Αεροπλάνα: Οι αεροπορικές σε σοβαρές «αναταράξεις» από την κλιματική αλλαγή

Τεράστιο ανθρώπινο αλλά και οικονομικό κόστος φέρνουν στα αεροπορικά ταξίδια οι αναταράξεις, οι οποίες εκδηλώνονται με όλο και πιο συχνό ρυθμό λόγω της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με νέες μελέτες επιστημόνων. Όσο ο πλανήτης υπερθερμαίνεται, είναι πλέον μεγάλος ο κίνδυνος να αυξηθούν κι άλλο τα επόμενα χρόνια τα περιστατικά έντονων αναταράξεων, προκαλώντας τραυματισμούς ή ακόμη και θανάτους στις εμπορικές πτήσεις αεροσκαφών.

Τελευταίο παράδειγμα ήταν το συμβάν με αεροσκάφος της Singapore Airlines, το οποίο έπεσε σε τέτοιες μεγάλες αναταράξεις με αποτέλεσμα ένας επιβάτης να χάσει τη ζωή του και να τραυματιστούν πολλοί άλλοι και μέλη του πληρώματος. Επίσης έγιναν πολύ μεγάλες ζημιές στο αεροσκάφος. Πρόκειται για τάση που καταγράφεται με πολύ ανησυχητικούς ρυθμούς πλέον, δημιουργώντας προβληματισμό σε επιβάτες, εταιρείες και πληρώματα.

ΕΕ: Ελέγχει αεροπορικές εταιρείες για παραπλανητικές διαφημίσεις σχετικά με τις εκπομπές CO2

Τα στοιχεία που αρχίζουν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας, καθώς τα περιστατικά αυξάνονται, είναι αποκαλυπτικά.

Η μελέτη

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2023 στο Advancing Earth and Space Sciences (AGU) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Reading:

-Τα περιστατικά σοβαρών αναταράξεων έχουν αυξηθεί κατά 55% τα τελευταία σαράντα χρόνια και συγκεκριμένα από το 1979 έως το 2020.

-Οι αναταράξεις κοστίζουν κάθε χρόνο στις αεροπορικές από 150 έως 500 εκατ δολάρια λόγω τραυματισμών και ζημιών σε αεροσκάφη

-Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι σοβαρές αναταράξεις σε φαινομενικά καθαρό καιρό (severe clear-air turbulence), που είναι και οι πιο επικίνδυνες, αυξήθηκαν από 17,7 καταγεγραμμένες ώρες το 1979 σε 27,4 καταγεγραμμένες ώρες το 2020 σε αντιπροσωπευτικό σημείο στο Βόρειο Ατλαντικό (αύξηση 55%).

-Οι μεσαίου μεγέθους αναταράξεις αυξήθηκαν κατά 37%, από 70 σε 96,1 καταγεγραμμένες ώρες

-Οι μικρού μεγέθους αναταράξεις αυξήθηκαν κατά 17% από 466,5 σε 546,8 καταγεγραμμένες ώρες.

Χωριστά στοιχεία από το Εθνικό Συμβούλιο Μεταφορών των ΗΠΑ (NTSB) δείχνουν επίσης ότι το 75% των αεροπορικών ατυχημάτων και συμβάντων που σχετίζονται με τον καιρό, οφείλονται σε αναταράξεις.

Στοιχεία που επικαλείται επίσης το περιοδικό Forbes αναφέρουν ότι από το 2009 έως το 2022 είχαν καταγραφεί σε αεροπορικές εταιρείες στις ΗΠΑ 163 σοβαροί τραυματισμοί που σχετίζονται με αναταράξεις. Από αυτούς οι 34 αφορούσαν επιβάτες και οι 129 μέλη του πληρώματος.

Καμπανάκι από αεροσυνοδούς –κι όχι μόνο

Η Sara Nelson, πρόεδρος της Ένωσης Αεροσυνοδών στις ΗΠΑ, την Association of Flight Attendants-CWA, ανέφερε στο NBC News ότι οι αρχικές αναφορές φαίνεται να υποδεικνύουν πως η πτήση της Σιγκαπούρης αντιμετώπισε αναταράξεις σε φαινομενικά καθαρό καιρό («severe clear-air turbulence»), που είναι η πιο επικίνδυνη μορφή επειδή τίποτε δεν προειδοποιεί για τον κίνδυνο και είναι ουσιαστικά μη ανιχνεύσιμη με την τρέχουσα τεχνολογία.

Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής

Η αύξηση των αναταράξεων πιθανότατα οφείλεται στην επίδραση της κλιματικής αλλαγής στις ταχύτητες του ανέμου στα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας, διαπίστωσαν οι ερευνητές του AGU. Μερικές από τις πιο μεγάλες αυξήσεις στις αναταράξεις εν μέσω καθαρού αέρα τις τελευταίες δεκαετίες καταγράφηκαν σε περιοχές μεσαίου γεωγραφικού πλάτους, συμπεριλαμβανομένου του Βόρειου Ατλαντικού και πτήσεων πάνω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τη μελέτη.

-163 σοβαροί τραυματισμοί που σχετίζονται με αναταράξεις καταγράφηκαν από το 2009 έως το 2022. Από αυτούς οι 34 αφορούσαν επιβάτες και οι 129 μέλη του πληρώματος.

Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να προκαλεί αστάθεια στα αέρια ρεύματα -το επονομαζόμενο jet stream, που αποτελεί τον ταχέως κινούμενο αέρα που περικυκλώνει την υδρόγειο πάνω από το βόρειο ημισφαίριο, δήλωσε στο NBC News ο Mark Prosser, εκ των συντακτών της μελέτης και υποψήφιος διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο του Reading στη Βρετανία.

Το jet stream, το οποίο ρέει σαν «ποτάμι» αέρα από τα δυτικά προς τα ανατολικά, τροφοδοτείται από τις διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ ψυχρότερων περιοχών στα βόρεια και θερμότερων αέριων μαζών στο νότο. Η κλιματική αλλαγή πλέον δείχνει να επηρεάζει το jet stream, κάτι που θα μπορούσε να έχει τεράστιες επιπτώσεις στα μελλοντικά αεροπορικά ταξίδια, προειδοποίησε ο Prosser. Αυτή η αστάθεια αναμένεται να αυξηθεί καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται περισσότερο.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Reading διαπίστωσαν επίσης ότι η αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αύξησε ταυτόχρονα και τις αναταράξεις και την αστάθεια στα ανώτερα στρώματα αέρα.