Παπακωνσταντίνου (ΤτΕ): Πλήρης η ανάκαμψη του ελληνικού τραπεζικού τομέα – Δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού

Τα θεμελιώδη μεγέθη των ελληνικών τραπεζών έχουν βελτιωθεί σημαντικά την τελευταία 15ετία, και ο ελληνικός τραπεζικός τομέας έχει ανακάμψει επιτυχώς, τόνισε η Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ και Υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος, σε συνέντευξή της στο Supervision Newsletter της ΕΚΤ.

ΤτΕ: Το top10 των περιφερειών με τα περισσότερα τουριστικά έσοδα [πίνακες]

Όπως επισήμανε η κα Παπακωνσταντίνου, σήμερα οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν υγιή θεμελιώδη μεγέθη σε όλες τις τραπεζικές δραστηριότητες και περιοχές κινδύνου, και μπορούν να ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία χάρη στις θετικές προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, τα ευνοϊκά χαρακτηριστικά του δημόσιου χρέους και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Παρ’ όλα αυτά επισήμανε ότι δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού, καθώς, μέσα σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο οικονομικό και γεωπολιτικό τοπίο, εξακολουθούν να υφίστανται προκλήσεις.

Τρία διδάγματα από την περίοδο της κρίσης

Αναφερόμενη στη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση που βίωσε η Ελλάδα την εποχή των μνημονίων επισήμανε και μια σειρά από διδάγματα που προκύπτουν από την περίοδο αυτή:
Είπε συγκεκριμένα:

«Από εποπτικής πλευράς, τα πλέον σημαντικά διδάγματα είναι: (α) η ανάγκη να υπάρχει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων, (β) η σημασία της ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης με τη δημιουργία του τρίτου πυλώνα της, του ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων, και (γ) η σημασία της προνοητικής και αποτελεσματικής μικροπροληπτικής και μακροπροληπτικής εποπτείας. Ο κοινός παρονομαστής σε αυτά είναι ότι χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας θα πρέπει να προωθούμε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, δρώντας προνοητικά για την επίτευξη των κοινών μας στόχων. Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (ΕΕΜ) είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι μπορούμε να επιτύχουμε όταν κάνουμε θαρραλέα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση».

Μέρισμα από τις συστημικές τράπεζες

Όσον αφορά τη διανομή μερίσματος από τις ελληνικές συστημικές τράπεζες, η υποδιοικήτρια της ΤτΕ τόνισε ότι «η απόφαση για τα μερίσματα το 2024 αναμένεται να εκδοθεί τον Ιούνιο, μετά από πάνω από 10 χρόνια από την έναρξη της ελληνικής κρίσης δημόσιου χρέους. Η διανομή μερισμάτων από τις τράπεζες πιθανότατα θα λάβει υπόψη τις αποφασιστικές και διαρκείς προσπάθειές τους να μειώσουν το μεγάλο απόθεμα ΜΕΔ τους».

Όπως επισήμανε η κα Παπακωνσταντίνου, «εκτός από την εξυγίανση των ισολογισμών τους, οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν επίσης να αναπληρώσουν τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας τους μέσω της αύξησης της κερδοφορίας και των ενεργειών των διοικήσεών τους, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου και των σύνθετων τιτλοποιήσεων. Επιπλέον, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αποεπένδυσε με επιτυχία το σύνολο των συμμετοχών του σε τρεις από τις τέσσερις σημαντικές τράπεζες στα τέλη του 2023 και στις αρχές του 2024.

Φαίνεται λοιπόν ότι ήλθε ξανά η ώρα οι ελληνικές τράπεζες να μπορέσουν να διανείμουν και πάλι μέρος των κερδών τους στους μετόχους, τόσο για να ανταμείψουν τους υπάρχοντες επενδυτές όσο και για να προσελκύσουν νέους».

Υψηλός βαθμός συγκέντρωσης

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν η ελληνική τραπεζική αγορά χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, η υποδιοικήτρια της ΤτΕ απάντησε καταφατικά, καθώς, όπως είπε, «οι τέσσερις σημαντικές τράπεζες κατέχουν το 96% του συνολικού ενεργητικού του τραπεζικού τομέα», ενώ χαρακτήρισε το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα «τραπεζοκεντρικό», καθώς «ο τραπεζικός κλάδος συγκεντρώνει το 86% του συνολικού ενεργητικού του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού τομέα».

Πρόσθεσε πως «οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τα αμοιβαία κεφάλαια, οι επιχειρήσεις επενδύσεων, τα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις κατέχουν μικρό ποσοστό του συνολικού ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού τομέα. Δεδομένων των παραπάνω, ενδεχόμενη αύξηση της δραστηριότητας των εταιριών fintech και άλλων μη τραπεζικών ιδρυμάτων θα είναι ευπρόσδεκτη, διότι θα ενισχύσει την προσφορά προϊόντων και θα παράσχει εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, αλλά και επενδυτικές ευκαιρίες».

Η κα Παπακωνσταντίνου στάθηκε επίσης στο γεγονός ότι «όλες οι ελληνικές τράπεζες έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους για την πιστωτική τους επέκταση», τονίζοντας τα εξής:

«Κατά την προσεχή τριετία, η παροχή πιστώσεων προς την οικονομία αναμένεται να στηριχθεί από τα διαθέσιμα κεφάλαια μέσω του δανειακού σκέλους του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ και να ενισχυθεί από την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και από ευνοϊκές προοπτικές ανάπτυξης. Εντούτοις, η επιτάχυνση των ροών πιστώσεων προς τα νοικοκυριά και τις ΜΜΕ αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την επίτευξη των φιλόδοξων αυτών στόχων».