Κίνα-Ρωσία: μια οικονομική «φιλία» που θα μπορούσε να συγκλονίσει τον κόσμο

Παρακολουθώντας τους ρώσους πελάτες του να κάνουν πάρτι αργά σε ένα καραόκε μπαρ στην πόλη Wenzhou της ανατολικής Κίνας πρόσφατα, ο κινέζος διευθυντής του εργοστασίου, Chen, θαύμασε την αντοχή τους.

Οι Ρώσοι ένιωθαν ενθουσιώδεις επειδή τα προϊόντα του Chen – βιομηχανικές βαλβίδες που χρησιμοποιούνται κυρίως στο πετρέλαιο και στην εξόρυξη – προσέφεραν μια εναλλακτική λύση χαμηλού κόστους στις ευρωπαϊκές μάρκες που χρησιμοποιούσαν πριν από τον πόλεμο της Ουκρανίας.

«Τραγουδούσαν και χόρευαν μέχρι τα μεσάνυχτα και δεν ήθελαν να φύγουν», λέει ο Chen, ο οποίος ζήτησε να αναφερθεί μόνο με το επώνυμό του για λόγους απορρήτου.

Αποκλεισμένες από τη χρήση των παραδοσιακών ευρωπαίων προμηθευτών τους από τις δυτικές κυρώσεις μετά την πλήρη εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία το 2022, οι ρωσικές επιχειρήσεις έχουν στραφεί στην Κίνα για να καλύψουν το κενό.

Αυτή την εβδομάδα, με προγραμματισμένη τη συνάντηση του ρώσου προέδρου με τον Σι Τζινπίνγκ στο Πεκίνο την Πέμπτη και την Παρασκευή, η ιδιαιτέρως ποβεβλημένη «φιλία» μεταξύ των δύο κορυφαίων ηγετών των αυταρχικών καθεστώτων θα έρθει ξανά στο προσκήνιο. Η κρατική επίσκεψη του Πούτιν θα σηματοδοτήσει την 43η συνάντησή του με τον Σι.

Οι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ των δύο πλευρών ανθούν αλλά αντιμετωπίζουν πιέσεις από τις δυτικές κυρώσεις, οι οποίες αναμένεται να αποτελέσουν σημαντικό επίκεντρο των συνομιλιών. Το διμερές εμπόριο ήταν 240 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, αυξημένο κατά 26% σε σύγκριση με έναν χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με τα κινεζικά τελωνεία, με την Κίνα να στέλνει αγαθά, από αυτοκίνητα και βιομηχανικά μηχανήματα έως smartphone και να αγοράζει δισεκατομμύρια δολάρια ρωσικών εξαγωγών ενέργειας.

Η Κίνα λέει ότι δεν παρέχει στη Ρωσία πολεμικό οπλισμό. Αλλά έχει αναδειχθεί ως ένας κρίσιμος πάροχος αγαθών για την αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας, ωθώντας τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν και την υπουργό Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν να προειδοποιήσουν το Πεκίνο για συνέπειες εάν οι εταιρείες του υποστηρίξουν τις πολεμικές επιχειρήσεις του Κρεμλίνου.

«Η Κίνα είναι ο σημαντικότερος εταίρος της Ρωσίας τώρα, αγοράζοντας τα εμπορεύματά της και προμηθεύοντας αγαθά, συμπεριλαμβανομένων ειδών πεδίου μάχης», λέει η Ελίνα Ριμπάκοβα, ανώτερη συνεργάτιδα στο Peterson Institute for International Economics.

Οι αναπτυσσόμενοι οικονομικοί δεσμοί είναι ένα από τα πιο ξεκάθαρα σημάδια της επιθυμίας της Κίνας να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια γεωπολιτική προς την κατεύθυνσή της χρησιμοποιώντας το εμπόριο – και σε βάρος των ΗΠΑ, λένε οι αναλυτές.

Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο ισχυρίζεται ότι είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος 120 χωρών, πραγματοποιώντας συναλλαγές με τις περισσότερες χώρες ανεξάρτητα από την πολιτική τους.

Αυτό της δίνει έναν αυξανόμενο ρόλο ως οικονομικού παράγοντα για ένα μεγάλο φάσμα χωρών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι ανταγωνιστικές προς τις δυτικές που βρίσκονται υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ, όπως η Ρωσία, η Λευκορωσία, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Βενεζουέλα.

Η Κίνα «είναι κυνική σε σχέση με τη φύση των πολιτικών καθεστώτων και των καταστάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ορισμένων από τους εταίρους της στον παγκόσμιο Νότο, όπως η Ρωσία, το Ιράν ή η Βενεζουέλα», λέει ο Φίλιπ Ιβάνοφ, ιδρυτής του προγράμματος Κίνας-Ρωσίας στο Κέντρο για αναλύσεις σχετικά με την Κίνα του Ινστιτούτου Πολιτικής της Ασιατικής Κοινωνίας. Το Πεκίνο προβλέπει έναν μακροπρόθεσμο ανταγωνισμό και αντιπαράθεση με τη Δύση, προσθέτει, και για να το αντισταθμίσει, η Κίνα επενδύει στις οικονομικές της σχέσεις με τις μη δυτικές χώρες σε όλο τον κόσμο.

«Η κινεζική παράλληλη τάξη διαμορφώνεται τώρα», λέει ο Ρίτσαρντ Μακ Γκρέκορ, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Lowy στο Σίδνεϊ. «Λέγαμε ότι το χτίζουν. Τώρα μπορούμε να δούμε τα θεμέλια».

Στο Wenzhou, όπου τα αστραφτερά πολυτελή αυτοκίνητα Maybach παρκάρουν έξω από χοντροκομμένα εργοστάσια – απόδειξη της ευημερίας ενός από τους κορυφαίους κόμβους ελαφριάς βιομηχανίας της Κίνας – είναι δύσκολο να συναντήσεις έναν επιχειρηματία που δεν έχει επισκεφτεί τη Ρωσία από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Μια υπάλληλος σε εταιρεία εμπορικών εκθέσεων λέει ότι έχει ηγηθεί πολλών αντιπροσωπειών κατασκευαστών στη Ρωσία, πολλοί από τους οποίους επιθυμούν να διαφοροποιηθούν μακριά από τις δυτικές αγορές μετά την πανδημία και τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Οι κυβερνήσεις και στις δύο πλευρές υποστήριζαν την άνθηση.

«Τα ρωσικά τελωνεία δεν ήταν ιδιαίτερα φιλικά προς την Κίνα, αλλά μετά από αυτές τις κρίσεις, η αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο πλευρών είναι ισχυρότερη», λέει.

Οι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ Κίνας και Ρωσίας αυξάνονται από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία και υπέστη τις πρώτες δυτικές κυρώσεις, και ο Σι άρχισε να ακολουθεί μια πιο δυναμική εξωτερική πολιτική, σύμφωνα με τον Ιβάνοφ.

Αλλά μετά την εισβολή πλήρους κλίμακας το 2022, αυτό επιταχύνθηκε. Άλλες χώρες στήριζαν επίσης την οικονομία της Ρωσίας, λέει ο Ιβάνοφ. Η Ινδία αγόρασε ρωσικό πετρέλαιο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βοήθησαν στις οικονομικές συναλλαγές και το Καζακστάν, η Λευκορωσία και η Τουρκία παρείχαν κόμβους για τις παράλληλες εισαγωγές της Ρωσίας – αγαθά που αποστέλλονταν χωρίς άδεια μέσω τρίτων χωρών.

Αλλά η Κίνα ήταν η πιο σημαντική, όχι μόνο αυξάνοντας μέχρι πρόσφατα τις εξαγωγές προς τη γείτονά της αλλά και αγοράζοντας ρωσικό πετρέλαιο. Η Ρωσία πέρυσι ξεπέρασε τη Σαουδική Αραβία και έγινε ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου της Κίνας.

«Η υποστήριξη που λαμβάνει η Ρωσία από την Κίνα, σε συνδυασμό με τη ρεαλιστική προσέγγιση πολλών άλλων χωρών… έχει αναδείξει τους περιορισμούς της δυτικής οικονομικής δύναμης», λέει ο Τεμούρ Ουμάροφ, ειδικός σε θέματα Κίνας και Κεντρικής Ασίας και συνεργάτης στο Carnegie Russia Eurasia Center.

Το 2023, το 60% των εισαγωγών της Ρωσίας σε αγαθά υψηλής τεχνολογίας διπλής χρήσης, όπως ορίζονται από τους εμπορικούς κανονισμούς της ΕΕ, προέρχονταν από την Κίνα, σύμφωνα με την ανάλυση των ρωσικών εμπορικών δεδομένων της FT.

Ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός, συμπεριλαμβανομένων των smartphones, αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της ροής 26 δισ. δολαρίων με 3,9 δισ. δολάρια, με τους υπολογιστές στη δεύτερη θέση με 2,3 δισ. δολάρια. Η Ρωσία αγόρασε επίσης 2 δισεκατομμύρια δολάρια μικροεπεξεργαστών και 1,7 δισεκατομμύρια δολάρια εργαστηριακό εξοπλισμό.

Σχεδόν όλη η εισαγόμενη τεχνολογία που χρησιμοποιείται στα ρωσικά όπλα είναι δυτικής προέλευσης, με μόλις 4% να παράγεται από κινεζικές εταιρείες. Η Ρωσία έχει εκμεταλλευτεί τις χαλαρές διαδικασίες συμμόρφωσης των δυτικών εταιρειών για να στείλει εξαρτήματα δυτικής κατασκευής μέσω Κίνας ή να τα αποκτήσει από δυτικές θυγατρικές και κοινοπραξίες στη χώρα, λέει η Ριμπάκοβα του Ινστιτούτου Peterson για Διεθνή Οικονομικά.

Οι απειλές των ΗΠΑ για δευτερογενείς κυρώσεις κατά των κινεζικών τραπεζών και εταιρειών που βοηθούν τις ρωσικές πολεμικές επιχειρήσεις φαίνεται να έχουν περιορίσει τη ροή των αγαθών από τότε που η κυβέρνηση Μπάιντεν στόχευσε το εμπόριο στα τέλη του περασμένου έτους.

Οι εξαγωγές της Κίνας στη Ρωσία μειώθηκαν σχεδόν 16% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα τον Μάρτιο και 13,5% τον Απρίλιο.

«Η Κίνα πιστεύει ότι οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ θα επιδεινωθούν είτε επανεκλεγεί ο Μπάιντεν είτε ο Τραμπ. Δεν μπορούν να το ελέγξουν αυτό, αλλά μπορούν να ελέγξουν πόσο γρήγορα επιδεινώνονται», λέει ο Alexander Gabuev, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο. «Έτσι προσπαθούν να υποστηρίξουν τη Ρωσία όσο το δυνατόν πιο προσεκτικά, διατηρώντας τον όγκο της προσφοράς χαμηλά, σε μια προσπάθεια να δείξουν στους Αμερικανούς ότι το εμπόριο έχει μειωθεί».

Η αυξανόμενη εξάρτηση της Μόσχας από το Πεκίνο δεν ενοχλεί απαραίτητα το Κρεμλίνο, λέει η Andrea Kendall-Taylor, διευθύντρια του προγράμματος διατλαντικής ασφάλειας στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια.

«Αυτό είναι το εμπόριο που είναι πρόθυμοι να κάνουν για να συνεργαστούν με έναν εταίρο που δεν απειλεί την εγχώρια σταθερότητά τους και που έχει παρόμοια προοπτική για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να ρυθμιστεί ο κόσμος».

Σε αντάλλαγμα, το Πεκίνο αποκτά πολύτιμη πρόσβαση σε φυσικούς πόρους και εσωτερικές εμπορικές οδούς μακριά από θαλάσσιους δρόμους Ινδο-Ειρηνικού που είναι πιο ευάλωτοι στην πίεση των ΗΠΑ.

«Εσκεμμένα και μέσα από μια συρροή περιστάσεων», η Κίνα και η Ρωσία στοχεύουν να δημιουργήσουν έναν πολυπολικό κόσμο στον οποίο η εξουσία θα διαχέεται, σύμφωνα με τον Ιβάνοφ. Το πιο «σημαντικό χαρακτηριστικό αυτού του κόσμου είναι ότι η ισχύς των ΗΠΑ είναι αποδυναμωμένη».

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στην Ευρώπη αυτόν τον μήνα, η ιδανική εκδοχή των διμερών σχέσεων του Σι εμφανίστηκε πλήρως. Μαζί με τον Βίκτορ Όρμπαν, τον ούγγρο ηγέτη που θεωρείται στην ΕΕ ως φιλορώσος και φιλοκινέζος, ο Σι χάρισε στους οικοδεσπότες του το υψηλότερο επίπεδο διμερών σχέσεων που μπορεί να προσφέρει το Πεκίνο – μια «περιεκτική στρατηγική εταιρική σχέση παντός καιρού για τη νέα εποχή».

Οι αναλυτές πιστεύουν ότι ο ηγέτης της Κίνας χρησιμοποιεί μια σειρά από ασαφή συνθήματα και ρητορική ως κώδικα για τα σχέδιά του για ένα μέλλον στο οποίο η Κίνα θα ανακτήσει ξανά το ιστορικό μεγαλείο της αυτοκρατορικής εποχής, υποστηριζόμενη σιωπηρά από χώρες που αντιτίθενται στην «ηγεμονία των ΗΠΑ».

Ο Σι έχει εφεύρει θολά πλαίσια διεθνών σχέσεων, όπως η «Πρωτοβουλία για την παγκόσμια ασφάλεια» και η «Πρωτοβουλία Παγκόσμιου Πολιτισμού», των οποίων το κύριο όραμα είναι να προωθήσει τη μη ανάμειξη σε πολιτικά συστήματα ή υποθέσεις άλλων χωρών.

Οι μηχανισμοί χρηματοοικονομικής συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Ρωσίας δεν έχουν ακόμη εδραιωθεί και υπάρχει έλλειψη εργαλείων μετριασμού του κινδύνου αγοράς και ρυθμιστικών μηχανισμών.

Η ώθηση της Κίνας για μεγαλύτερη επιρροή είναι το εμπόριο και οι επενδύσεις, λένε οι αναλυτές. Η ναυαρχίδα για αυτό είναι η Πρωτοβουλία Belt and Road Initiative του 1 τρισ. δολαρίων, το σχέδιο κατασκευής υποδομών του Σι σε φιλικά κράτη, αν και αντικαθίσταται ή συμπληρώνεται από έννοιες όπως το GSI και το GCI και διμερείς εμπορικές συμφωνίες.

Για τους κινέζους ακαδημαϊκούς, το stress test για αυτή τη νέα κοσμοθεωρία είναι ο πόλεμος της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Εάν οι ΗΠΑ θεωρηθεί ότι «χάνουν» τον πόλεμο της Ουκρανίας, θα μειωθεί περαιτέρω η επιρροή τους, λένε κινέζοι μελετητές.

Ο Wang Wen, καθηγητής και εκτελεστικός κοσμήτορας του Chongyang Institute for Financial Studies στο Πανεπιστήμιο Renmin της Κίνας, συνέταξε μια έκθεση με τίτλο: «Το μέλλον της Ρωσίας αναδιαμορφώνεται, [και] η Κίνα μπορεί να την καθοδηγήσει ενεργά», βασισμένη σε ερευνητικά ταξίδια εκτός συνόρων.

Η Ρωσία είχε σημειώσει πρόοδο αντιστεκόμενη στις δυτικές κυρώσεις, είπε, αλλά η αχίλλειος πτέρνα ήταν ο χρηματοπιστωτικός κλάδος. Ενώ η διευθέτηση του εμπορίου της Κίνας και της Ρωσίας σε τοπικά νομίσματα είχε αυξηθεί από 45%  το 2022 σε 95% τώρα, ανέφερε, η μέση ετήσια άμεση επένδυση της Κίνας στη Ρωσία ήταν μικρότερη από 1 δισεκατομμύριο δολάρια ενώ της Ρωσίας στην Κίνα ήταν ακόμη μικρότερη.

«Οι μηχανισμοί οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Ρωσίας δεν έχουν ακόμη εδραιωθεί καλά και υπάρχει έλλειψη εργαλείων μετριασμού του κινδύνου αγοράς, επαρκούς ανταλλαγής πληροφοριών και ρυθμιστικών μηχανισμών, καθώς και αποτελεσματικών καναλιών πληρωμής και διακανονισμού», έγραψε ο Wang.

Πράγματι, η κυριαρχία του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο παρέμεινε το πιο δύσκολο ζήτημα για τις άμεσες ελπίδες της Κίνας να ανατρέψει την επιρροή των ΗΠΑ, λένε οι αναλυτές.

«Μπορεί να υποστηρίξετε ότι υπάρχει μια παράλληλη τάξη. Αλλά δεν νομίζω ότι αυτή η λεγόμενη νέα τάξη έχει [ακόμα] επικρατήσει», λέει ο Yun Sun, ανώτερος συνεργάτης και συνδιευθυντής του Προγράμματος Ανατολικής Ασίας και διευθυντής του Προγράμματος Κίνας στο Stimson Center στην Ουάσιγκτον, επικαλούμενος δυσκολίες με την κατασκευή ενός εναλλακτικού παγκόσμιου συστήματος διακανονισμού.

Από τον Φεβρουάριο, μια σειρά κινεζικών τραπεζών ενίσχυσαν τον έλεγχο των πληρωμών από ρωσικές εταιρείες, ανέφερε το κρατικό μέσο Yicai, επικαλούμενο ανησυχίες για κυρώσεις.

«Το Πεκίνο είναι απίθανο να επιστρέψει στις συναλλαγές με ρωσικές οντότητες που έχουν υποστεί κυρώσεις όσο επικρατεί η απειλή των κυρώσεων», έγραψαν τον Μάρτιο η Kimberly Donovan και η Maia Nikoladze από την Economic Statecraft Initiative στο Atlantic Council’s GeoEconomics Center.

Πουθενά το αναπτυσσόμενο εμπόριο Ρωσίας-Κίνας δεν είναι πιο εμφανές στη βόρεια επαρχία Heilongjiang της Κίνας όσο στη συνοριακή πόλη Heihe.

Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές στην Πιλοτική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου του Heihe αυξήθηκαν σχεδόν 57% πέρυσι. Κυβερνητικές πινακίδες γύρω από την πόλη προσφέρουν επιδόματα για όσους καταγγέλλουν λαθρέμπορους.

«Ο πόλεμος της Ουκρανίας έκανε πολλούς Κινέζους να αισθάνονται μεγαλύτερη συγγένεια με τους Ρώσους, αφού και οι δύο χώρες τυγχάνουν αυστηρών κυρώσεων από τη Δύση», λέει ένας υπάλληλος της Epinduo, μια κινεζικής εισαγωγικής εταιρείας  ρωσικών προϊόντων ζαχαροπλαστικής και οινοπνευματωδών στη Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου.

Ο Πούτιν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί αυτό το κλίμα καταρτίζοντας σχέδια ώστε η Ρωσία να ηγηθεί μιας «παγκόσμιας πλειοψηφίας» χωρών που έχουν βαρεθεί με την «καθολική κυριαρχία» των ΗΠΑ στον κόσμο.

«Όσο περισσότερη πίεση ασκούν οι ΗΠΑ τόσο στη Ρωσία όσο και στην Κίνα, τόσο πιο πολύτιμη καθιστά τη σχέση τους όσον αφορά τον μετριασμό της δυτικής πίεσης και την απόδειξη στον υπόλοιπο κόσμο, τουλάχιστον για τη Ρωσία, ότι δεν είναι απομονωμένοι», λέει η Kendall-Taylor.

Οι φιλοδοξίες της Ρωσίας, ωστόσο, μπορεί να έρθουν σε αντίθεση με τα σχέδια της ίδιας της Κίνας να αξιοποιήσει την οικονομική της δύναμη για παγκόσμια επιρροή, λέει η Hanna Notte, διευθύντρια του Προγράμματος Μη Διάδοσης της Ευρασίας στο Κέντρο Μελετών Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων James Martin.

«Η Ρωσία είναι πολύ πιο ρεβιζιονιστική… όταν πρόκειται για τους θεσμούς που στηρίζουν την τρέχουσα τάξη πραγμάτων», λέει η Notte. «Η Κίνα είναι ακόμα πιο προσεκτική».

Σε μια έκθεση για την «παγκόσμια πλειοψηφία» που δημοσιεύθηκε στα τέλη του περασμένου έτους, δύο από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες στις διεθνείς σχέσεις της Ρωσίας και ο πρώην διοικητής του στόλου της στον Ειρηνικό έγραψαν ότι η ενσωμάτωση της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία σήμαινε ότι επικεντρωνόταν περισσότερο στη διαμόρφωση του status quo αντί στην καταστροφή του.

«Οι λόγοι είναι σαφείς: η κοινωνική και εσωτερική σταθερότητα της Κίνας εξαρτάται από την πρόσβαση στις αγορές των ΗΠΑ και της ΕΕ. Η Κίνα δεν είναι αυτάρκης σε τρόφιμα», έγραψαν οι συντάκτες Sergey Karaganov, Dmitri Trenin και Sergei Avakyants.

«Μακροπρόθεσμα η Κίνα μπορεί εν μέρει να χάσει το ενδιαφέρον της για τις σχέσεις με τη Ρωσία αφού επιτύχει στρατηγική αυτάρκεια», πρόσθεσαν, αναγκάζοντας τη Ρωσία να διαφοροποιήσει τους δεσμούς της με άλλες χώρες στον «παγκόσμιο νότο» και να εξομαλύνει τις σχέσεις με τη Δύση στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό.

Η Notte λέει ότι ένα άλλο πρόβλημα με την επίσημη ρητορική της Μόσχας είναι ότι εάν η Ρωσία και η Κίνα γίνουν μια «κυριαρχική ομάδα», αυτό θα μπορούσε να προσβάλει τις χώρες που προσπαθούν να σύρουν σε νέες πολυμερείς συμμαχίες.

«[Το όραμα της Ρωσίας είναι] για όλες αυτές τις χώρες που υποτίθεται ότι είναι ίσες, είναι για την υπέρβαση της νεοαποικιοκρατίας, για την υπέρβαση των ηγεμονικών τάσεων», λέει.

Ενώ ορισμένοι αναλυτές βλέπουν μια μεγάλη στρατηγική στις σχέσεις της Κίνας με τη Ρωσία και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, ορισμένοι αναρωτιούνται εάν το τελικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι περισσότερο χάος παρά μια συνεκτική γεωπολιτική νόρμα — πολυπολική ή άλλη.

Η Κίνα ως επί το πλείστον «δεν επέλεγε [εμπορικούς εταίρους] με βάση τα πολιτικά συστήματα», λέει η Maria Repnikova, αναπληρώτρια καθηγήτρια παγκόσμιας επικοινωνίας στο Georgia State University και ειδικός στις σχέσεις Κίνας-Ρωσίας. «Δεν θέτει τόσες προϋποθέσεις όσες η Δύση. Ως αποτέλεσμα, έχουμε αυτή την [οικονομική ενδυνάμωση] διαφορετικών καθεστώτων που διαφορετικά δεν θα είχαν τέτοιου είδους οφέλη που λειτουργούν σε μια νεοφιλελεύθερη παγκόσμια τάξη πραγμάτων».

Η ασαφής γεωπολιτική ρητορική της Κίνας της επιτρέπει να συνεργάζεται με τις περισσότερες χώρες, αλλά δυνητικά περιορίζει την πραγματική πολιτική της επιρροή πέρα από την Ασία, προσθέτει.

«Νομίζω ότι περισσότερη ανομοιομορφία και περισσότερο χάος φαίνεται να είναι το πιθανό χαρακτηριστικό των επόμενων ετών», λέει η Repnikova.

Οι κινέζοι ακαδημαϊκοί συμφωνούν επίσης ότι θα υπάρξει περισσότερο χάος, αν και πιστεύουν ότι η αιτία θα είναι η μείωση της επιρροής των ΗΠΑ και όχι η άνοδος της Κίνας, την οποία αποκαλούν «σταθεροποιητικό παράγοντα».

«Με την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και το τέλος της ηγεμονικής σταθερότητας, οι περιφερειακές δυνάμεις θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία να προκαλέσουν προβλήματα για να επιτύχουν τα συμφέροντά τους», λέει ο Xu Poling, ερευνητής στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών που μελετά την οικονομία της Ρωσίας.

Στη Jilin, μια άλλη από τις τρεις βορειοανατολικές συνοριακές επαρχίες της Κίνας, της οποίας το εμπόριο με τη Ρωσία αυξήθηκε σχεδόν 72% πέρυσι, σύμφωνα με τα κινεζικά τελωνεία, οι ντόπιοι συμφωνούν ότι το μέλλον είναι απρόβλεπτο παρά τις σημερινές μέρες της άνθησης.

Πλαισιωμένος από ρωσικά αλκοολούχα ποτά, γλυκά και καρυκεύματα, ο 50χρονος Βίκτορ, ο οποίος είναι Κινέζος αλλά του ζητήθηκε να πει το ρωσικό του όνομα, λέει ότι η άνοδος του εμπορίου μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή, εάν οι διμερείς δεσμοί ξαφνικά επιδεινωθούν για οποιονδήποτε λόγο.

«Δεν υπάρχει αιώνια φιλία μεταξύ χωρών. Μόνο αιώνιο ατομικό συμφέρον», λέει, επικαλούμενος ένα ρητό που χρησιμοποιείται τόσο στην Κίνα όσο και στη Δύση.