Κίνα – εργασία: Οι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας πλήττονται από την «κατάρα των 35»

Η λεγόμενη «κατάρα των 35» μαστίζει εδώ και καιρό τους εργαζόμενους σε όλα τα επαγγέλματα γραφείου της Κίνας, με το μεγαλύτερο σε ηλικία προσωπικό να θεωρείται ευρέως ως λιγότερο πρόθυμο να ανεχτεί πολλές ώρες εργασίας λόγω ευθυνών στο σπίτι.

Καθώς ο τεχνολογικός τομέας της Κίνας παρασύρεται από την καταστολή του Πεκίνου και την οικονομική επιβράδυνση, δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας έχουν περικοπεί τους τελευταίους μήνες και οι μεγαλύτεροι εργαζόμενοι θεωρούνται ιδιαίτερα ευάλωτοι. Οι εταιρείες τεχνολογίας δεν έχουν κρύψει ότι ευνοούν νεότερους και ανύπαντρους εργαζόμενους.

Κίνα: Ξεσηκώθηκαν οι εργαζόμενοι στο μεγαλύτερο εργοστάσιο iPhone

«Η ηλικία στον τομέα της τεχνολογίας είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Υπάρχει η αντίληψη ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι δεν συμβαδίζουν με τις πιο πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις, ότι δεν έχουν ενέργεια για να συνεχίσουν τη σκληρή δουλειά και ότι είναι πολύ ακριβοί», δήλωσε στους Financial Times ο δικηγόρος εργασίας στο Πεκίνο, Γιανγκ Μπαοκουάν.

Ενώ η εργατική νομοθεσία της Κίνας απαγορεύει στους εργοδότες να κάνουν διακρίσεις με βάση χαρακτηριστικά όπως η εθνικότητα, το φύλο και η θρησκεία, δεν αναφέρεται ρητά στην ηλικία. Ωστόσο, ο Γιανγκ είπε ότι ορισμένοι είχαν ερμηνεύσει τον νόμο ευρύτερα ως απαγόρευση των διακρίσεων σε βάρος ηλικιωμένων, πράγμα που σημαίνει ότι οι εργοδότες δεν θα αναφέρουν ρητά την ηλικία ως λόγο απόλυσης.

Προτίμηση σε νεότερους εργαζόμενους

Τα κινέζικα στελέχη τεχνολογίας έχουν εκφράσει εδώ και καιρό δημόσια την προτίμησή τους για νεότερους εργαζόμενους. Το 2019, ο πρόεδρος της Tencent, Μάρτιν Λάου, ανακοίνωσε ένα σχέδιο ανασχηματισμού του 10% των διευθυντών της εταιρείας, λέγοντας ότι «οι θέσεις τους θα καταληφθούν από νεότερους ανθρώπους, νέους συναδέλφους που μπορεί να είναι πιο παθιασμένοι». Ο επικεφαλής της Baidu, Ρόμπιν Λι, σε μια εσωτερική επιστολή – που επίσης δημοσιοποιήθηκε το 2019 – ανακοίνωσε το σχέδιο της εταιρείας να «γίνει πιο νεανική προωθώντας περισσότερους εργαζόμενους που γεννήθηκαν μετά το 1980 και το 1990».

Αυτή η σκέψη είναι βαθιά ενσωματωμένη στις περισσότερες εταιρείες τεχνολογίας.

«Μεταξύ 20 και 30, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι γεμάτοι ενέργεια. Είστε πιο πρόθυμοι να προχωρήσετε μπροστά και να θυσιαστείτε για την εταιρεία. Αλλά μόλις γίνετε γονιός και το σώμα σας αρχίσει να γερνάει, πώς θα συμβαδίσετε με το πρόγραμμα του «996;» είπε ένας πρώην διευθυντής πωλήσεων στη Meituan, αναφερόμενος στην περίφημη ρουτίνα εργασίας του κινεζικού τεχνολογικού τομέα από τις 9 το πρωί έως τις 9 το βράδυ, έξι ημέρες την εβδομάδα.

Σύμφωνα με στοιχεία, η ByteDance, η οποία κατέχει την εφαρμογή βίντεο TikTok, και ο γίγαντας ηλεκτρονικού εμπορίου Pinduoduo, έχουν μερικούς από τους νεότερους υπαλλήλους μεταξύ των κινεζικών εταιρειών τεχνολογίας.

Ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων τους είναι 27, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από τον επαγγελματικό ιστότοπο δικτύωσης Maimai από το 2020. Η μέση ηλικία του προσωπικού στο Kuaishou είναι 28 έναντι 33 στην εφαρμογή ride-hailing DiDi, υποδηλώνουν επίσης τα στοιχεία της Maimai. Ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων στην Κίνα είναι 38,3, σύμφωνα με την Παν-Κινεζική Ομοσπονδία Συνδικάτων.

Οικονομική επιβράδυνση και ρυθμιστικές ανησυχίες ενέτειναν το κύμα απολύσεων

Αυτή η τάση έχει εδραιωθεί περαιτέρω με προοδευτικά κύματα απολύσεων στον τομέα της τεχνολογίας, λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης και των ρυθμιστικών ανησυχιών.

Η Kuaishou, της οποίας η τιμή της μετοχής έχει μειωθεί κατά 88% από τότε που εισήχθη στο Χονγκ Κονγκ το 2021, μείωσε το συνολικό αριθμό εργαζομένων της κατά 16% μεταξύ Δεκεμβρίου 2021 —όταν είχε 28.000 άτομα προσωπικό— και Ιουνίου 2023, σύμφωνα με την τελευταία της οικονομική έκθεση.

«Ο τομέας της τεχνολογίας επεκτάθηκε πολύ γρήγορα πριν από την πανδημία και μετά άρχισαν οι κυβερνητικές καταστολές. Τώρα κόβουμε το ακριβό επίπεδο διαχείρισης», είπε στους FT ένας διευθυντής σε άλλη εταιρεία διαδικτύου.

Η “κατάρα των 35” είναι πηγή μεγάλης ανησυχίας για τους εργαζόμενους στον τομέα της τεχνολογίας. Μια έρευνα από την πλατφόρμα στρατολόγησης Lagou Zhaopin πέρυσι διαπίστωσε ότι το 87% των προγραμματιστών «ανησυχούν σοβαρά» μήπως απολυθούν ή δεν μπορούν να βρουν νέα δουλειά μετά τα 35 τους.

Αφού έχασαν τη δουλειά τους, οι άνω των 35 ετών δυσκολεύονται να βρουν νέα απασχόληση, είπε ο Γιανγκ.

Πολλά τμήματα στη δημόσια διοίκηση της Κίνας περιορίζουν τις εισαγωγικές εξετάσεις σε άτομα κάτω των 35 ετών. Οι αγγελίες εργασίας για το προσωπικό στον τομέα των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των εστιατορίων και των ξενοδοχείων, θέλουν επίσης νεότερους υποψήφιους. Αυτό έχει αφήσει ελάχιστα περιθώρια για εργαζόμενους τση τεχνολογία στα 30 τους που θέλουν να αλλάξουν καριέρα ή να βρουν προσωρινή περιστασιακή απασχόληση.

Ένας 38χρονος προγραμματιστής που απολύθηκε πρόσφατα από μια μεγάλη εταιρεία είπε στους FT ότι η εύρεση νέας εργασίας ήταν δύσκολη. «Η αγορά εργασίας είναι πολύ κακή, ακόμη χειρότερη από πέρυσι, ειδικά για παλιούς μηχανικούς σαν εμένα», είπε.