Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Ταμεία Συνοχής και ΚΑΠ στα πρότυπα του Ταμείου Ανάκαμψης

Την εξάρτηση της πρόσβασης στις επιδοτήσεις της ΕΕ από τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, προτείνει μεταξύ άλλων, ως πιθανό τρόπο βελτίωσης της υποτονικής ανταγωνιστικότητας του μπλοκ έναντι των παγκόσμιων αντιπάλων του,  προτείνει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία διεκδικεί μια δεύτερη πενταετή θητεία, είπε στους Financial Times ότι «βλέπει τα πλεονεκτήματα» στην επιβολή όρων στα ταμεία συνοχής αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων και στη γενναιόδωρη Κοινή Αγροτική Πολιτική του μπλοκ.

Αυτό θα συνιστούσε μια δραστική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ διαχειρίζεται τις δύο μεγαλύτερες ροές χρηματοδότησης και θα μπορούσε τελικά να ελευθερώσει χώρο για πρόσθετες δαπάνες για την άμυνα και τη βιομηχανική ανάπτυξη εν μέσω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και της αύξησης των επιδοτήσεων στην Κίνα και τις ΗΠΑ.

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Η ΕΕ πρέπει να ξοδεύει περισσότερα, καλύτερα και ευρωπαϊκά»

Ένα επιτυχημένο προηγούμενο, είπε η φον ντερ Λάιεν, ήταν το πρόγραμμα NextGenerationEU του μπλοκ – ένα κοινό πρόγραμμα δανεισμού 800 δισ. ευρώ με στόχο την ανάκαμψη των εθνικών οικονομιών μετά την πανδημία Covid-19 – στο οποίο οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν πρόσβαση μόνο εάν πραγματοποιήσουν οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Έχοντας έναν «συνδυασμό μεταρρύθμισης και επενδύσεων . . . οδήγησε στην ανάπτυξη», είπε. «Και το βλέπουμε αυτό τώρα στην επιτυχημένη, οικονομική ανάπτυξη που έχουμε στην Ιταλία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία».

«Έτσι πρέπει να πάρουμε μαθήματα», είπε. «Είμαι ανοιχτή σε αυτή τη συζήτηση γιατί βλέπω ότι ο αντίκτυπος της επένδυσής μας ήταν ισχυρός».

Τα παζάρια

Η πρόταση έρχεται καθώς τα κράτη μέλη της ΕΕ – από τα οποία η φον ντερ Λάιεν χρειάζεται υποστήριξη για να κερδίσει μια δεύτερη θητεία μετά τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον επόμενο μήνα – αρχίζουν να «παζαρεύουν» για τον επόμενο προϋπολογισμό, ο οποίος θα διαρκέσει από το 2028-2034.

Οι περιορισμοί των δαπανών και οι περισσότερες οικονομικές προϋποθέσεις είναι συχνές απαιτήσεις από εύπορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της πατρίδας της, της Γερμανίας, καθώς και των Κάτω Χωρών και των σκανδιναβικών εθνών.

Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) για το οποίο η φον ντερ Λάιεν είναι η πρώτη υποψήφια στις επερχόμενες εκλογές, είναι επίσης υπέρ ενός προϋπολογισμού της ΕΕ που «ενισχύει την ανταγωνιστικότητα».

Το ΕΛΚ προβλέπεται να κερδίσει τις περισσότερες έδρες στις εκλογές της 6ης-9ης Ιουνίου, επιτρέποντάς του να προτείνει τη φον ντερ Λάιεν ως την επιλογή του για την πρόεδρο της Επιτροπής. Πρέπει να υποστηριχθεί από τους ηγέτες της ΕΕ και στη συνέχεια να κερδίσει την πλειοψηφία του νέου κοινοβουλίου για να επικυρωθεί.

Η ΚΑΠ

Η Γαλλία είναι ο μεγαλύτερος μεικτός δικαιούχος της ΚΑΠ, η οποία επιδοτεί τους αγρότες και έχει συνολική αξία 386,6 δισ. ευρώ για επτά χρόνια. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος πρότεινε το όνομα της φον ντερ Λάιεν την πρώτη φορά, δεν την έχει υποστηρίξει ακόμη για δεύτερη θητεία. Η κυβέρνησή του αγωνίστηκε να θέσει υπό έλεγχο τις δαπάνες και οι οικονομικές του μεταρρυθμίσεις αντιμετωπίστηκαν από σφοδρές εγχώριες αντιδράσεις.

Η πολιτική συνοχής, συνολικής αξίας 392 δισ. ευρώ στον τρέχοντα προϋπολογισμό, αποσκοπεί στη κάλυψη του χάσματος μεταξύ των φτωχότερων περιφερειών της ΕΕ και των πιο ανεπτυγμένων. Η Πολωνία είναι ο μεγαλύτερος μεικτός δικαιούχος.

Τα κράτη μέλη ζήτησαν ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ να περιλαμβάνει περισσότερα χρήματα για την άμυνα και την ασφάλεια, για επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και για υποστήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.

Η φον ντερ Λάιεν είπε ότι ήταν «ανοιχτή» στην άντληση νέου κοινού χρέους για να καλύψει τα χρηματοδοτικά κενά, μια ιδέα που υποστηρίζεται από τον Μακρόν και άλλους.

«Εάν έχουμε μια πολύ σαφή ανάλυση σχετικά με το ποιες είναι οι προτεραιότητες [δαπανών] και ποιες από τις προτεραιότητες που θέλουμε να βρούμε είναι σε ευρωπαϊκό επίπεδο. . . Είμαι ανοιχτή για αυτό, αλλά πρώτα πρέπει να υπάρξουν οι προϋποθέσεις», είπε. «Δεν υπάρχει λευκή επιταγή».

Η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε επίσης, ότι θα χρησιμοποιήσει την εμπειρία της τρέχουσας πενταετούς θητείας της για να βελτιώσει και να απλοποιήσει τον τρόπο με τον οποίο δαπανάται ο προϋπολογισμός της ΕΕ.

«Έχουμε επικαλυπτόμενα προγράμματα, εν μέρει, και απολύσεις και . . . βλέπουμε ότι μερικές φορές ο προϋπολογισμός είναι πολύ αργός.

«Αν έχουμε περισσότερη σαφήνεια, περισσότερη απλότητα. . . θα έχουμε μεγαλύτερη ταχύτητα και επομένως μεγαλύτερο αντίκτυπο», πρόσθεσε. «Με πολύ απλά λόγια, το ευρώ που δαπανάται σήμερα έχει πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο από το ίδιο ευρώ που δαπανάται σε τρία χρόνια, επειδή είμαστε τόσο αργοί σε όλες τις διαδικασίες μας».