Big Oil: Μήλον της έριδος η συμφωνία εξαγοράς της Hess από τη Chevron

Στις 23 Οκτωβρίου του 2023 η Chevron ανακοίνωσε τη συμφωνία εξαγοράς της Hess, μια συμφωνία 53 δισ. δολαρίων. Λίγες ημέρες μετά τη συμφωνία, ο διευθύνων σύμβουλος Mike Wirth τηλεφώνησε στον ομόλογό του στην Exxon Mobil για να συζητήσουν τη μελλοντική τους συνεργασία σε ένα μεγαλεπήβολο πετρελαϊκό έργο που θα κληρονομούσε η Chevron μέσω της συμφωνίας.

Ο Darren Woods (Exxon Mobil) είπε στον Wirth ότι προσβλέπει στη συνεργασία στη Γουιάνα, όπου η Exxon και η Hess κατέχουν τμήματα ενός «θησαυρού» 11 δισ. βαρελιών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Chevron και η Exxon έχουν μια μακροχρόνια συνεργασία σε έργα σε όλο τον κόσμο, την οποία θα μπορούσαν να επεκτείνουν στα ανοικτά των ακτών της χώρας της Νότιας Αμερικής που καλύπτεται από τροπικά δάση, ανέφερε ο Woods στην τηλεφωνική επικοινωνία του Οκτωβρίου.

Η Chevron αποχωρεί απο τη Β.Θάλασσα – Το ενδιαφέρον της BP

Όμως όπως αναφέρει η WSJ, μερικές εβδομάδες αργότερα όμως η Exxon άλλαξε τροπάριο, ξεκινώντας μια ιστορία που ακόμη δεν έχει λήξει.

Τα στελέχη της Exxon ισχυρίστηκαν ότι τόσο οι ίδιοι και η κινεζική CNOOC, ένας τρίτος εταίρος στη Γουιάνα, έχουν δικαίωμα να ισοφαρίσουν προληπτικά την προσφορά της Chevron για το μερίδιο της Hess στη Γουιάνα. Η Chevron και η Hess διαφώνησαν, οι δύο πλευρές μπήκαν στις επάλξεις και οι ιδιωτικές συνομιλίες απέτυχαν. Εν μέσω πολύμηνων συζητήσεων, η Exxon εξέπληξε και πάλι τους αντιπάλους της καταθέτοντας αίτηση διαιτησίας και τερματίζοντας τις συνομιλίες τον Μάρτιο. Η διαδικασία θα μπορούσε να βυθίσει τη μεγαλύτερη συμφωνία της Chevron.

Κανείς δεν το περίμενε

Η διαμάχη τους, η οποία βασίζεται σε μια συγκεκριμένη ερμηνεία διαφόρων γραμμών μιας εμπιστευτικής σύμβασης, έχει ξεσπάσει σαν κεραυνός εν αιθρία στο Χιούστον, την πρωτεύουσα της αμερικανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας, η οποία έχει να δει πετρελαϊκές εταιρείες να μάχονται με τέτοιο τρόπο από τότε που μια δικαστική διαμάχη με την Pennzoil ανάγκασε την Texaco σε χρεοκοπία τη δεκαετία του 1980.

Η σύγκρουση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων «απογόνων» του μονοπωλίου της Standard Oil του John D. Rockefeller έχει επίσης απορροφήσει μερικούς από τους πιο σημαντικούς συμβούλους της Wall Street, συμπεριλαμβανομένων των JPMorgan Chase, Morgan Stanley και Goldman Sachs.  Τώρα, οι τύχες και των τριών εταιρειών είναι αλληλένδετες, όπως και οι κληρονομιές των Woods, Wirth και John Hess.

Εάν η Exxon κερδίσει τη διαιτησία, η εξαγορά της Hess από τη Chevron θα καταστεί ουσιαστικά αδύνατη. Για τον πετρελαιοπαραγωγό John Hess, αυτό θα σήμαινε ότι η ομώνυμη εταιρεία του θα ήταν πιθανότατα πολύ πιο δύσκολο να πωληθεί και θέτει υπό αμφισβήτηση το τι θα επακολουθήσει για έναν διευθύνοντα σύμβουλο που ετοιμάζεται να επισφραγίσει την κληρονομιά του με αυτή τη συμφωνία.

Για τον Wirth, θα ήταν το δεύτερο megadeal που έχασε τα τελευταία πέντε χρόνια και θα αύξανε την πίεση που του ασκείται. Ο Woods, από την άλλη πλευρά, θα είχε τη δυνατότητα να αγοράσει περισσότερα από τις δραστηριότητες στη Γουιάνα, αν η Hess ήταν πρόθυμη να τα πουλήσει.

Οι γεωτρήσεις έχουν επισπευσθεί πρόσφατα να εξασφαλίσουν τα μελλοντικά τους αποθέματα πετρελαίου. Πολλά κοιτάσματα πετρελαίου εξαντλούνται και η περαιτέρω εξερεύνηση θα μπορούσε να πάρει δεκαετίες για να αποδώσει. Η Wall Street έχει αρχίσει να αποστρέφεται το τζόγο δισεκατομμυρίων σε νέα κοιτάσματα, καθώς οι χώρες απομακρύνονται από τα ορυκτά καύσιμα. Αυτό κατέστησε το παραγωγικό οικόπεδο Stabroek της Γουιάνας ένα από τα πιο περιζήτητα στον κόσμο και ένα κόσμημα του στέμματος για την Exxon και την Hess.

Τα «ψιλά» γράμματα

Αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας με τη Chevron, οι δικηγόροι της Exxon, πιστεύοντας ότι η εταιρεία είχε δικαίωμα άρνησης για τη συναλλαγή, χτένισαν κάθε γραμμή της σύμβασης κοινής εκμετάλλευσης για το έργο στη Γουιάνα που είχε συνταχθεί πριν από δεκαετίες, ένα έγγραφο που λίγοι έχουν δει ποτέ.

Οι συμφωνίες κοινής εκμετάλλευσης είναι απαραίτητες στη βιομηχανία πετρελαίου, όπου οι εταιρείες συχνά συνεργάζονται σε μεγαλεπήβολα έργα για να μοιραστούν τους κινδύνους. Οι συμβάσεις περιέχουν συνήθως δικαίωμα πρώτης άρνησης για τους υφιστάμενους εταίρους όταν μια εταιρεία θέλει να πουλήσει. Η Exxon πιστεύει ότι το δικαίωμα αυτό ενεργοποιείται από την εταιρική εξαγορά. Η Chevron πιστεύει ότι το δικαίωμα αυτό ισχύει μόνο σε περίπτωση πώλησης περιουσιακών στοιχείων.

Κατά τη διάρκεια πολύμηνων συζητήσεων, η Exxon εξέθεσε ορισμένες ανησυχίες που η Chevron πίστευε ότι μπορούσε να αντιμετωπίσει. Και οι δύο πλευρές φάνηκε να εργάζονται προς την κατεύθυνση μιας λύσης, αν και δεν είναι σαφές τι θα συνεπαγόταν, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις. Οι συνομιλίες τερματίστηκαν ξαφνικά τον Μάρτιο, όταν ο Neil Chapman, ανώτερος αντιπρόεδρος της Exxon, δήλωσε στο ακροατήριο ενός συνεδρίου επενδυτών ότι η εταιρεία του είχε καταθέσει αίτηση διαιτησίας στο Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο στο Παρίσι. Η Chevron είχε μάθει για την κίνηση αυτή μόλις λίγες ώρες πριν.

Το διακύβευμα

Εάν το επιχείρημα της Exxon επικρατήσει, η συμμετοχή της Hess στη Γουιάνα -που σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις αξίζει 40 δισεκατομμύρια δολάρια ή και περισσότερα- θα μετατραπεί σε δηλητήριο. Αυτό όχι μόνο θα «ανατίναζε» τη συγχώνευση με τη Chevron, σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας της με τη Hess, αλλά πιθανότατα θα τρόμαζε κάθε μελλοντικό μνηστήρα, εκτός από την ίδια την Exxon.

Οι Woods και Chapman υποστηρίζουν ότι το ενδιαφέρον τους είναι να διαφυλάξουν την ιερότητα των συμβάσεων. Ο Woods έχει δηλώσει ότι δεν ενδιαφέρεται να αγοράσει την Hess άμεσα, αλλά δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να αγοράσει το κομμάτι του έργου της Hess ή άλλες επιλογές.

Η διαμάχη για τη Γουιάνα αποτελεί πλήγμα για τον John Hess, ο οποίος διευθύνει την τελευταία μεγάλη αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία που ελέγχεται από μία μόνο οικογένεια. Ο μεγιστάνας έχει απογοητευτεί με αυτό που θεωρεί ως μια εξαιρετικά ασυνήθιστη κατάσταση και είναι μπερδεμένος για το τι θέλει η Exxon, σύμφωνα με ανθρώπους του κύκλου του.

Ο Hess και ο Wirth ηγήθηκαν προσωπικά των διαπραγματεύσεων, αφού συζήτησαν για πρώτη φορά την ιδέα μιας συμφωνίας Chevron-Hess κατά τη διάρκεια ενός δείπνου το καλοκαίρι του 2021. Οι δύο τους διαφωνούσαν τότε για την τιμή, αλλά ξεκίνησαν σοβαρές συνομιλίες πέρυσι.

Η πολύπλοκη σχέση Exon-Chevron

Για χρόνια, η Exxon και η Chevron υπήρξαν φίλοι και εχθροί. Είναι εταίροι σε έργα πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μέρη όπως το Καζακστάν και η Αυστραλία. Αλλά οι πετρελαϊκοί γίγαντες έχουν επίσης ανταγωνιστεί σκληρά για μια συρρικνούμενη δεξαμενή επενδυτών που είναι πρόθυμοι να τοποθετήσουν τα μετρητά τους σε ορυκτά καύσιμα.

Παρά τον ανταγωνισμό, ο Woods και ο Wirth έχουν καλές σχέσεις από τότε που ξεκίνησαν οι θητείες τους το 2017 και το 2018, αντίστοιχα.

Στα μάτια πολλών επενδυτών, η Exxon κατέχει εδώ και καιρό τον ρόλο του μεγάλου αδελφού της Chevron, με μεγαλύτερη παραγωγή πετρελαίου και ανώτερα κέρδη. Αλλά η αντιπαλότητα άλλαξε στα μέσα της δεκαετίας του 2010, όταν οι αποδόσεις των μετόχων της Chevron άρχισαν σε ορισμένα χρόνια να ξεπερνούν εκείνες του κλάδου, συμπεριλαμβανομένης της Exxon.

Η Wall Street επιδοκίμασε την προσέγγιση του Wirth με γνώμονα το κόστος, η οποία ευθυγραμμίστηκε με την ώθηση των επενδυτών για λιτότητα και εστίαση στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι επενδυτές ευνόησαν επίσης την κίνηση του Wirth να αποχωρήσει από την προσφορά για τον γίγαντα των σχιστολιθικών πετρωμάτων Anadarko Petroleum το 2019, αφού η Occidental Petroleum ξεπέρασε τη Chevron με μια επιτυχημένη προσφορά 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Chevron έβαλε στην τσέπη της αποζημίωση ύψους 1 δισ. δολαρίων.

Καθώς η Chevron ανέβαινε, η Exxon έβρισκε μπροστά της προβλήματα. Το σχέδιο του Woods να δαπανήσει πολλά χρήματα για να αυξήσει την παραγωγή απωθούσε τους επενδυτές. Το 2020, η Chevron ξεπέρασε την Exxon ως η μεγαλύτερη αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία βάσει κεφαλαιοποίησης. Το 2021, η Exxon έχασε μια διαμάχη από έναν ελάχιστα γνωστό ακτιβιστή επενδυτή, ο οποίος τοποθέτησε τρεις διευθυντές στο διοικητικό συμβούλιο της Exxon, καθώς πίεζε την εταιρεία να πλοηγηθεί καλύτερα στην ενεργειακή μετάβαση και να μειώσει τις δαπάνες.

Αλλά τα τελευταία χρόνια, η τύχη της Exxon έχει αλλάξει. Συγκέντρωσε κέρδη ρεκόρ το 2022 και κατέβαλε διανομές μερίσματος ρεκόρ στους μετόχους της. Οι αντικυκλικές επενδύσεις του Woods, απέδωσαν καρπούς όταν οι τιμές της ενέργειας ανέβηκαν μετά την πανδημία. Κέρδισε την πλήρη υποστήριξη του διοικητικού του συμβουλίου για την φετινή εξαγορά της Pioneer Natural Resources, μιας εταιρείας που δραστηριοποιείται στο δυτικό Τέξας, ύψους 60 δισ. δολαρίων, μια συμφωνία που άρεσε επίσης πολύ στη Wall Street.

Ο Woods χρησιμοποίησε τη δυναμική αυτή για να κυνηγήσει με επιθετικό τρόπο τα συμφέροντα της Exxon. Ενώ η Exxon, η οποία απασχολεί μια στρατιά δικηγόρων, φημίζεται για την προθυμία της να πολεμήσει, η αμφισβήτηση της συμφωνίας με την Hess έχει προκαλέσει αντιδράσεις.

Η «ματιά» της Wall Street

Αν και η διαμάχη εγκυμονεί κινδύνους για τη φήμη της Exxon, η τύχη της συμφωνίας είναι πιο σημαντική για τον Wirth παρά για τον Woods, λένε επενδυτές και αναλυτές. Η Wall Street θεωρεί τη συμφωνία για τη Hess κρίσιμη για τη διασφάλιση των μακροπρόθεσμων αποθεμάτων πετρελαίου και των κερδών της Chevron.

Επενδυτές και αναλυτές δήλωσαν ότι αν η συμφωνία με την Hess αποτύχει και η Chevron δεν αποκτήσει άλλη μεγάλη εταιρεία ή περιουσιακά στοιχεία, ανησυχούν ότι το χαρτοφυλάκιο παραγωγής πετρελαίου της εταιρείας θα μπορούσε να γίνει πιο αραιό τα επόμενα χρόνια. Ταυτόχρονα, πολλές από τις μεγαλύτερες και πιο ελκυστικές εταιρείες έχουν εξαγοραστεί σε μια πληθώρα συμφωνιών κατά το τελευταίο έτος.

Τα στελέχη της Chevron προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους επενδυτές ότι έχει πολλές άλλες προοπτικές, συμπεριλαμβανομένων των πολλά υποσχόμενων ερευνών στα σύνορα στη Ναμίμπια, των δυνατοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, του μεγαλεπήβολου έργου της στο Καζακστάν και των δραστηριοτήτων της στον Κόλπο του Μεξικού και στη λεκάνη Permian στο Δυτικό Τέξας και το Νέο Μεξικό.

Αλλά το μερίδιο της Hess στη Γουιάνα αποτελεί στα μάτια πολλών την καλύτερη επιλογή της Chevron για ανάπτυξη. Η κοινοπραξία της Γουιάνας αναμένεται να παράγει 1,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως μέχρι το 2027 και να συνεχίσει να αντλεί μεγάλες ποσότητες πετρελαίου για χρόνια, έχοντας εγκρίνει μέχρι στιγμής πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε δαπάνες του έργου.

Ένας θρυλικός δικηγόρος

Οι σύμβουλοι της Chevron και της Hess εντόπισαν το δικαίωμα πρώτης άρνησης κατά τη διάρκεια του due diligence της συμφωνίας, αλλά πίστευαν ότι δεν ίσχυε για τη συναλλαγή και θεωρούσαν απίθανο να το επιδιώξει η Exxon, δήλωσαν άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Στους χρηματοοικονομικούς συμβούλους της Chevron συγκαταλέγονταν η Morgan Stanley και η Evercore, ενώ η Paul, Weiss, Rifkind, Wharton & Garrison ήταν ο νομικός της σύμβουλος. Οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι της Hess ήταν η Goldman Sachs και η JPMorgan Chase.

Οι μέτοχοι της Hess πρόκειται να αποφασίσουν αν θα εγκρίνουν ή όχι τη συμφωνία σήμερα. Αρκετοί επενδυτές δήλωσαν ότι θα απέχουν από την ψηφοφορία λόγω της διαμάχης με την Exxon.

Η πώληση στη Chevron υποτίθεται ότι θα ήταν ένας «βασιλικός αποχαιρετισμός» για τον 70χρονο John Hess, επιτρέποντάς του να συγχωνεύσει την εταιρεία που παρέλαβε από τον διάσημο  πατέρα του, Leon Hess, με τη δεύτερη μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία της Δύσης. Η συμφωνία συγχώνευσης προβλέπει ότι ο Hess θα ενταχθεί στο διοικητικό συμβούλιο της Chevron, ένας ρόλος που θα του έδινε λόγο στο μέλλον της συνδυασμένης οντότητας.

Ο θρυλικός δικηγόρος της Wall Street, Martin Lipton, ιδρυτικός εταίρος της δικηγορικής εταιρείας Wachtell, Lipton, Rosen & Katz, συμβούλευσε τον Hess για τη συμφωνία. Λίγο μετά την ανακοίνωσή της, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι ο John Hess είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Chevron ήταν ο καλύτερος δυνατός αγοραστής για την οικογενειακή του εταιρεία.

Η οικογένεια Hess

Ο John Hess και η οικογένειά του κατέχουν περίπου 9% της Hess αξίας περίπου 4,3 δισ. δολαρίων και ο CEO θα κερδίσει περίπου 50 εκατ. δολάρια σε μετρητά και μετοχές μόνο από τη συμφωνία.

Με τη συναλλαγή σε εκκρεμότητα, η αβεβαιότητα έχει μεταφερθεί στο εργατικό δυναμικό, με τους υπαλλήλους της Hess να ανησυχούν για το τι μέλλει γενέσθαι, σύμφωνα με αρκετούς υπαλλήλους.

Μια νίκη της Exxon στη διαιτησία θα έδινε ουσιαστικά στην εταιρεία δικαίωμα βέτο για το ποιος θα αγοράσει τη Hess ή ακόμη και αν πωληθεί καθόλου. Αυτό σημαίνει ότι η Hess ίσως χρειαστεί να συνεχίσει να λειτουργεί ως ανεξάρτητη εταιρεία, γεγονός που εγείρει το ερώτημα αν ο John Hess θα παραμείνει στο τιμόνι και αν όχι, ποιος θα τον διαδεχθεί. Πριν από τη συμφωνία με τη Chevron, δεν είχε ορίσει διάδοχο και ήταν προετοιμασμένος να παραμείνει στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου για χρόνια.  Την ενόχληση του John Hess με την Exxon επιτείνει η άποψη ότι ο Hess ήταν καθοριστικός παράγοντας που βοήθησε να αντιστραφεί η τύχη του έργου της Γουιάνας.

Η εταιρεία του αγόρασε το μερίδιο της Shell εκεί το 2014. Στελέχη της Exxon είπαν στον John Hess ότι η εταιρεία του ήταν απαραίτητη για την επιτυχία του εγχειρήματος, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Ο διευθύνων σύμβουλος θεωρεί ότι οι γεωλόγοι του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες εξερεύνησης που οδήγησαν σε ένα θαυμαστό εύρημα. Ο Woods έχει επαινέσει δημοσίως το έργο του Hess στη Γουιάνα.

Η τιμή της μετοχής της Hess εκτινάχθηκε τα τελευταία χρόνια καθώς το πετρέλαιο έρεε από την ανακάλυψη στη Νότια Αμερική. Ορισμένοι μεγάλοι επενδυτές της Hess ελπίζουν ότι η Hess θα εξαγοραστεί τελικά είτε από τη Chevron είτε από την Exxon.