Το τέλος του πολιτικού πειρασμού

Ενας ακόμα «μύθος», ενός ελληνικού θησαυρού που κάθεται και μας περιμένει να τον «φάμε», βαίνει προς την κατάρρευσή του. Ο μεγαλύτερος δανειστής της χώρας, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Διάσωσης (ESM), είναι έτοιμος να ανάψει το πράσινο φως για τη διαχείριση μέρους του «μαξιλαριού» διαθεσίμων. Των γνωστών 32 έως 39 δισ. ευρώ. Οταν λέμε διαχείριση, εννοούμε επιστροφή, αποπληρωμή παλαιότερων ακριβότερων δανείων και προφανώς όχι φάγωμα για εγχώριες ανάγκες. Συγκεκριμένα, η απόφαση για το δανειακό σκέλος του «μαξιλαριού», ύψους 15,7 δισ. ευρώ που είχε πάρει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με το τρίτο Μνημόνιο και θα χρησιμοποιούνταν ως εγγύηση για τις πρώτες, χωρίς επενδυτική βαθμίδα, προσπάθειες εξόδου στις αγορές. Το αποτέλεσμα ήταν επιτυχές και από το περασμένο φθινόπωρο με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, πλέον η εγγύηση έχασε και τη χρησιμότητά της. Μας στοίχισε επιπλέον κάτι παραπάνω σε υποχρεώσεις, καθώς η κυβέρνηση Τσίπρα είχε δεσμευτεί σε αντάλλαγμα για τα χρήματα, σε συνολικά 13 αξιολογήσεις, υπό το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, που ολοκληρώθηκαν στα μέσα του 2022. Ηταν η προληπτική γραμμή Τσίπρα, που τόσο αρνιόνταν και τελικά τη βάφτισαν αλλιώς.

Οσοι αναρωτιούνται τι θα γίνει με τα ποσά της διαφοράς μεταξύ των 15,7 δισ. που δανειστήκαμε και τώρα θα επιστρέψουμε σταδιακά, έως τα 32 έως 39 δισ. του μαξιλαριού, αυτά δεν είναι άλλα από τα ταμειακά διαθέσιμα του ευρέος κράτους, των φορέων, των περιφερειών, των δήμων κ.λπ. Παρεμπίπτοντος, πρόκειται για χρήματα από 17 έως 24 δισ., τα οποία σε έναν μεγάλο βαθμό υπήρχαν σχεδόν πάντα στα ταμεία. Απλά συγκεντρώθηκαν σε έναν λογαριασμό κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 με στόχο να αντέξει η οικονομία στα βασικά. Ποτέ ωστόσο δεν ανήκαν στον στενό πυρήνα του κράτους, ώστε να γίνουν δαπάνες του. Αυτά θα παραμείνουν για χρήση από τους φορείς, στους οποίους και ανήκουν, απλά η συγκέντρωσή τους σε έναν λογαριασμό προσφέρει τη δυνατότητα στο ελληνικό Δημόσιο να διατηρεί μια μικρότερου βαθμού, αλλά εξαιρετικά σημαντική, εγγύηση για μελλοντικές εκδόσεις με στόχο καλύτερο επιτόκιο.

Με τη σταδιακή χρήση των 15,7 δισ. για πρόωρες εξοφλήσεις των διμερών δανείων του πρώτου Μνημονίου (έχουν απομείνει 32,3 δισ.), το ελληνικό Δημόσιο μπορεί να ξεφορτωθεί χρέος με επιτόκιο Euribor 3 μηνών +0,5%, δηλαδή περίπου 4,3%. Ακριβότερα δηλαδή και από το επιτόκιο που δανείζεται σήμερα η Ελλάδα από τις αγορές. Και αυτό είναι μια σημαντική ελάφρυνση του προϋπολογισμού της επόμενης δεκαετίας.

Επιπλέον, η δυνατότητα που δημιουργεί η δυναμική χρήση του μαξιλαριού, το οποίο επί χρόνια φούσκωνε τεχνητά το ελληνικό χρέος, καθώς τα ποσά δεν τα χρησιμοποιούσαμε για άλλους λόγους πέραν της εγγύησης, είναι να βρεθούμε με σχετικά μεγαλύτερη ασφάλεια στον μεγάλο εθνικό στόχο της επόμενης πενταετίας για τη χώρα: με χρέος κοντά ή ακόμα και πιο κάτω από το 100% του ΑΕΠ. Μείωση που δεν θα προέλθει αυτή τη φορά μόνο από την αύξηση του αριθμητή, δηλαδή του ΑΕΠ, όπως συμβαίνει την τελευταία πενταετία στη χώρα. Αλλά και από την αύξηση του παρονομαστή, δηλαδή του απόλυτου ύψους του χρέους, το οποίο μόλις πέρυσι κατάφερε έστω και οριακά (κατά 100 εκατομμύρια ευρώ) να μειωθεί έπειτα από πολλά χρόνια.

Μαζί με την «επιστροφή» των 15,7 δισ. θα φύγει όμως από τη μέση και ο πολιτικός πειρασμός του σύγχρονου «λεφτά υπάρχουν» και αυτό είναι το πιο σημαντικό.