Κυρώσεις: Η Ρωσία παρακάμπτει τις κυρώσεις για εισαγωγές πολυτελών αυτοκινήτων μέσω Λευκορωσίας

Μετά την εισβολή στην Ουκρανία η Δύση έχει επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα, αλλά και σε ένα μεγάλο μέρος της ρωσικής ελίτ, προσπαθώντας να αφαιρέσει από τους φίλους του Πούτιν όσο γίνεται περισσότερα πολυτελή αγαθά από τη χλιδάτη ζωή των ολιγαρχών.

Σε αυτό το πνεύμα, η ΕΕ ετοιμάζεται να αυστηροποιήσει τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας για να κλείσει ένα κενό που επέτρεψε στη Μόσχα να εισάγει πολυτελή αυτοκίνητα και άλλα απαγορευμένα δυτικά προϊόντα, μέσω του Μινσκ.

EBRD: Σε προπολεμικά επίπεδα παρά τις κυρώσεις η ανάπτυξη στη Ρωσία

Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει αρκετά πακέτα κυρώσεων στο καθεστώς της Λευκορωσίας για την υποστήριξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αλλά οι περιορισμοί στη Λευκορωσία ήταν λιγότερο ασφυκτικοί από εκείνους στη Ρωσία, επιτρέποντας στο Κρεμλίνο να χρησιμοποιήσει τον σύμμαχό του ως κερκόπορτα για δυτικά αγαθά που προορίζονται για τον πόλεμο της Ρωσίας, καθώς και είδη πολυτελείας.

Οι νέοι περιορισμοί που συζητιούνται από τα κράτη μέλη της ΕΕ στοχεύουν «να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο καταστρατήγησης» των κυρώσεων, σύμφωνα με προσχέδιο που είδαν οι Financial Times.

Τα πολυτελή αυτοκίνητα στο στόχαστρο

Οι νέες κυρώσεις θα απαγορεύουν τις εξαγωγές τεχνολογίας και αγαθών που μπορούν να έχουν στρατιωτικές χρήσεις, καθώς και υγροποιημένου φυσικού αερίου, προς και από τη Λευκορωσία.

Η ΕΕ θα σταματήσει επίσης να εισάγει διαμάντια από τη Λευκορωσία, για να διασφαλίσει την εφαρμογή της πρόσφατης απαγόρευσης για εισαγωγή πολύτιμων λίθων ρωσικής προέλευσης.

Εάν εγκριθεί από τα 27 κράτη μέλη του μπλοκ, μια από τις σημαντικότερες ροές που θα σταματούσαν οι νέες κυρώσεις θα ήταν τα πολυτελή αυτοκίνητα. Σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες μπορούν ακόμα να πουλήσουν υψηλής τεχνολογίας οχήματα στη Λευκορωσία, αλλά όχι στη Ρωσία.

«Οι άνθρωποι γύρω από τον Λουκασένκο που είχαν δεσμούς με τη Ρωσία ήταν μεγάλοι ωφελούμενοι από αυτό. Πλούτιζαν… Γνωρίζουμε επίσης ότι με αυτόν τον τρόπο εισέρχονται τα είδη πολυτελείας στη Ρωσία — μέσω της Λευκορωσίας», δήλωσε στους FT ο Βίτις Γιουρκόνις, διευθυντής έργου στο think-tank Freedom House στο Βίλνιους.

Τετραπλασιασμός εισαγωγών αυτοκινήτων στην Λευκορωσία

Η μηνιαία ροή οχημάτων και ανταλλακτικών από τα κράτη της ΕΕ στη Λευκορωσία αυξήθηκε από 50 εκατομμύρια δολάρια τον Ιανουάριο του 2022 σε 268 εκατομμύρια δολάρια τον Ιανουάριο του 2024. Είναι οι μακράν μεγαλύτερες εξαγωγές στο εμπόριο ΕΕ-Λευκορωσίας και προέρχονται κυρίως από Γερμανία και Πολωνία.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις εξαγωγές καταγράφηκαν στις πιο ακριβές κατηγορίες αυτοκινήτων, τις οποίες στοχεύουν οι κυρώσεις της ΕΕ στη Ρωσία. Οι τελωνειακοί υπάλληλοι της ΕΕ πιστεύουν ότι οι εταιρείες της Λευκορωσίας έχουν γίνει βασικός κρίκος των ρωσικών αλυσίδων λαθρεμπορίου που προμηθεύουν δυτικά αυτοκίνητα στη Μόσχα.

Τα ρωσικά αρχεία αποκαλύπτουν ότι ένα Rolls-Royce Cullinan Black Badge, που κατασκευάστηκε στα τέλη του 2022, εστάλη στη Ρωσία μέσω Λευκορωσικής πηγής. Το αυτοκίνητο, που αναφέρεται ότι στοιχίζει 630.000 δολάρια, βρισκόταν στη Ρωσία εννιά μήνες μετά την έξοδο από το εργοστάσιο.

Τα ίδια στοιχεία αποκαλύπτουν επίσης ότι τουλάχιστον 28 Maybach, μια μάρκα πολυτελείας που ανήκει στη Mercedes-Benz, εισήλθαν στη Ρωσία μέσω Λευκορώσων προμηθευτών το 2023. Αυτά τα αυτοκίνητα είχαν μέση τιμή $217.000.

Rolls-Royce Cullinan Black Badge

Πολύπλοκο σύστημα

Η μικρή τελωνειακή υπηρεσία της Λιθουανίας πάλευε με το «πολύπλοκο» σύστημα απαγορευμένων εμπορευμάτων κατά την επιθεώρηση φορτίων με προορισμό τη Λευκορωσία, είπε η πρωθυπουργός της Λιθουανίας, Ινγκρίτα Σιμονίτε, και η αποτροπή της παράκαμψης των κυρώσεων ήταν «πολύ μεγάλος φόρτος εργασίας».

Το τελωνείο αρνήθηκε εκτελωνισμό 39.000 φορές το 2023, και έστειλε περισσότερες από 15.000 αναφορές κινδύνου σε άλλα κράτη μέλη αναφέροντας πιθανές παραβιάσεις των κυρώσεων.

Οι διαφορές στα δύο καθεστώτα κυρώσεων έχουν αφήσει «πολύ σαφείς τρύπες», είπε η Ινγκρίντα Σιμονίτε.

Τόσο η Σιμονίτε όσο και ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, πιέζουν ώστε η ΕΕ να προχωρήσει πέρα ​​από τις τρέχουσες προσπάθειες διαπραγμάτευσης για την ευθυγράμμιση των κυρώσεων ανά τομέα.

Η πρωθυπουργός της Λιθουανίας Ινγκρίντα Σιμονίτε

Πλήρης ευθυγράμμιση των κυρώσεων

Ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να ασκήσει μόχλευση των πιο αδύναμων κυρώσεων στη Λευκορωσία ήταν η πλήρης ευθυγράμμιση των δύο περιοριστικών καθεστώτων, είπαν.

Η Σβιατλάνα Τσιχανουσκάγια, η εξόριστη ηγέτις της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας, είπε στους FT ότι το νέο πακέτο ήταν ζωτικής σημασίας, αλλά δεν προχώρησε αρκετά.

Η ίδια σημείωσε πόσο λίγα είχε κάνει η ΕΕ για την επιβολή τους μέχρι στιγμής. «Στην Ευρώπη δεν υπάρχει μηχανισμός επιβολής κυρώσεων», είπε.

Μόλις πέρυσι η ΕΕ διόρισε εκπρόσωπο για την αντιμετώπιση της καταστρατήγησης των κυρώσεων.