Politico: Η ΕΕ βρίσκεται ήδη σε εμπορικό πόλεμο με την Κίνα;

Τον τελευταίο καιρό βρίσκονται σε εξέλιξη ενδελεχείς έρευνες της ΕΕ στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, οι σωλήνες από χάλυβα, αλλά και η βανίλια με το ερώτημα εάν πωλούνται κάτω από το κόστος ή εάν οι τιμές τους επιδοτούνται από το Πεκίνο, εις βάρος των κανόνων του ανταγωνισμού.

Από την άλλη, η Κίνα υποψιάζεται ότι η Ευρώπη ρίχνει premium κονιάκ στην αγορά της και στέλνει σήμα ότι σύντομα θα μπορούσε να επιβάλει περιορισμούς στα ευρωπαϊκά πολυτελή αυτοκίνητα και στο χοιρινό κρέας.

Όλο αυτό το τοπίο και η διαφαινόμενη τακτική του «οφθαλμός αντί οφθαλμού» μπορεί σύντομα να πάρει χαρακτηριστικά εμπορικού πολέμου, σύμφωνα με το Politico, το οποίο διερευνά την απάντηση στο ερώτημα μήπως η ΕΕ βρίσκεται ήδη σε έναν τέτοιο πόλεμο με τον εξαγωγικό κολοσσό.

Παγκόσμια οικονομία: Ανατροπή στο εμπόριο – Πώς αλλάζουν οι συσχετισμοί ΗΠΑ – Κίνας – Ευρώπης

Ο θόρυβος για τα κινέζικα αυτοκίνητα;

Οι εμπειρογνώμονες του εμπορίου στις Βρυξέλλες, αλλά και οι μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, ούτε λίγο ούτε πολύ κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα σε αναμονή του πορίσματος της έρευνας για το εάν η Κίνα επιδοτεί αντίθετα προς τους κανόνες του ανταγωνισμού τη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων της.

Η έρευνα της Κομισιόν ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο και  σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ενδεχόμενοι προσωρινοί δασμοί θα πρέπει να κοινοποιηθούν στους παράγοντες της αγοράς έως τις αρχές Ιουνίου, πράγμα το οποίο φέρνει το εμπόριο μπορεί να βρεθεί στην πρώτη γραμμή της προεκλογικής περιόδου ενόψει των ευρωκλογών.

Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία χρόνια. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι μεταξύ 2021 και 2023 υπερδιπλασιάστηκαν σε περισσότερα από 430.000 οχήματα ετησίως, αξίας 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Peterson Institute for International Economics που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.

Αντίθετα, οι ευρωπαϊκές εξαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα είναι αμελητέες, συνεπώς εύλογα ανησυχούν οι Βρυξέλλες ότι η ευρωπαϊκές αγορά μπορεί να κατακλυστεί και να αφανιστεί η εγχώρια βιομηχανία της.

Η ΕΕ εφαρμόζει επί του παρόντος δασμούς 10% σε όλα τα εισαγόμενα αυτοκίνητα — που θα πρέπει να αυξηθούν στο 50% για να εξισορροπηθούν οι όροι ανταγωνισμού, εκτιμούν αναλυτές της Rhodium Group.

Πόσο… κινέζικα είναι τα κινέζικα αυτοκίνητα;

Η αλήθεια είναι πως η έρευνα σε αυτό το σημείο δυσκολεύει. Και αυτό, υπό την έννοια ότι τα ηλεκτρικά οχήματα είναι τόσο πολύπλοκα προϊόντα και τέτοιου είδους έρευνες συνήθως σχετίζονται με προϊόντα που δεν περιλαμβάνουν τόσο περίπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού.

Εξετάζοντας εξονυχιστικά τις επιδοτήσεις για την κατασκευή μπαταριών, τη σχεδίαση αυτοκινήτων ή τις προμήθειες χάλυβα, η ΕΕ διερευνά έναν τομέα όπου οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αποκτήσει δυναμική, αλλά συχνά με τεχνολογική συνεισφορά από συνεργασίες με ευρωπαϊκές εταιρείες. Για παράδειγμα, οι γερμανικές Mercedes, Volkswagen και BMW έχουν εργοστάσια στην Κίνα και εξαρτώνται από τη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτου στον κόσμο για το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους. Συνεπώς, όπως επισημαίνει το Politico, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι δεν συμμερίζονται όλες οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες τη σπουδή που επιδεικνύει η ΕΕ για την έρευνα στο κινεζικό καθεστώς επιδοτήσεων.

Η Ευρώπη υποστηρίζει ότι τα δισεκατομμύρια που διαθέτει το Πεκίνο έχουν οδηγήσει σε πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Οι Βρυξέλλες, επικαλούμενες διεθνείς οικονομολόγους, τονίζουν ότι το Πεκίνο θα πρέπει μάλλον να ενισχύσει τη ζήτηση των καταναλωτών στο εσωτερικό, αντί να οδηγεί την πλεονάζουσα παραγωγή στην παγκόσμια αγορά.

Η Ουάσιγκτον ήδη τετραπλασίασε τους εισαγωγικούς δασμούς στα κινεζικά EV στο 100%. Η διαφορά, ωστόσο, είναι ότι οι Κινέζοι κατασκευαστές μετά βίας έχουν εδραιώσει μια βάση στις ΗΠΑ, ενώ τρέχει με ταχείς ρυθμούς η διείσδυση στην αγορά της ΕΕ.

Υπάρχουν και άλλα…

Η Ευρώπη χρησιμοποιεί το οικονομικό της οπλοστάσιο, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό εργαλείων εμπορίου και ανταγωνισμού για να αντιμετωπίσει κινεζικές προσφορές για ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς αιολικών πάρκων και πωλήσεις σαρωτών ασφαλείας αεροδρομίων, καθώς και την προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού από το Πεκίνο.

Πώς θα αντεπιτεθεί η Κίνα;

Το Πεκίνο θεωρεί ότι η Γαλλία έχει υποκινήσει την έρευνα για τα EV και αντεπιτέθηκε με μια δική της έρευνα ντάμπινγκ σε γαλλικό κονιάκ. Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε μετά τις επαφές με τον Σι στο Παρίσι ότι το Πεκίνο δεν προτίθεται να επιβάλει προληπτικούς δασμούς.

Αλλά η βιομηχανία του κλάδου είναι δύσπιστη και εκφράζει φόβους ότι θα γίνει «παράπλευρη απώλεια στη μάχη για τα ηλεκτρικά οχήματα.

Τώρα η Κίνα στρέφει το βλέμμα της στα γερμανικά πολυτελή αυτοκίνητα. Σε συνέντευξή του στα κρατικά μέσα ενημέρωσης, ο Liu Bin, κορυφαίος σύμβουλος αυτοκινήτων, συνέστησε την αύξηση των προσωρινών δασμών στα οχήματα μεγάλου κινητήρα που εισάγονται από την Ευρώπη στο 25% – μια κίνηση που θα έβλαπτε τους τύπους της Porsche που κατασκευάζει σπορ αυτοκίνητα και SUV.

Ωστόσο, ενώ οι γερμανικές μάρκες αυτοκινήτων εκτίθενται στην Κίνα, τα premium μοντέλα τους θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ένα τέτοιο πλήγμα. Σύμφωνα με τον Matthias Schmidt, Ευρωπαίο αναλυτή αυτοκινήτων: «Τα μοντέλα που επηρεάζονται είναι όλα premium υψηλών προδιαγραφών που μπορούν είτε να απορροφήσουν τον φόρο με υψηλότερη τιμολόγηση ή με χαμηλότερα περιθώρια, αλλά να παραμένουν επικερδή». Αντίστοιχα, το ίδιο πιστεύουν οι αναλυτές για τους κινέζους εξαγωγείς σε περίπτωση που η έρεηυνα της ΕΕ καταλήξει σε επιβολή μεγαλύτερων δασμών.

Επιπλέον, η κατασκευάστρια μπαταριών CATL και ο γίγαντας EV BYD επενδύουν ήδη σε ουγγρικά εργοστάσια, ώστε να μπορούν να αποφύγουν τους φόρους της ΕΕ σε λίγα χρόνια. Ακολουθούν παρόμοια στρατηγική στο Μεξικό για να παρακάμψουν τους δασμούς των ΗΠΑ.

Ένας άλλος εμπορικός πόλεμος…

Η ΕΕ επιτέθηκε πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, με στόχο να επιβάλει δασμούς τουλάχιστον 48% επειδή έπλητταν την ευρωπαϊκή βιομηχανία του κλάδου.

Ωστόσο, μόλις η κινεζική ηγεσία απείλησε να στοχεύσει τις εισαγωγές κρασιού και αυτοκινήτων της ΕΕ, οι Βρυξέλλες αναδιπλώθηκαν.

Τελικά, στοιχειοθετείται εμπορικός πόλεμος;

Εδώ η απάντηση δεν είναι μονοδιάστατη. Κατ΄ αρχήν, ΕΕ και Πεκίνο είναι κατηγορηματικοί ο καθένας από την πλευρά του ότι εφαρμόζουν στο ακέραιο του κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Δεδομένου, δε, ότι οι εμπορικοί πόλεμοι είναι εγγενώς πολιτικοί, η ΕΕ θα αρνείται πάντα την ύπαρξη οποιασδήποτε επίθεσης.

Η απάντηση του Πεκίνου είναι επίσης θέμα γεωπολιτικής συγκυρίας. Με τον Ντόναλντ Τραμπ να έχει αυξημένες πιθανότητες να ξαναβρεθεί στον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο, και ως εκ τούτου να φέρει τα πάνω κάτω στη διατλαντική συμμαχία, το Πεκίνο έχει ισχυρό κίνητρο να αποφύγει έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο με την Ευρώπη, σύμφωνα με υψηλόβαθμο Ευρωπαίο διπλωμάτη, τον οποίο επικαλείται το Politico.

«Η Κίνα παίζει το μεγάλο παιχνίδι εδώ», είπε ανώνυμα ο διπλωμάτης. «Αν αργήσει να επιστρέψει ο Τραμπ, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα δεχτούν μεγάλη πίεση από τους επιχειρηματικούς κύκλους να προσεγγίσουν και πάλι το Πεκίνο».

Συνεπώς, οι εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα έχουν πολλές πτυχές και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες που κάνουν τις αποφάσεις δύσκολες και περίπλοκες.