Στιβ Βόζνιακ: Πώς η διαπαιδαγώγηση μπορεί να οδηγεί σε μια ζωή σχεδόν σαν… μυθιστόρημα

Όσοι έχουν παιδιά έχουν ένα τεράστιο δίλημμα: πρέπει να ωθήσουν τα παιδιά τους προς συγκεκριμένες δραστηριότητες και εκπαιδευτικές επιδιώξεις ή να τα αφήσουν ελεύθερα να ακολουθήσουν αυτό που τους αρέσει και τα ικανοποιεί.

Απαντώντας στο ερώτημα ο Στιβ Βόζνιακ, 73 ετών σήμερα, εμβληματικός συνιδρυτής της Apple, λέει ότι οι δικοί του γονείς ακολούθησαν τον δεύτερο δρόμο – με αποτέλεσμα ο ίδιος να είναι πιο επιτυχημένος και πιο ευτυχισμένος λόγω αυτού ακριβώς του γεγονότος. Μάλιστα, πρόσθεσε ότι χρησιμοποιήσε την ίδια ακριβώς στρατηγική όταν μεγάλωνε τα δικά του παιδιά.

Ο Τιμ Κουκ κρατάει γερά το τιμόνι τις Apple, αλλά τα σενάρια διαδοχής δίνουν και παίρνουν

«Οι γονείς μου με άφησαν να ακολουθήσω την καρδιά μου», είπε απευθυνόμενους στους αποφοίτους του Πανεπιστημίου του Κολοράντο Μπόλντερ την περασμένη εβδομάδα. «Όταν πραγματικά θέλεις κάτι, αγαπάς κάτι και είναι το πάθος σου, θα πρέπει να έχεις τους γονείς σου να σε υποστηρίζουν να πηγαίνεις προς την κατεύθυνση σου. Χωρίς να σου πω, “Όχι. Θα πρέπει να το μελετήσετε αυτό. Πρέπει να πας σε αυτό το σχολείο”».

Η γνώμη των ειδικών

«Έχω συμπεριφερθεί με τον ίδιο τρόπο με τα δικά μου παιδιά», είπε. «Οι γονείς μου δεν μου επέβαλλαν τις αξίες τους… Με άφησαν να διαλέξω μόνος μου, οπότε πρόσεχα να είμαι έτσι με τα δικά μου παιδιά».

Η τακτική είναι αποτελεσματική, σύμφωνα με την εμπειρογνώμονα Μάργκο Μασόλ Μπίσνοου, η οποία πήρε συνέντευξη από τους γονείς 70 πολύ επιτυχημένων ενηλίκων για το βιβλίο της το 2022, «Raising an Entrepreneur: How to Help Children Your Children Acchieve Their Dreams».

Όταν δεν ενθαρρύνετε τα πάθη των παιδιών σας – ειδικά αν φοβάστε ότι δεν θα βγάλουν αρκετά χρήματα ως ενήλικες – δείχνετε ότι δεν τα εμπιστεύεστε , είπε η Μπίσνοου στο CNBC πέρυσι. Τα υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης και υποστήριξης των παιδιών χτίζουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζονται για να διαπρέψουν τελικά σε ό,τι κάνουν, πρόσθεσε.

Ο Βόζνιακ… εκπαιδεύεται

Σύμφωνα με το CNBC, o καλιφορνέζος Βόζνιακ εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο Μπόλντερ το 1968 και ειδικεύτηκε στην επιστήμη των υπολογιστών. Οι γονείς του είχαν αποταμιεύσει αρκετά χρήματα μόνο για ένα χρόνο εκτός πολιτείας, είπε — αλλά τον ενθάρρυναν να φοιτήσει στο σχολείο της επιλογής του και να κυνηγήσει την αγάπη του για την τεχνολογία, έναν τομέα που δεν είχαν ιδέα ότι θα γινόταν, κάποια στιγμή, τόσο επικερδής.

Πάντως ο Βόζνιακ αποδείχθηκε και λίγο… ατίθασος κατά τη διάρκεια των σπουδών του. Το 1969 αποβλήθηκε αφού εισέβαλε στα συστήματα υπολογιστών του πανεπιστημίου και έστειλε μηνύματα φάρσας. Εγγράφηκε ξανά στο κολέγιο – πρώτα στο Κολέγιο De Anza και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϋ – και γνωρίστηκε με τον Στιβ Τζομπς μέσω ενός κοινού φίλου πριν εγκαταλείψει το Μπέρκλεϋ το 1971.

Πέντε χρόνια αργότερα, Τζομπς και Βόζνιακ ίδρυσαν μαζί μία εταιρεία με το όνομα… Apple. Η εταιρεία ιδρύθηκε την 1η Απριλίου του 1976 σε ένα γκαράζ στην μικρή πόλη, Λος Άλτος της Καλιφόρνιας. Σκοπός της ίδρυσης και πρώτο της προϊόν ήταν ο υπολογιστής Apple I, δημιούργημα του Βόζνιακ, ο οποίος έγινε ευρέως αποδεκτός ως ο πρώτος ολοκληρωμένος προσωπικός υπολογιστής του κόσμου.

Η εταιρεία μπήκε στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το 1980 και οι δύο ιδρυτές της έγιναν εκατομμυριούχοι. Σήμερα, η Apple έχει κεφαλαιοποίηση 2,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο.

Τα υπόλοιπα… πάθη του κ. Βόζνιακ

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Μπέρκλεϋ ο Βόζνιακ απέκτησε το παρατσούκλι «Berkeley Blue» καθώς σχεδίασε ένα blue box, δηλαδή μια ηλεκτρονική συσκευή που παράγει ήχους που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία τόνων σηματοδοσίας εντός ζώνης που χρησιμοποιούνταν παλαιότερα στο τηλεφωνικό δίκτυο μεγάλων αποστάσεων της Βόρειας Αμερικής για την αποστολή πληροφοριών κατάστασης γραμμής και κλήσης μέσω φωνητικών κυκλωμάτων.

Αυτό επέτρεπε σε έναν παράνομο χρήστη, τον “phreaker”, κάτι αντίστοιχο του σημερινού όρου “hacker”, να πραγματοποιεί υπεραστικές κλήσεις, χωρίς τη χρήση των εγκαταστάσεων χρήστη του δικτύου, οι οποίες θα χρεωνόταν σε άλλον αριθμό ή θα απορριφθεί εξ ολοκλήρου ως ημιτελής κλήση. Ένας αριθμός παρόμοιων “κουτιών” δημιουργήθηκαν επίσης για τον έλεγχο άλλων πτυχών του τηλεφωνικού δικτύου.

Στον Βόζνιακ πιστώνεται επίσης ότι υπήρξε φανατικός του Star Trek και ότι συμμετείχε σε συνέδρια Star Trek κάτι που αποτέλεσε εν μέρει και την έμπνευση να ξεκινήσει την Apple Computer. Στην αυτοβιογραφία του, iWoz, ομολογεί ότι έμπνευση για αυτόν να γίνει μηχανικός ήταν τα βιβλία του Τομ Σουίφτ Τζούνιορ.

Μία συντριβή και η πρώτη αποχώρηση

Τον Φεβρουάριο του 1981 o Βόζνιακ πιλοτάριζε (χωρίς να έχει την κατάλληλη εκπαίδευση) ένα αεροσκάφος Beechcraft Bonanza A36TC το οποίο συνετρίβη λίγο μετά την απογείωσή του από τοπικό αεροδρόμιο στην Καλιφόρνια. Ο ίδιος και οι τρεις επιβάτες (η τότε σύντροφός του, ο αδελφός του και η τότε μνηστή του) επιβίωσαν αλλά με σοβαρά τραύματα. Ο ίδιος ο Βόζνιακ έφερε σοβαρά τραύματα σε πρόσωπο και κρανίο ενώ για πέντε εβδομάδες υπέφερε από μία μορφή αμνησίας που δεν του επέτρεπε να δημιουργεί νέες αναμνήσεις.

Εκείνη την περίοδο άφησε πίσω του την Apple. Αργότερα επέστρεψε και ήταν εκ των βασικών συντελεστών δημιουργίας του προσωπικου υπολογιστή Apple II, ο οποίος στις αρχές του 1985 έφτασε να προσφέρει το 85% των πωλήσεων της εταιρείας.

Παρόλα αυτά η συμπεριφορά του Στιβ Τζομπς προς τον ίδιο και την ομάδα του τον οδήγησαν στην έξοδο. Χαρακτηριστικό ότι στην επίσημη παρουσίαση των προϊόντων Macintosh ο Βόζνιακ δεν ήταν προσκεκλημένος ενώ στην ετήσια σύνοδο τον Ιανουάριο του 1985 δεν έγινε καμία αναφορά στον ίδιο ή στην ομάδα του Apple II.

Τα βαθύτερα αίτια της αποχώρησης

Παρά την επιτυχία της Apple, της εταιρείας που δημιούργησε ο ίδιος και ο Τζομπς, ο Βόζνιακ πίστευε ότι το συγκεκριμένο οικοδόμημα τον εμπόδιζε να είναι αυτός που ήθελε να είναι, και ότι ήταν «ο όλεθρος της ύπαρξής του». Προφανώς, ο ίδιος ενδιαφερόταν περισσότερο για τη μηχανική και λιγότερο για τη διοίκηση μίας επιχείρησης.

Καθώς άλλοι ταλαντούχοι μηχανικοί προσχώρησαν στην αναπτυσσόμενη εταιρεία, πίστεψε ότι πλέον δεν ήταν χρήσιμος εκεί. Στις αρχές του 1985, ο Βόζνιακ άφησε ξανά την Apple και πούλησε το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών του.

Η κάλυψη των μέσων ενημέρωσης απέδωσε την αποχώρησή του σε διαφωνίες με τη διοίκηση της Apple, παραθέτοντας τη δήλωσή του ότι η Apple «πήγαινε σε λάθος κατεύθυνση τα τελευταία πέντε χρόνια», αλλά ο Βόζνιακ αργότερα αντιτάχθηκε σε αυτήν την εικόνα και δήλωσε ότι έφυγε κυρίως επειδή ήταν ενθουσιασμένος με το ξεκίνημα της CL9 και τη διασκέδαση της ανάπτυξης μιας νέας τεχνολογίας.

Να σημειωθεί ότι η CL9 ήταν μια εταιρεία η οποία επιβίωσε από το 1985 έως το 1988 και ανέπτυξε και έφερε στην αγορά το πρώτο universal remote control, δηλαδή ένα τηλεχειριστήριο με δυνατότητα προγραμματισμού.

Εκπαίδευση και άλλες δραστηριότητες

Πέρα από τη μηχανική, η άλλη μεγάλη επιθυμία του Βόζνιακ είναι η ενασχόληση με την διδασκαλία μικρών παιδιών καθώς θεωρούσε σημαντικότατο το ρόλο των δασκάλων στη διαμόρφωση των χαρακτήρων των μικρών παιδιών. Τελικά, δίδαξε πληροφορική σε μαθητές δημοτικού και σε δασκάλους. Μάλιστα, συνέχισε να υποστηρίζει τέτοιες ενέργειες, χρηματοδοτώντας δασκάλους και αγορά εξοπλισμού από σχολεία.

Το 2001 ίδρυσε μια ακόμα εταιρεία την Wheels of Zeus, μια εταιρεία δημιουργίας ασύρματης GPS τεχνολογίας, που «τελείωσε» το 2006. Το 2002 εντάχθηκε στο διοικητικό συμβούλιο της Ripcord Networks, μία εταιρεία που δρσστηριοποιούνταν στις τηλεπικοινωνίες, ενώ αργότερα την ίδια χρονιά εντάχθηκε στο διοικητικό συμβούλιο της Danger, εταιρείας σχεδιασμού hardware.

To 2006 ίδρυσε την Acquicor Technology, μία εταιρεία συμμετοχών που δραστηριοποιήθηκε με την εξαγορά και την ανάπτυξη εταιρειών τεχνολογίας. Το 2009 και έως το 2014 ήταν επικεφαλής επιστήμονας στην Fusion-io, εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού και hardware, ενώ το 2014 έγινε επικεφαλής επιστήμονας της Primary Data, η οποία με τη σειρά ιδρύθηκε από πρώην στελέχη της Fusion-io.

Ο Βόζνιακ υπήρξε εκ των συνιδρυτών του Silicon Valley Comic Con, μάλιστα έκανε τις σχετικές ανακοινώσεις της εκδήλωσης του 2015 μαζί με τον θρύλο της Marvel, Σταν Λι.

Το 2017, ίδρυσε την Woz U, μία διαδικτυακή εκπαιδευτική υπηρεσία για μαθητές και εργαζόμενους. Το 2018, η υπηρεσία πήρε άδεια λειτουργίας σαν σχολείο στην πολιτεία της Αριζόνα. Ακολούθησαν και άλλες εταιρείες, όπως το marketplace Efforce, για φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, η ενασχόληση με τα κρυπτονομίσματα, και η ενασχόληση με το διάστημα μέσω της Privateer Space.

Η μεγάλη αγάπη και το οξύμωρο

Παρά το γεγονός ότι έπαψε να είναι ενεργός εργαζόμενος της Apple από το 1985, το οξύμωρο είναι ότι ο Βόζνιακ δεν αφαιρέθηκε ποτέ από την επίσημη λίστα εργαζομένων και κατά διαστήματα έχει εκπροσωπήσει την εταιρεία σε συνεντεύξεις και εκδηλώσεις. Μάλιστα, ο ετήσιος μισθός του το 2006 υπολογιζόταν στα 120 χιλιάδες δολάρια, ενώ διατηρεί μετοχές της εταιρείας.

Παρά το επαγγελματικό διαζύγιο του 1985 διατήρησε φιλικές σχέσεις, παρά τις όποιες διαφωνίες και σκαμπανεβάσματα, με τον Στιβ Τζομπς μέχρι τον θάνατο του τελευταίου τον Οκτώβριο του 2011.

Ίσως έχει δίκιο

Επανερχόμενοι στο αρχικό δίλημμα, αν οι γονείς πρέπει να ωθήσουν τα παιδιά τους προς συγκεκριμένες δραστηριότητες και εκπαιδευτικές επιδιώξεις ή να τα αφήσουν ελεύθερα να ακολουθήσουν αυτό που τους αρέσει και τα ικανοποιεί. Ίσως η ζωή και κυρίως η εξέλιξη του Στιβ Βόζνιακ να επιβεβαιώνει τα λεγόμενά του ότι οι δικοί του γονείς ακολούθησαν τον δεύτερο δρόμο και αυτό ήταν μια επιτυχημένη επιλογή.

Ο Στιβ Βόζνιακ, που έκανε τέσσερις γάμους και απέκτησε τρία παιδιά, λέει ότι εφάρμοσε την ίδια στρατηγική και με τα δικά του παιδιά. Άγνωστο αν και αυτή η εφαρμογή είχε την ίδια επιτυχία.