Ρωσία: Κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων ευρωπαϊκών τραπεζών

Περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 700 εκατομμυρίων ευρώ που ανήκαν σε τρεις δυτικές τράπεζες -UniCredit, Deutsche Bank και Commerzbank- κατέσχεσε  δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα, που επικαλούνται οι Financial Times.

Η κατάσχεση σηματοδοτεί μια από τις μεγαλύτερες κινήσεις κατά των δυτικών τραπεζών από τότε που εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία ώθησε τους περισσότερους διεθνείς δανειστές να αποχωρήσουν ή να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους στη Ρωσία. Και συμπίπτει χρονικά με τις προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προς τους δανειστές της Ευρωζώνης που δραστηριοποιούνται στη χώρα να επισπεύσουν τα σχέδια εξόδου τους.

Πιέσεις προς τις τράπεζες να φύγουν από τη Ρωσία: Η επιστολή – τελεσίγραφο της ΕΚΤ

Οι κινήσεις ακολουθούν έναν ισχυρισμό της Ruskhimalliance, θυγατρικής της Gazprom, του ρωσικού κολοσσού πετρελαίου και φυσικού αερίου που κατέχει μονοπώλιο στις εξαγωγές φυσικού αερίου με αγωγούς.

Το δικαστήριο κατέσχεσε περιουσιακά στοιχεία αξίας 463 εκατομμυρίων ευρώ που ανήκαν στην ιταλική UniCredit, που ισοδυναμεί με περίπου το 4,5% των περιουσιακών στοιχείων της στη χώρα, σύμφωνα με την τελευταία οικονομική κατάσταση της κύριας ρωσικής θυγατρικής της τράπεζας.

Τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν μετοχές σε θυγατρικές της UniCredit στη Ρωσία, καθώς και μετοχές και κεφάλαια που κατείχε, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση που είχε ημερομηνία 16 Μαΐου και δημοσιεύτηκε στο ρωσικό μητρώο την Παρασκευή.

Σύμφωνα με άλλη απόφαση την ίδια ημερομηνία, το δικαστήριο κατέσχεσε περιουσιακά στοιχεία της Deutsche Bank αξίας 238,6 εκατομμυρίων ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της περιουσίας και των συμμετοχών στους λογαριασμούς της στη Ρωσία.

Το δικαστήριο έκρινε επίσης ότι η τράπεζα δεν μπορεί να πουλήσει τις δραστηριότητές της στη Ρωσία, παρά μόνο αν λάβει την ειδική έγκριση από τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Το δικαστήριο συμφώνησε με την Rukhimallians ότι τα μέτρα ήταν απαραίτητα επειδή η τράπεζα «λάμβανε μέτρα με στόχο την αλλοτρίωση της περιουσίας της στη Ρωσία».

Την Παρασκευή, το δικαστήριο αποφάσισε την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων της Commerzbank, αλλά οι λεπτομέρειες της απόφασης δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί, επομένως η αξία της κατάσχεσης δεν είναι γνωστή. Η Ruskhimalliance ζήτησε από το δικαστήριο να παγώσει έως και 94,9 εκατ. ευρώ των περιουσιακών στοιχείων του δανειστή.

Το ιστορικό της διαμάχης

Η διαμάχη με τις δυτικές τράπεζες ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2023 όταν η Ruskhimalliance προσέφυγε σε ένα διαιτητικό δικαστήριο στην Αγία Πετρούπολη απαιτώντας να πληρώσουν τραπεζικές εγγυήσεις βάσει σύμβασης με τη γερμανική εταιρεία μηχανικών Linde.

Η Ruskhimalliance είναι ο διαχειριστής μιας μονάδας επεξεργασίας αερίου και εγκαταστάσεων παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ust-Luga κοντά στην Αγία Πετρούπολη. Τον Ιούλιο του 2021 υπέγραψε σύμβαση με τη Linde για το σχεδιασμό, την προμήθεια εξοπλισμού και την κατασκευή του συγκροτήματος. Ένα χρόνο αργότερα, η Linde ανέστειλε την εργασία του λόγω των κυρώσεων της ΕΕ.

Στη συνέχεια, η Ruskhimalliance στράφηκε προς τις εγγυήτριες τράπεζες, οι οποίες αρνήθηκαν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους επειδή «η πληρωμή στη ρωσική εταιρεία θα μπορούσε να παραβιάζει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις», ανέφερε η εταιρεία στη δικαστική της κατάθεση.

Στη λίστα των εγγυητών περιλαμβάνονται επίσης οι Bayerische Landesbank και Landesbank Baden-Württemberg, κατά των οποίων η Ruskhimalliance έχει επίσης καταθέσει αγωγές στο δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης.

Η UniCredit είπε ότι ενημερώθηκε για την κατάθεση και «μόνο περιουσιακά στοιχεία που είναι ανάλογα με την υπόθεση θα εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του προσωρινού μέτρου».

Η Deutsche Bank ανέφερε ότι «προστατεύεται πλήρως από αποζημίωση από πελάτη» και είχε λάβει πρόβλεψη περίπου 260 εκατ. ευρώ μαζί με ένα «αντίστοιχο περιουσιακό στοιχείο αποζημίωσης» στους λογαριασμούς της για να καλύψει τη ρωσική αγωγή.

«Θα χρειαστεί να δούμε πώς θα εφαρμοστεί αυτή η απόφαση από τα ρωσικά δικαστήρια και να αξιολογήσουμε τον άμεσο λειτουργικό αντίκτυπο στη Ρωσία», πρόσθεσε.

Προβληματισμός στη Ρώμη

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας συγκάλεσε συνάντηση τη Δευτέρα για να συζητήσει τις κατασχέσεις που επηρεάζουν την UniCredit, δήλωσαν στους Financial Times δύο άτομα που γνωρίζουν τα σχέδια.

Η UniCredit είναι ένας από τους μεγαλύτερους ευρωπαϊκούς δανειστές στη Ρωσία, απασχολώντας περισσότερα από 3.000 άτομα μέσω της θυγατρικής της εκεί. Αυτόν τον μήνα η ιταλική τράπεζα ανέφερε ότι η ρωσική της δραστηριότητα είχε καθαρά κέρδη 213 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο, από 99 εκατ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα.

Έχει κάνει προβλέψεις άνω των 800 εκατ. ευρώ και έχει περικόψει σημαντικά το δανειακό της χαρτοφυλάκιο. Ο διευθύνων σύμβουλος Andrea Orcel δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι ενώ ο δανειστής «συνεχίζει να απορρίπτει τον κίνδυνο» της ρωσικής του λειτουργίας, μια πλήρης έξοδος από τη χώρα θα ήταν περίπλοκη.

Οι FT ανέφεραν την Παρασκευή ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ζήτησε από τους δανειστές της Ευρωζώνης που δραστηριοποιούνται στη χώρα λεπτομερή σχέδια σχετικά με τις στρατηγικές εξόδου τους καθώς οι εντάσεις μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης αυξάνονται.

Οι νομικές προκλήσεις σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν οι δυτικές τράπεζες έχουν περιπλέξει τις προσπάθειές τους να απεγκλωβιστούν. Τον περασμένο μήνα, ένα ρωσικό δικαστήριο διέταξε την κατάσχεση περισσότερων από 400 εκατομμυρίων δολαρίων κεφαλαίων από την JPMorgan Chase μετά από νομική αμφισβήτηση από τη δανειστή VTB που διευθύνεται από το Κρεμλίνο. Ένα δικαστήριο ακύρωσε στη συνέχεια μέρος της σχεδιαζόμενης κατάσχεσης, ανέφερε το Reuters.