Βερένα Ρος (ESMA): Ορόσημο το νέο πλαίσιο ESG για το μέλλον των επενδύσεων

Τη σημασία της «συμμαχίας» δυνάμεων ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και η λειτουργία των αγορών της Ευρώπης ανέδειξε η Βερένα Ρος, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), μιλώντας στο «Βήμα», με αφορμή την παρουσία της στην ετήσια σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO), που φιλοξενήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Η κυρία Ρος ανέδειξε τις πρωτοβουλίες, αλλά και τις κατευθύνσεις για την Ευρωπαϊκή Ενωση Κεφαλαιαγορών και την ανάγκη για ένα ενιαίο πλαίσιο, αλλά σκιαγράφησε και τους κινδύνους που μπορεί να ελλοχεύουν από τον κατακερματισμό των αγορών της Ευρώπης.

IOSCO: Έξι καλές πρακτικές και εργαλειοθήκη για την καλύτερη εποπτεία των χρηματιστηρίων

ΕΡ.: Ασκείται συχνά κριτική για το εύρος του ορισμού και τη σαφήνεια της ορολογίας ESG. Ποιες πρωτοβουλίες προωθεί η ESMA για ένα πιο απλοποιημένο, ενιαίο και αποτελεσματικό πλαίσιο; 

ΑΠ.: «Η Στρατηγική της ESMA 2023-2028 αναγνωρίζει τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση ως έναν από τους βασικούς στρατηγικούς στόχους. Αναγνωρίζει, επίσης, ότι τα θέματα βιωσιμότητας είναι περίπλοκα και εργάζεται για τη βελτίωση του ρυθμιστικού και εποπτικού πλαισίου της. Καθώς όλα αυτά είναι αρκετά πρόσφατα, βρισκόμαστε όλοι σε μια καμπύλη μάθησης – τόσο οι παράγοντες της αγοράς όσο και οι επόπτες. Ορισμένα από τα ζητήματα που αφορούν τη συγκρισιμότητα και την ποιότητα των δεδομένων ESG, αναμένεται να αντιμετωπιστούν από τις επικείμενες κατευθύνσεις (Οδηγία ΕΕ) για τις εκθέσεις βιωσιμότητας από τις εταιρείες (CSRD). Οι εταιρείες-εκδότες προετοιμάζονται ήδη για αυτό το σημαντικό ορόσημο, ενώ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους και ικανότητες για την αποτελεσματική εφαρμογή των νέων απαιτήσεων.

Από την πλευρά της διαχείρισης επενδύσεων, η ESMA, από κοινού με τις άλλες εποπτικές αρχές, πρότεινε στα τέλη του περασμένου έτους βελτιώσεις στα τρέχοντα πρότυπα χρηματοοικονομικών προϊόντων, όπως απλοποίηση της γλώσσας και εισαγωγή ενός “πίνακα ελέγχου”. Επίσης, δημοσίευσε πρόσφατα κατευθυντήριες γραμμές στον ορισμό των κεφαλαίων που καθορίζουν σαφή και μετρήσιμα κριτήρια και μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων. Είμαστε σε μια “καμπύλη μάθησης” και η βιώσιμη χρηματοδότηση μεταξύ των εθνικών αρχών είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της ESMA, η οποία θα συνεχίσει να στηρίζει τις εθνικές αρχές να αναπτύξουν περαιτέρω τις εποπτικές τους ικανότητες σε αυτόν τον τομέα».

ΕΡ.: Η ΕΕ κάνει πολύ αργά βήματα στο μέτωπο της Ενωσης Κεφαλαιαγορών. Ποιοι στόχοι εκτιμάτε ότι θα επιτευχθούν άμεσα; Θεωρείτε ότι πρέπει να μεταφερθούν περισσότερες εξουσίες σε επίπεδο ΕΕ, όπως στην ESMA;

ΑΠ.: «Η δημιουργία αποτελεσματικών και ελκυστικών κεφαλαιαγορών στην ΕΕ απαιτεί τη βελτίωση του ευρύτερου οικοσυστήματος της αγοράς και μέτρα που να διασφαλίζουν ότι οι κεφαλαιαγορές μπορούν να παίξουν τον ρόλο τους στη στήριξη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ευρώπης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ESMA δημοσίευσε θέσεις/προτάσεις για τη βελτίωση των κεφαλαιαγορών και για το πώς αυτές μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των ευρωπαίων πολιτών και επιχειρήσεων.

Οι συστάσεις μας έχουν τρεις διαστάσεις – πολίτες, εταιρείες και ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο – και τονίζουν τα σημεία που χρειάζονται ευρύτερες μεταρρυθμίσεις, όπως η αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των συνταξιοδοτικών συστημάτων, η αποτελεσματική χρήση των φορολογικών κινήτρων και η περαιτέρω εναρμόνιση του εταιρικού δικαίου.

Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι για το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς, το υφιστάμενο εποπτικό πλαίσιο στην ΕΕ λειτουργεί αποτελεσματικά. Οι κεφαλαιαγορές της ΕΕ περιλαμβάνουν τεράστιο αριθμό και ποικιλία δρώντων, πολλοί από τους οποίους είναι μικροί και στοχεύουν στην εξυπηρέτηση μιας συγκεκριμένης τοπικής αγοράς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όπου η τοπική γνώση και εγγύτητα είναι καθοριστικής σημασίας, οι εθνικές αρχές είναι οι πιο κατάλληλες να τους εποπτεύουν.

Η εποπτεία σε επίπεδο ΕΕ είναι επιλογή σε περιπτώσεις όπου μεγάλες οντότητες λειτουργούν πανευρωπαϊκά και οι υπηρεσίες τους επεκτείνονται σε πολλά κράτη-μέλη. Η ευρωπαϊκή εποπτεία, δηλαδή, θα μπορούσε να διευκολύνει τους συμμετέχοντες στην αγορά, αποτρέποντας την αλληλεπίδραση με διαφορετικές εποπτικές αρχές, ερμηνείες και συμπληρωματικούς εθνικούς κανόνες. Οι εθνικές εποπτικές αρχές μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, καθώς η τεχνογνωσία και οι πόροι μπορούν να συγκεντρωθούν πανευρωπαϊκά».

ΕΡ.: Η ΕΕ αντιμετωπίζει τεράστιες χρηματοδοτικές ανάγκες για το κλίμα και την ψηφιακή μετάβαση που δεν μπορούν να καλυφθούν από τα δημόσια κονδύλια. Ποιες πρωτοβουλίες χρειάζονται για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων;

ΑΠ.: «Είναι προφανές ότι οι τράπεζες και τα δημόσια οικονομικά δεν μπορούν να επωμιστούν όλες τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ευρώπης, ειδικά εν όψει της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, καθώς και άλλων αναγκών, όπου οι κεφαλαιαγορές πρέπει να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη χρηματοδότησή τους.

Ωστόσο, το τοπίο της διάρθρωσης της αγοράς είναι αρκετά περίπλοκο και κατακερματισμένο. Διαφορετικά τμήματα των κεφαλαιαγορών πρέπει να συνεργαστούν για να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική κατανομή κεφαλαίων. Ενώ οι συμμετέχοντες στην αγορά πρέπει να διερευνήσουν ευκαιρίες για καλύτερη ενοποίηση, αξιοποιώντας επίσης τις τεχνολογικές δυνατότητες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει επίσης να προσπαθήσουν για τη δημιουργία ενός εναρμονισμένου νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου και την άρση των φραγμών.

Η αντιμετώπιση του κατακερματισμού και η περαιτέρω ολοκλήρωση της αγοράς μπορεί να φέρει οικονομίες κλίμακας στις αγορές της ΕΕ. Ταυτόχρονα, θα διευκόλυνε αποτελεσματικά τις διασυνοριακές ροές κεφαλαίων και θα διεύρυνε τις επενδυτικές ευκαιρίες.

Οι πολίτες της ΕΕ θα πρέπει επίσης να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Οι απλές, οικονομικά αποδοτικές επενδυτικές επιλογές είναι ζωτικής σημασίας για να αξιοποιήσουν τις αποταμιεύσεις τους σε κεφαλαιαγορές. Αυτή η προοπτική μπορεί να ενισχυθεί με τη βελτίωση της οικονομικής εκπαίδευσης.

Για την ESMA, η δημιουργία ενός αποτελεσματικού και ευέλικτου ρυθμιστικού και εποπτικού πλαισίου είναι σημαντική. Το πλαίσιο πρέπει να γίνει πιο ευέλικτο και δυναμικό, απλούστερο και πιο εναρμονισμένο, ικανό να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός ταχέως εξελισσόμενου χρηματοπιστωτικού οικοσυστήματος. Αυτός είναι ο λόγος για μια προσέγγιση που επιτρέπει μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα και ανταπόκριση στις εξελίξεις της αγοράς και στους αναδυόμενους κινδύνους».

ΠΗΓΗ: ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟ ΒΗΜΑ