TikTok: Σε διπλή μέγγενη από ΗΠΑ και Ευρώπη

Η αμερικανική Γερουσία ψήφισε και αυτή νομοθεσία, μετά τη Βουλή των Αντιπροσώπων, για υποχρεωτική πώληση του TikTok στις ΗΠΑ από την κινέζική μητρική ByteDance, απειλώντας σε διαφορετική περίπτωση με απαγόρευση στη χώρα. Την ίδια στιγμή, μετά τις μεγάλες προκλήσεις στις ΗΠΑ το TikTok τώρα μπαίνει στο στόχαστρο και της Ευρώπης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαιτεί πλέον από το δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης περισσότερες πληροφορίες για τη νέα εφαρμογή TikTok Lite που παρουσίασε, η οποία ανταμείβει χρήστες για να παρακολουθούν βίντεο, με την ΕΕ να φοβάται ότι προκαλεί εθισμό ειδικά στους νέους. Για το λόγο αυτό η Κομισιόν απειλεί τώρα την TikTok με τεράστια πρόστιμα ή ακόμη και πιθανή απαγόρευση στην Ευρώπη.

Η περιουσία στο TikTok του δισεκατομμυριούχου δωρητή των Ρεπουμπλικανών Τζεφ Γιας απειλείται από την Ουάσιγκτον

Στο στόχαστρο και των ΗΠΑ

Η υπερψήφιση της νομοθεσίας για το TikTok στις ΗΠΑ από τη Γερουσία –μαζί με το πακέτο για βοήθεια στην Ουκρανία και το Ισραήλ- γίνεται ελάχιστα εικοσιτετράωρα μετά την ψήφιση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ και ολοκληρώνει σε αυτό το στάδιο τη διαδικασία στο Κογκρέσο. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε δηλώσει ότι θα έβαζε βάλει την τελική υπογραφή σε ένα τέτοιο νόμο μετά από πράσινο φως από το Κογκρέσο.

Οι ΗΠΑ κάνουν την κίνηση αυτή επειδή ανησυχούν για συλλογή δεδομένων χρηστών της εφαρμογής από την Κίνα. Το TikTok το χρησιμοποιούν σήμερα 170 εκατομμύρια Αμερικανοί –πολλοί από τους οποίους είναι νέοι σε ηλικία. Οι πολέμιοι του TikTok κάνουν μεταξύ άλλων λόγο για δυνατότητα της κινεζικής κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει το TikTok για τη διάδοση προπαγάνδας. Υποστηρίζουν επίσης μεταξύ άλλων ότι η Κίνα χρησιμοποίησε το TikTok για να παρέμβει στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022.

Η TikTok αρνείται όλες τις κατηγορίες και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από τις ΗΠΑ.

Στο στόχαστρο της Ευρώπης

Ο εκτελεστικός βραχίονας των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεκινά χωριστή επίσημη έρευνα για να διαπιστώσει εάν η εφαρμογή TikTok Lite, η οποία έκανε πρεμιέρα σε Γαλλία και Ισπανία, παραβαίνει τους νέους κανονισμούς του μπλοκ για αυστηρότερη εποπτεία και υποχρεώσεις από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η νομοθεσία αυτή είναι γνωστή ως Digital Services ACT –DSA.

Προθεσμία 48 ωρών

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην TikTok 48 ώρες για να δικαιολογήσει τη λειτουργία του προγράμματος ανταμοιβής στους χρήστες. Μετά την προθεσμία αυτή η ΕΕ μπορεί να διατάξει την κινεζική εταιρεία να αναστείλει τη λειτουργία ανταμοιβών στο TikTok Lite ως επείγον προσωρινό μέτρο. Μια τέτοια απόφαση για αναστολή μπορεί να ληφθεί ακόμη και την Πέμπτη 25 Απριλίου, σύμφωνα με αξιωματούχους της Κομισιόν. Η αναστολή αυτή μπορεί να διαρκέσει 60 ημέρες και να ανανεώνεται συνεχώς.

Τι είναι το TikTok Lite

Το TikTok Lite αποτελεί εφαρμογή με λιγότερες λειτουργίες από το TikTok και μπορεί να προκαλεί εθισμό στους χρήστες επειδή όσα περισσότερα βίντεο παρακολουθούν εκεί, τόσο μεγαλύτερη ανταμοιβή έχουν. Όσο παρακολουθεί κανείς εκεί βίντεο, κάνει “like” στα βίντεο αυτά και ακολουθεί (“follow”) δημιουργούς περιεχομένου, κερδίζει πόντους. Στη συνέχεια μπορεί να ανταλλάξει τους πόντους αυτούς για εκπτωτικά κουπόνια της Amazon, δωροεπιταγές για το PayPal ή άλλες παρόμοιες ανταμοιβές.

Ουσιαστικά οι αρχές της ΕΕ φοβούνται ότι με τις πρακτικές αυτές οι χρήστες του TikTok Lite θα γίνουν εξαρτημένοι από την εφαρμογή και χαρακτήρισαν την όλη πρακτική της κινεζικής εταιρείας ως «πείραμα» στο οποίο καλούνται να συμμετέχουν χωρίς να το θέλουν ανυποψίαστοι Ευρωπαίοι πολίτες.

Η ανακοίνωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι βάζει στο μικροσκόπιο την εταιρεία, σηματοδοτεί τη δεύτερη μεγάλη έρευνα από την ΕΕ για το TikTok με επίκεντρο φερόμενους ως σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική υγεία των χρηστών.

Ας σημειωθεί ότι με ανάρτησή της στο X, η TikTok ανακοινώνει την αναστολή των λειτουργιών ανταμοιβών στο TikTok Lite. Συγκεκριμένα αναφέρεται:

«Το TikTok επιδιώκει πάντα να συνεργάζεται εποικοδομητικά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή  και άλλες ρυθμιστικές αρχές. Ως εκ τούτου, αναστέλλουμε οικειοθελώς τις λειτουργίες ανταμοιβών στο TikTok Lite, ενώ αντιμετωπίζουμε τις ανησυχίες που έχουν εγείρει».

Statement on TikTok Lite: “TikTok always seeks to engage constructively with the EU Commission and other regulators. We are therefore voluntarily suspending the rewards functions in TikTok Lite while we address the concerns that they have raised.”

— TikTok Policy Europe (@TikTokPolicyEUR) April 24, 2024