεκίνημα του 2024

Με το αριστερό ξεκίνησε για τις τράπεζες η χρονιά στις δανειοδοτήσεις, οι οποίες λόγω της υποτονικής ζήτησης κυρίως από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, καταγράφουν σημαντική πτώση σε σύγκριση με πέρυσι.

Goldman Sachs: Περιθώριο ανόδου έως και 35% για τις ελληνικές τράπεζες – Οι νέες τιμές στόχοι [πίνακες]

Τραπεζικές πηγές μιλούν για «μούδιασμα στην πραγματική οικονομία, η οποία προσπαθεί να ισορροπήσει στο σημερινό περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, αυξημένων γεωπολιτικών κινδύνων και ακριβού κόστους δανεισμού, λόγω της αυστηρής νομισματικής πολιτικής που εφαρμόζει μέχρι σήμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)».

Οι συνθήκες αυτές επιβεβαιώνονται από δείκτες για την οικονομική δραστηριότητα, η οποία σε ορισμένους κλάδους υποχωρεί με υψηλούς ρυθμούς, καθιστώντας περισσότερο διστακτικά σε νέα ανοίγματα που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν από τις τράπεζες, φυσικά και νομικά πρόσωπα.

Οι τράπεζες τους τελευταίους μήνες έχουν προχωρήσει σε περικοπές στα περιθώρια κέρδους τους τόσο λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού που αναπτύσσεται για τη δανειοδότηση των πιο αξιόχρεων εταιρειών της χώρας, όσο και για να τονώσουν τη ζήτηση.

Συγκεκριμένα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων δανείων από τα υψηλά του 2023 στο 6,35%, υποχώρησε το Φεβρουάριο κατά 58 μονάδες βάσης στο 5,77%.

Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται στις χρηματοδοτήσεις των ελεύθερων επαγγελματιών, με το μέσο κόστος να περικόπτεται κατά 131 μονάδες βάσης στο 5,87% και των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων που δανείστηκαν το Φεβρουάριο του 2024 με επιτόκια χαμηλότερα κατά 88 μονάδες βάσης σε σύγκριση με τον περασμένο Αύγουστο.

Οι επιδόσεις

Ωστόσο, μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμητά. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι νέες δανειοδοτήσεις με προϊόντα τακτής λήξης διαμορφώθηκαν στο α΄ δίμηνο του 2024 σε 1,85 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για επίπεδα χαμηλότερα κατά 22% ή 517 εκατ. ευρώ σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023.

Η πτώση αυτή είναι αποτέλεσμα της υποχώρησης των μεγεθών στις μεγάλες μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις που λαμβάνουν δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ.

Σε αυτές το ύψος των χορηγήσεων την υπό εξέταση περίοδο υποχώρησε σε ετήσια βάση κατά 38% ή 772 εκατ. ευρώ.

Η μείωση δεν ήταν δυνατό να αντισταθμιστεί από την παραγωγή νέων δανείων στις υπόλοιπες κατηγορίες, παρά την άνοδο που σημείωσαν το ίδιο διάστημα.

Κι αυτό διότι τα μεγέθη τους σε απόλυτο αριθμό είναι μικρά για να επηρεάσουν τη συνολική εικόνα και παραμένουν σε πολύ μεγάλη απόσταση από τις επιδόσεις της δεκαετίας του 2000.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στεγαστική πίστη, στην οποία συμβασιοποιήθηκαν στο α΄ δίμηνο της χρονιάς νέα δάνεια 284 εκατ. ευρώ, περισσότερα κατά 100 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με πέρυσι.

Προ της δημοσιονομικής κρίσης στην Ελλάδα, οι σχετικές εκταμιεύσεις ξεπερνούσαν ακόμη και το 1 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση.

Τα μηνύματα από την οικονομία

Τα μικτά σήματα που εκπέμπει η οικονομία, παρ΄ ότι συνεχίζει να αναπτύσσεται, τα οποία ερμηνεύουν την αναβλητικότητα στην υλοποίηση νέων επενδύσεων από τις ελληνικές επιχειρήσεις, καταγράφει σε νέα της ανάλυση η Eurobank.

Όπως αναφέρει ο δείκτης οικονομικού κλίματος του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Έρευνών (ΙΟΒΕ) αν και βελτιώθηκε στο α’ τρίμηνο του 2024, δεν ανέκτησε τις απώλειες του προηγούμενου τριμήνου, οι οποίες προκλήθηκαν αρχικά από τις επιπτώσεις των πλημμυρών στη Θεσσαλία και στη συνέχεια από την εντεινόμενη γεωπολιτική αβεβαιότητα λόγω των εχθροπραξιών στη Μέση Ανατολή.

Σε ό,τι αφορά τους επί μέρους δείκτες εμπιστοσύνης που συνθέτουν τον γενικό δείκτη, οι κλάδοι της βιομηχανίας και των κατασκευών κινήθηκαν ανοδικά σε τριμηνιαία βάση, ενώ οι κλάδοι των υπηρεσιών, του καταναλωτή και του λιανικού εμπορίου κατέγραψαν πτώση.

Επιβαρυντικά στην οικονομία λειτουργεί η επιδείνωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, με το σχετικό δείκτη να σημειώνει τη μεγαλύτερη πτώση σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα.

Η εξέλιξη αυτή, κατά τη Eurobank, ερμηνεύεται σε έναν βαθμό από τις επιπτώσεις των αυξήσεων των τιμών στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.

Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι οι πωλήσεις σε όρους όγκου στο λιανεμπόριο κατέγραψαν απότομη μείωση τον πρώτο μήνα της νέας χρονιάς, που έφτασε το 5,8% σε μηνιαία βάση και το 8,2% σε ετήσια βάση.

Από την άλλη, οι εξαγωγές εμπορευμάτων σημείωσαν πτώση κατά 11,4% το πρώτο δίμηνο του 2024.