Μισθοί: Μέχρι τον Οκτώβριο η υιοθέτηση κοινοτικής οδηγίας για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας

«Υποχρεωτική στροφή» προς τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας ως μέσο διαμόρφωσης των αμοιβών θα υποχρεωθεί να κάνει η κυβέρνηση μέχρι το τέλος του έτους.

Η κυβέρνηση έχει περιθώριο έως τον ερχόμενο Οκτώβριο, προκειμένου να ενσωματώσει στην ελληνική νομοθεσία τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς.

Συλλογικές συμβάσεις με το «σταγονόμετρο»: Ελάχιστες οι κλαδικές συμβάσεις που επηρέασαν θετικά τους μισθούς το 2023

Η συγκεκριμένη οδηγία επιτάσσει τα κράτη-μέλη να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων τους με συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες θα προσδιορίζουν του ύψος των αμοιβών.

Συλλογικές συμβάσεις εργασίας

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στη χώρα μας το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις είναι χαμηλότερο του 30%.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη η υπουργός Εργασίας κυρία Δόμνα Μιχαηλίδου έχει συστήσει επιτροπή η οποία μελετά τη διαδικασία υιοθέτησης της οδηγίας με στόχο: Την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό των μισθών, την προώθηση επαρκών επιπέδων νόμιμων κατώτατων μισθών και τη βελτίωση της πραγματικής πρόσβασης όλων των εργαζομένων στην προστασία με τη μορφή κατώτατου μισθού.

Η ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και του κοινωνικού διαλόγου και η κάλυψη του 80% των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις είναι ένα από τα βασικά αιτήματα και της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) το οποίο περιέχεται στο μανιφέστο της οργάνωσης ενόψει των ευρωεκλογών.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε δίκαιους μισθούς που να επιτρέπουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

Στόχος της ευρωπαϊκής οδηγίας

Επίσης, οι εργαζόμενοι  και οι εκπρόσωποί τους έχουν δικαίωμα έγκαιρης ενημέρωσης και διαβούλευσης για ζητήματα που τους αφορούν.

Στο πλαίσιο αυτό, στόχος της Οδηγίας είναι να ωθήσει τα κράτη-μέλη με νόμιμους κατώτατους μισθούς να θεσπίσουν ένα πλαίσιο για τον καθορισμό και την επικαιροποίηση αυτών των κατώτατων μισθών σύμφωνα με ένα σύνολο σαφών κριτηρίων. Ο κατώτατος μισθός θα επικαιροποιείται τουλάχιστον ανά διετία (ή το αργότερο ανά τετραετία για τις χώρες που χρησιμοποιούν μηχανισμό αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής).

Ωστόσο, η οδηγία δεν προβλέπει συγκεκριμένο επίπεδο κατώτατου μισθού το οποίο πρέπει να επιτύχουν τα κράτη-μέλη.

Στο θέμα της ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η Ε.Ε. εκτιμά πως είναι ένας τρόπος να καταπολεμηθεί η φτώχεια των εργαζομένων και να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας.

Η Ελλάδα

Οι χώρες που θα υιοθετήσουν την οδηγία θα πρέπει να καταρτίσουν ένα σχέδιο με σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εικόνα στην ελληνική αγορά εργασίας, σε ο,τι αφορά τους μισθούς είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με όσα επιτάσσει η Ευρώπη. Η απόσταση είναι χαώδης. Τα επίσημα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας.  Επίσης οι αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές, αφορούν ένα μικρό μέρος του συνόλου.

Το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2023, υπογράφηκαν 209 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες αφορούν 137.179 μισθωτούς. Από αυτές, μόνο 59 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν περιλαμβάνουν μισθολογικές ρυθμίσεις.