EE: Ο νέος κίνδυνος για τις τράπεζες

Σε όλη την Ευρώπη, οι τράπεζες προσπαθούν να καταλάβουν πώς να χειριστούν έναν αυξανόμενο κίνδυνο που ελλοχεύει στα χαρτοφυλάκια στεγαστικών δανείων κατοικιών: την κατανάλωση ενέργειας.

Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία του μπλοκ, είναι ολοένα και πιο σαφές ότι πολλά νοικοκυριά είτε δεν θέλουν είτε δεν μπορούν να αφιερώσουν κεφάλαια για την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης των σπιτιών τους. Η γερμανική Bundesbank έχει ήδη προειδοποιήσει ότι η μη ανάληψη δράσης μπορεί να επιφέρει σημαντικό πλήγμα στις αξίες των ακινήτων, με αρνητικές επιπτώσεις για την ευρύτερη οικονομία. Η Deutsche Bank AG, εν τω μεταξύ, λέει ότι μόνο ένα μικρό κλάσμα των οικιακών πελατών της είναι επί του παρόντος επιλέξιμοι για πράσινα δάνεια.

Καμπανάκι της ΕΚΤ για το χρέος – Οι 11 «παραβάτες» και οι κραδασμοί

«Όλες οι τράπεζες αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά στο Bloomberg, ο Tobias Horn, επικεφαλής διαχείρισης χαρτοφυλακίου για private banking στο τμήμα κινδύνου της τράπεζας με έδρα τη Φρανκφούρτη.

Η Deutsche Bank, η οποία διαθέτει χαρτοφυλάκιο οικιστικών ακινήτων περίπου 175 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκτιμά ότι ένα μεμονωμένο σπίτι μπορεί να χρειαστεί ανακαίνιση αξίας άνω των 100.000 ευρώ για να συμμορφωθεί με το υψηλότερο επίπεδο ενεργειακής απόδοσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό ισοδυναμεί με 80 δισεκατομμύρια ευρώ συνολικά για τους πελάτες οικιακών ακινήτων της τράπεζας.

Αυξημένο κόστος

Κι όπως επισημαίνει σε εκτενές του άρθρο το Bloomberg, τέτοιες δαπάνες θα έρχονται πέρα ​​από τις τακτικές πληρωμές στεγαστικών δανείων και θα κάνουν την εξυπηρέτηση του χρέους λιγότερο προσιτή για τους ιδιοκτήτες σπιτιού.

Η μεγάλη εικόνα σε όλη την Ευρώπη είναι ότι «δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα» για να ευθυγραμμιστεί το απόθεμα κατοικιών με τα στοχευμένα περιβαλλοντικά πρότυπα του μπλοκ, δήλωσε ο Carsten Brzeski, επικεφαλής οικονομολόγος της ING Γερμανίας. «Δεν μπορείτε να αναγκάσετε τους ιδιοκτήτες σπιτιού να κάνουν ανακαινίσεις».

Για να την βοηθήσει να ανταποκριθεί στη στιγμή, η μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας στρέφεται σε δομημένα μέσα κεφαλαιακής ελάφρυνσης. Την Παρασκευή, η Deutsche αποκάλυψε μια συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που της επιτρέπει να χορηγεί εκπτώσεις σε περισσότερα από 600 εκατομμύρια ευρώ πράσινων στεγαστικών δανείων στην εγχώρια αγορά της. Η ΕΤΕπ θα εγγυηθεί μια ενδιάμεση δόση 150 εκατομμυρίων ευρώ σε μια τιτλοποίηση καταναλωτικού δανείου, ξεκλειδώνοντας χαμηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις για τον γερμανικό δανειστή.

Η Deutsche Bank λέει ότι ήδη εξετάζει τη σύναψη περισσότερων τέτοιων συμφωνιών κεφαλαιακής ελάφρυνσης.

Οι κίνδυνοι

Οι τράπεζες στην Ευρώπη οφείλουν να αναγνωρίσουν ότι τα χαρτοφυλάκια ακίνητων κατοικιών τους είναι γεμάτα κινδύνους που φέρνουν στο προσκήνιο οι απαιτήσεις για πράσινες κατοικίες.

Στην Ολλανδία, η κεντρική τράπεζα έχει προειδοποιήσει ότι οι δανειολήπτες με περιορισμούς πιστώσεων που επιλέγουν να μην κάνουν τα σπίτια τους ουδέτερα από άνθρακα αντιμετωπίζουν μείωση της αξίας της ασφάλειας. Την ίδια στιγμή, οι δανειολήπτες που επεκτείνουν τα διαθέσιμα οικονομικά για να καλύψουν τέτοιου είδους κόστη κινδυνεύουν να γίνουν «πιο ευάλωτοι σε αρνητικούς κραδασμούς», ανέφερε η κεντρική τράπεζα. «Και στις δύο περιπτώσεις, ο κίνδυνος του δανείου αυξάνεται».

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Lloyds Banking Group Plc, η οποία έχει περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια £ (380 δισεκατομμύρια δολάρια) στεγαστικά δάνεια στα βιβλία της, λέει ότι η Βρετανία έχει «το παλαιότερο και πιο βαρύ» απόθεμα κατοικιών στην Ευρώπη. Ωστόσο, σχεδόν οι μισοί ιδιοκτήτες κατοικιών της χώρας αποθαρρύνονται από το υψηλό αρχικό κόστος που συνδέεται με τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των σπιτιών.

Το αποτέλεσμα είναι ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες παραμένουν γεμάτες με περιουσιακά στοιχεία κατοικιών που δεν ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές κανονιστικές απαιτήσεις.

Νωρίτερα φέτος, οι νομοθέτες της ΕΕ ενέκριναν την Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων. Η εφαρμογή του νέου νόμου θα είναι σταδιακή – που θα διαρκέσει περισσότερο από μια δεκαετία – αλλά οι ιδιοκτήτες ακινήτων που μένουν πολύ πίσω κινδυνεύουν να επιβαρυνθούν με περιουσιακά στοιχεία που δεν μπορούν πλέον να πουληθούν ή να ενοικιαστούν. Η ΕΕ εκτιμά ότι περίπου το 85% των κτιρίων στο μπλοκ χτίστηκαν πριν από το 2000, με το 75% από αυτά να έχουν «κακή ενεργειακή απόδοση».

Η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών στον κτιριακό τομέα κατά 60% έως το 2030 και έχει θέσει ως στόχο το 2050 την πλήρη απαλλαγή από τον άνθρακα. Στο 42% της ενέργειας που καταναλώνεται, τα κτίρια «είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στην Ευρώπη», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μόνο στη Γερμανία, περισσότερο από το 60% των σπιτιών θα χρειαστεί να υποβληθούν σε πράσινες ανακαινίσεις την επόμενη δεκαετία για να ανταποκριθούν στις αυστηρότερες ενεργειακές απαιτήσεις της ΕΕ. Αυτή η διαδικασία θα κοστίσει κάπου μεταξύ 740 δισεκατομμύρια ευρώ και 1 τρισεκατομμύριο ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις που παρέχονται από την ING Groep NV.

Ο Horn λέει ότι η Deutsche έχει αξιολογήσεις πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης μόνο για περίπου το 4% των πελατών οικιακών ακινήτων, γεγονός που περιορίζει σημαντικά την ικανότητά της να εκδίδει πράσινα στεγαστικά δάνεια. Επιπλέον, όταν ένας ιδιοκτήτης σπιτιού εξοφλήσει την τελευταία δόση, για παράδειγμα, μιας 30ετούς υποθήκης που σχετίζεται με ένα σπίτι με υψηλές εκπομπές ρύπων, αυτό το δάνειο σβήνεται από τα βιβλία της τράπεζας, δίνοντας την εντύπωση ότι οι εκπομπές του σπιτιού έχουν εξαφανιστεί.

Στην πραγματικότητα, «δεν αλλάζει τίποτα για το απόθεμα των κτιρίων στη γερμανική κοινωνία» και δημιουργεί «μια παραπλανητική εικόνα» σχετικά με τις μειώσεις των εκπομπών, είπε ο Χορν.

Η Deutsche Bank εκτιμά ότι το ένα τρίτο των ιδιωτών πελατών ακινήτων της δεν έχουν επί του παρόντος τα οικονομικά μέσα για να μετασκευάσουν τα σπίτια τους στην υψηλότερη ενεργειακή βαθμολογία ή σε κτίρια με μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Η Deutsche Bank κάνει ό,τι μπορεί, λέει ο Χορν. Αλλά «αν ο πελάτης δεν θέλει να ασχοληθεί με την ενεργειακή απόδοση ή δεν έχει τα οικονομικά μέσα, οι τράπεζες δεν μπορούν να τα κάνουν».