Γιατί χρειάζεται δημοσιονομική συγκράτηση

Οι παγκόσμιες οικονομικές και χρηματοοικονομικές προοπτικές έχουν βελτιωθεί τους τελευταίους έξι μήνες. Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί, οι οικονομικές συνθήκες έχουν χαλαρώσει και οι κίνδυνοι για τις προοπτικές είναι ισορροπημένοι. Ωστόσο, πολλές χώρες συνεχίζουν να παλεύουν με υψηλό δημόσιο χρέος και δημοσιονομικά ελλείμματα εν μέσω νέων προκλήσεων από τα υψηλά πραγματικά επιτόκια και τις εξασθενημένες μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.

Η τελευταία μας έκθεση Fiscal Monitor καλεί τις κυβερνήσεις να αποφύγουν τα λάθη και να επικεντρωθούν περισσότερο στην ανοικοδόμηση αποθεμάτων ασφαλείας και στη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας μεσοπρόθεσμα.

Το 2024 αριθμός-ρεκόρ χωρών όπου κατοικεί περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού διεξάγουν εθνικές εκλογές. Η ιστορία δείχνει ότι οι κυβερνήσεις τείνουν να ξοδεύουν περισσότερα και να φορολογούν λιγότερο κατά τη διάρκεια των εκλογικών ετών. Σε αυτή τη μεγάλη εκλογική χρονιά, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι συγκρατημένες όσον αφορά τα δημοσιονομικά για να διατηρήσουν υγιή δημόσια οικονομικά.

Χωρίς περαιτέρω προσπάθειες, η επιστροφή της δημοσιονομικής πολιτικής στην προπανδημική κανονικότητα μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Οι πιέσεις σε δαπάνες για την αντιμετώπιση διαρθρωτικών προκλήσεων – συμπεριλαμβανομένων των δημογραφικών και των πράσινων μεταβάσεων – γίνονται πιο πιεστικές, ενώ η επιβράδυνση των μεσοπρόθεσμων προοπτικών ανάπτυξης και τα υψηλά πραγματικά επιτόκια είναι πιθανό να περιορίσουν περαιτέρω τον δημοσιονομικό χώρο στις περισσότερες οικονομίες.

Οι χώρες χρειάζονται αποφασιστικές προσπάθειες για τη διασφάλιση βιώσιμων δημόσιων οικονομικών και την ανοικοδόμηση δημοσιονομικών αποθεμάτων ασφαλείας. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να καταργήσουν αμέσως τις κληρονομιές της δημοσιονομικής πολιτικής της εποχής της κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών επιδοτήσεων, και να συνεχίσουν μεταρρυθμίσεις για να περιορίσουν τις αυξανόμενες δαπάνες προστατεύοντας παράλληλα τους πιο ευάλωτους.

Τα θεμέλια για υγιή και βιώσιμα δημόσια οικονομικά απαιτούν μια μεσοπρόθεσμη προσέγγιση για τον προγραμματισμό και την εκτέλεση των προϋπολογισμών. Ολες οι χώρες μπορούν να επωφεληθούν από την ενισχυμένη διαφάνεια των δημόσιων οικονομικών και τη μεγαλύτερη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, γνωστής ως GovTech. Για τις χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα χρέους, η τακτική και έγκαιρη αναδιάρθρωση του χρέους είναι σημαντική. Η συνεχιζόμενη διεθνής συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για τη διευκόλυνση μιας αποτελεσματικής διαδικασίας αναδιάρθρωσης χρέους.

Οι Ερα Ντάμπλα-Νόρις, Βίτορ Γκασπάρ, Μάρκος Ποπλάουσκι-Ριμπέιρο και Γιάε Γιου είναι υψηλόβαθμα στελέχη στο τμήμα παρακολούθησης δημοσιονομικής πολιτικής του ΔΝΤ. Το άρθρο αποτελεί μέρος εκτενέστερης ανάλυσης που δημοσιεύεται στο Blog του ΔΝΤ