Αριθμοί και φορολογικές αλήθειες

Τα στοιχεία δύσκολα μπορεί να τα αμφισβητήσει κανείς, ειδικά όταν αυτά προκύπτουν από τους κωδικούς των φορολογικών δηλώσεων, που υποβάλλουν κάθε χρόνο περίπου 9.000.000 φορολογούμενοι.

Τι λένε όμως αυτά τα στοιχεία και γιατί αποκαλύπτουν κάθε χρόνο αυτό που όλοι λίγο έως πολύ αντιλαμβανόμαστε;

Το πρώτο που μπορεί να διαπιστώσει κανείς μελετώντας τα στοιχεία κωδικό προς κωδικό της φορολογικής δήλωσης (έτσι όπως τα έδωσε στη δημοσιότητα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) είναι το γεγονός ότι για μία ακόμη φορά μισθωτοί και συνταξιούχοι δηλώνουν κατά μέσο όρο υψηλότερα εισοδήματα σε σύγκριση με τα κέρδη που δηλώνουν ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και εισοδηματίες. Μάλιστα οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι αθροιστικά δηλώνουν το 70% των συνολικών εισοδημάτων που εμφανίζονται κάθε χρόνο σε 6.500.000 φορολογικές δηλώσεις που αντιστοιχούν σε 8.879.642 ΑΦΜ φορολογουμένων πολιτών.

Το δεύτερο που είναι ξεκάθαρο είναι ότι 2.000.000 πολίτες φαίνεται να μην μπορούν να καλύψουν με τα πραγματικά δηλωθέντα εισοδήματά τους τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν και έτσι πιάνονται στην τσιμπίδα των τεκμηρίων. Είναι φοροφυγάδες όλοι; Το πιθανότερο είναι πως οι περισσότεροι είναι. Αλλά αυτό είναι δουλειά των ελεγκτικών υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών να το αποδείξει.

Ας δούμε όμως ορισμένα ενδεικτικά στοιχεία από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων βάσει των ποσών που έχουν συμπληρώσει οι φορολογούμενοι στους επίμαχους κωδικούς.

Από το σύνολο των περίπου 9.000.000 φορολογουμένων περίπου 2.000.000 πιάστηκαν στην παγίδα των τεκμβρίων για τα εισοδήματα που δήλωσαν το 2023 και απέκτησαν το 2022. Ουσιαστικά οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι που εμφανίζονται συνολικά σε 1.540.000 φορολογικές δηλώσεις δεν μπορούν να καλύψουν από τα πραγματικά εισοδήματά τους την απόκτηση ή ετήσια χρήση αυτοκινήτων, ακινήτων, σκαφών αναψυχής, κατοχή δεξαμενών κολύμβησης (πισίνες), τα δίδακτρα που καταβάλουν για τα παιδιά τους που πηγαίνουν σε ιδιωτικά σχολεία, δόσεις δανείων κτλ. Συνολικά η εφορία προσαύξησε τα εισοδήματα των συγκεκριμένων πολιτών κατά περίπου 5,2 δισ. ευρώ και για τα οποία καταβλήθηκαν επιπλέον φόροι.

Πάμε τώρα στα πραγματικά εισοδήματα που δηλώθηκαν και τα οποία μέσα σε μία τριετία έχουν αυξηθεί σημαντικά συμβαδίζοντας σε μεγάλο βαθμό και με την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μέσω της αύξησης του ΑΕΠ.

Το συνολικό εισόδημα που δηλώθηκε το 2023 ανήλθε στα 91,67 δισ. ευρώ έναντι 84,2 δισ. ευρώ το 2022 και 79,7 δισ. ευρώ το 2021, με την τελική φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων μετά τις απαλλαγές και τις εκπτώσεις να διαμορφώνεται σε 10,05 δισ. ευρώ, έναντι 8,9 δισ. ευρώ το 2022 και 8,2 δισ. ευρώ το 2021.

Πιο αναλυτικά, εισοδήματα από μισθούς τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα δήλωσαν 3.591.099 πολίτες με το συνολικό ποσό να ανέρχεται σε 42 δισ. ευρώ. Το μέσο εισόδημα των μισθωτών που απέκτησαν το 2022 και δήλωσαν πέρυσι, βάσει των σχετικών κωδικών της φορολογικής δήλωσης, είναι 11.703 (έχουν αφαιρεθεί ασφαλιστικές κρατήσεις πλην φόρων) έναντι 10.814 ευρώ του εισοδήματος που αποκτήθηκε εντός του 2021.

Από την άλλη, 2.296.339 εμφανίστηκαν πέρυσι οι συνταξιούχοι που δήλωσαν ότι εισέπραξαν συνολικά το 2022 κύριες συντάξεις συνολικού ποσού 21,4 δις. ευρώ ή κατά μέσο όρο 9.324 ευρώ, αυξημένες κατά 709 ευρώ σε σύγκριση με όσα είχαν εισπράξει το 2021.

Από μία πρώτη ανάγνωση των στοιχείων που αφορούν τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους προκύπτει ότι αθροιστικά η πολυπληθέστερη κατηγορία φορολογουμένων δηλώνουν στην εφορία εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις περίπου 63,5 δισ. ευρώ, που αναλογούν στο 70% των εσόδων που εμφανίζουν στην εφορία όλοι οι φορολογούμενοι.

Όσον αφορά στα στοιχεία που έχουν δηλώσει στην εφορία οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αγρότες αλλά και οι εισοδηματίες που εισπράττουν κυρίως ενοίκια προκύπτουν μεταξύ άλλων τα εξής:

* 652.820 ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν ως ακαθάριστα έσοδα στην εφορία 47,72 δισ. ευρώ, ενώ τα κέρδη βάσει των οποίων φορολογήθηκαν ήταν 9 φορές λιγότερα καθώς δήλωσαν συνολικά 5,21 δισ. ευρώ (περίπου οι μισοί ελεύθεροι επαγγελματίες εμφάνισαν ζημιά)

* 674.418 πολίτες εμφάνισαν ακαθάριστα κέρδη 8,3 δισ. ευρώ από αγροτική δραστηριότητα και καθαρά κέρδη μόλις 1,82 δισ. ευρώ

* 166.796 φορολογούμενοι με εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα παρουσίασαν ζημιές 300 εκατ. ευρώ

* 1.041.391 φορολογούμενοι δήλωσαν εισοδήματα από ενοίκια κατοικιών συνολικού ύψους 4,23 δισ. ευρώ ή κατά μέσο 4.066 ευρώ

* 550.118 φορολογούμενοι δήλωσαν ότι εισπράττουν ενοίκια από καταστήματα ή γραφεία συνολικού ποσού 3,20 δισ. ευρώ

* 558.463 φορολογούμενοι δηλώνουν ότι εισπράττουν ενοίκια από οικόπεδα ή αγροτεμάχια συνολικού ποσού 360 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να τονιστεί ότι μπορεί κάποιος φορολογούμενους από τους παραπάνω συνδυαστικά να εισπράττει ενοίκια και από κατοικίες και από γραφεία και από καταστήματα και από οικόπεδα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τις υπόλοιπες κατηγορίες φορολογουμένων. Απλώς με τη δυνατότητα επεξεργασίας κωδικό προς κωδικό ξεκαθαρίζει το τοπίο ακριβώς πόσοι εμφανίζονται να δηλώνουν ότι έχουν εισπράξει εισόδημα από κάποια κατηγορία (μισθό, σύνταξη, ενοικια κτλ.)