ΗΠΑ: Η αμερικανική οικονομία μπορεί να οδεύει προς στασιμοπληθωρισμό

Η συζήτηση για μειώσεις επιτοκίων από την Fed απασχολούν μήνες τώρα επενδυτές και τραπεζίτες, καθώς ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ έπεφτε, όμως, οι πιο πρόσφατες μετρήσεις για το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό ήταν αυτό που οι επενδυτές δεν ήθελαν να δουν και ίσως δείχνουν σοβαρά προβλήματα στο μέλλον.

«Αυτή ήταν η χειρότερη έκθεση και των δύο κόσμων – πιο αργή ανάπτυξη από την αναμενόμενη, υψηλότερος από τον αναμενόμενο πληθωρισμό», έγραψε ο Ντέιβιντ Ντοναμπέντιαν, επικεφαλής επενδύσεων της CIBC Private Wealth US.

Alpha Bank: Βαρόμετρο η αγορά εργασίας των ΗΠΑ για τις αποφάσεις της FED

Η ανάπτυξη του πρώτου τριμήνου υποχώρησε πολύ κάτω από τις εκτιμήσεις, αυξάνοντας με ετήσιο ρυθμό 1,6%, σύμφωνα με το Bureau of Economic Analysis. Όχι μόνο είναι πολύ χαμηλότερο από τις προβλέψεις του 2,5%, αλλά επίσης δεν ανταποκρίνεται στην αύξηση 3,4% που επιτεύχθηκε το τέταρτο τρίμηνο, σημειώνει το Business Insider.

Ενώ μια τέτοια υποχώρηση θα ενίσχυε συνήθως τις εκκλήσεις για χαλάρωση των επιτοκίων, η έκθεση σημείωσε επίσης μια θερμότερη από την αναμενόμενη άνοδο των τιμών καταναλωτή. Αυτό θέτει σοβαρά όρια στην ικανότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας να αναλάβει δράση, καθώς η κεντρική τράπεζα έχει ξεκαθαρίσει ότι χρειάζεται ο πληθωρισμός να πέσει χαμηλότερα πριν συμβεί οποιαδήποτε μείωση επιτοκίων. Οι μετοχές — οι οποίες εδώ και καιρό προσβλέπουν σε αυτές τις περικοπές — πουλήθηκαν απότομα.

Άσχημα νέα για την οικονομία

Είναι επίσης άσχημα νέα για την οικονομία, καθώς η ραγδαία ανάπτυξη και οι υψηλότερες τιμές είναι τα βασικά συστατικά για τον στασιμοπληθωρισμό, ο οποίος χαρακτηρίζεται από οικονομική ατονία και πεισματικά αυξημένο πληθωρισμό για παρατεταμένη περίοδο. Ένα τέτοιο σενάριο που μπορεί να είναι ακόμη πιο δύσκολο να καταπολεμηθεί από μια ύφεση, δένει σε μεγάλο βαθμό τα χέρια της Fed.

Η τελευταία σύγκρουση της Αμερικής με τον στασιμοπληθωρισμό ήρθε τη δεκαετία του 1970. Το προηγούμενο μπορεί να προσφέρει μια ματιά στο πώς θα μπορούσε να εκτυλιχθεί η οικονομική εικόνα των ΗΠΑ και καθιστά σαφές γιατί οι οικονομολόγοι θέλουν απεγνωσμένα να αποφύγουν μια επανάληψη.

Στις αρχές εκείνης της δεκαετίας, οι γεωπολιτικές συγκρούσεις ώθησαν τον ΟΠΕΚ να περιορίσει τις εξαγωγές αργού στις ΗΠΑ και οι τιμές της ενέργειας εκτοξεύτηκαν. Με πρόσθετη βοήθεια από τις υψηλές κρατικές δαπάνες και την αποσύνδεση του δολαρίου από τον χρυσό, ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε σε διψήφιο αριθμό, ενώ η οικονομία κατρακύλησε.

Η περίοδος ήταν τόσο ταραχώδης που ανέτρεψε μακροχρόνιες μακροοικονομικές θεωρίες και απαιτούσε από τη Fed να εντείνει τον ρόλο της στην οικονομία. Προκειμένου να κυριαρχήσει επιτέλους τα πράγματα, ο τότε πρόεδρος της Fed, Πολ Βόλκερ, αναγκάστηκε να αυξήσει τα επιτόκια κατά 20%, κατευνάζοντας τα υψηλά των τιμών, αλλά ρίχνοντας τις ΗΠΑ σε βαθιά ύφεση.

Η δαμόκλειος σπάθη του στασιμοπληθωρισμού

Αυτός είναι ο λόγος που οι σημερινοί αναλυτές ανατριχιάζουν και γιατί οι στασιμοπληθωριστικές προβλέψεις έχουν βάρος.

Ο Τζέιμι Ντίμον της JPMorgan είναι μεταξύ εκείνων που πρόσφατα έκαναν νύξεις για τη στασιμοπληθωριστική δεκαετία του 1970, προειδοποιώντας ότι οι αγορές έχουν γίνει πολύ ευδιάθετες σχετικά με την κατάσταση της οικονομίας.

«Ανησυχώ ότι μοιάζει περισσότερο με τη δεκαετία του ’70 απ’ ό,τι έχουμε δει στο παρελθόν», δήλωσε ο εξέχων τραπεζίτης στο Economic Club της Νέας Υόρκης την περασμένη εβδομάδα.

Η άποψή του, που έχει υποστηρίξει σε πολλές περιπτώσεις, προέρχεται από το γεγονός ότι οι δημοσιονομικές δαπάνες έχουν εκραγεί για άλλη μια φορά, ενώ η οικονομία είναι έτοιμη να υποστεί μια σειρά από παράγοντες που οδηγούν τον πληθωρισμό: από την πράσινη μετάβαση έως την παγκόσμια εκ νέου, στρατιωτικοποίηση.

Αλλά ο στασιμοπληθωρισμός παραμένει προς το παρόν μακριά. Παρά τον σταθερά υψηλό πληθωρισμό, οι αγορές συνεχίζουν να υπολογίζουν σε τουλάχιστον μία μείωση επιτοκίων φέτος.

Επιπλέον, οι αναλυτές της Barclays με επικεφαλής τον Πούτζα Σριράμ τόνισαν μετά την έκθεση του ΑΕΠ ότι οι τελικές πωλήσεις σε εγχώριους αγοραστές αυξήθηκαν αρκετά ώστε να υποδηλώνουν ότι «οι συνθήκες ζήτησης παραμένουν ισχυρές».

Η έκθεση προσωπικών καταναλωτικών δαπανών της Παρασκευής – που θεωρείται η κύρια πηγή αναφοράς πληθωρισμού της Fed – θα προσφέρει στους επενδυτές μια σαφέστερη εικόνα για το πού κατευθύνεται ο πληθωρισμός. Αν πάει υψηλότερα, η Fed δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να γίνει πιο αυστηρή πολιτική, σύμφωνα με τον Ντ.Ντοναμπέντιαν .

«Δεν απέχουμε πολύ από το να εξαφανιστούν όλες οι μειώσεις επιτοκίων από τις προσδοκίες των επενδυτών. Αναγκάζει τον πρόεδρο Πάουελ σε έναν επιθετικό τόνο για τη συνεδρίαση της FOMC την επόμενη εβδομάδα», είπε.