Ποιος ωφελείται από τον «πόλεμο» με Κίνα

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο προκάτοχός του και υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου Ντόναλντ Τραμπ ανταγωνίζονται για να εμφανιστούν ως σκληροί στο εμπόριο και την Κίνα. Ο Μπάιντεν έχει ήδη επιβάλει δασμούς 100% σε ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής και ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να επιβάλει δασμούς 200% στα κινεζικά αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στο Μεξικό, μαζί με μια σειρά από άλλα προστατευτικά μέτρα που επηρεάζουν τον χάλυβα, τους ηλιακούς συλλέκτες, τους ημιαγωγούς και τις μπαταρίες.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι πιθανό να ακολουθήσει το παράδειγμά τους. Υπό τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, η Κίνα αναμένεται ευρέως να απαντήσει με δασμούς αντί να γυρίσει το άλλο μάγουλο, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα ενός εμπορικού πολέμου που θα μπορούσε να εμποδίσει σημαντικά τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια ευρύτερη γεωπολιτική σύγκρουση.

Αυτό που συχνά λείπει από τη συζήτηση για την κλιμακούμενη αντιπαλότητα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας είναι η προοπτική άλλων χωρών, ειδικά των μεγαλύτερων αναπτυσσόμενων οικονομιών. Σε γενικές γραμμές, οι χώρες που επηρεάζονται από τον δυτικό προστατευτισμό μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες: εκείνες που είναι ενσωματωμένες στην κινεζική αλυσίδα εφοδιασμού, όπως το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία, η Μαλαισία και η Νότια Κορέα, και εκείνες που εξαρτώνται λιγότερο από αυτόν, όπως το Μεξικό, η Ινδία, η Τουρκία, η Βραζιλία, η Πολωνία και η Ουγγαρία. Η δεύτερη ομάδα πρόκειται να κερδίσει περισσότερα από τις εμπορικές πολιτικές των ΗΠΑ.

Η Ινδία προσφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Εχει προσελκύσει με επιτυχία πολλές δυτικές εταιρείες που εγκατέλειψαν την Κίνα από τότε που ξεκίνησε τη στρατηγική της «China Plus One» το 2014.

Αλλά οι ανταγωνιστές της Κίνας θα πρέπει να περιορίσουν τον ενθουσιασμό τους. Ο προστατευτισμός που εισάγει διακρίσεις περιορίζεται επί του παρόντος σε σχετικά εξελιγμένες βιομηχανίες και είναι απίθανο να επεκταθεί σε τομείς έντασης εργασίας, όπως η ένδυση και τα υποδήματα, όπου οι φτωχότερες χώρες έχουν ισχυρότερο συγκριτικό πλεονέκτημα.

Ο μεροληπτικός προστατευτισμός των ΗΠΑ και της ΕΕ είναι επωφελής μόνο με μέτρο. Εάν ο σημερινός εμπορικός πόλεμος κλιμακωθεί σε μια πλήρους κλίμακας γεωπολιτική σύγκρουση, τυχόν πιθανά πλεονεκτήματα θα εξαλειφθούν από μια ευρύτερη οικονομική ύφεση και αυξημένη αβεβαιότητα, η οποία θα μπορούσε να έχει ανατριχιαστικό αποτέλεσμα στο παγκόσμιο εμπόριο και τις επενδύσεις. Σε αυτό το σενάριο, όλοι θα έχαναν.

O Arvind Subramanian είναι εταίρος στο Peterson Institute for International Economics και πρώην επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της κυβέρνησης της Ινδίας