Ναυτιλία: Πολύ πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό μέσο όρο οι Ελληνίδες που υπηρετούν ως ναυτικοί στα πλοία [πίνακες]

Παρά το γεγονός ότι το ναυτικό επάγγελμα παραμένει «ανδροκρατούμενο», η γυναικεία απασχόληση συνεχίζει να παρουσιάζει ισχυρή αυξητική τάση, ενώ ανοδικά κινείται και ο αριθμός των νέων ναυτικών, σύμφωνα με την 2η Ενημερωτική Έκθεση του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ) για την ναυτική απασχόληση που παρουσιάσθηκε χθες στα «Ποσειδώνια 2024».

Adecco: Οι γυναίκες αποχωρούν από την εργασία τους προς αναζήτηση ισότιμης μεταχείρισης

Το 2023 οι γυναίκες ναυτικοί εκπροσωπούσαν ήδη το 7,1% της συνολικής εγγεγραμμένης ναυτικής απασχόλησης, υπερβαίνοντας σημαντικά τον διεθνή και ευρωπαϊκό μέσο όρο (1,2% για το 2021 και 2,4% για το 2022 αντίστοιχα). Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων γυναικών ναυτικών για το 2023 ανήλθε στις 1.838, σημειώνοντας αύξηση 13,5% σε σχέση με το 2022, ενώ ο αριθμός των εγγεγραμμένων γυναικών ναυτικών κατά τον 8ο μήνα του 2023 ανήλθε στις 1.265 ναυτικούς, παρουσιάζοντας αύξηση 11,6% σε σχέση με τον 8ο μήνα του 2022.

Στην έκθεση αναφέρεται ακόμη ότι η ανάκαμψη της ναυτικής απασχόλησης από την κρίση της πανδημίας COVID-19 συνεχίζεται με σταθερό ρυθμό στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων ναυτικών (άτομα που είχαν έστω και μία ημέρα ασφάλισης ως μέλη πληρωμάτων πλοίων εντός του 2023) ανήλθε στους 25.540, παρουσιάζοντας αύξηση 5,7% σε σχέση με το 2022. Αντίστοιχα, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ναυτικών κατά τον 8ο μήνα του 2023 ανήλθε στους 17.248 ναυτικούς, σημειώνοντας αύξηση 2% σε σχέση με τον 8ο μήνα του 2022.

Η συντριπτική πλειοψηφία του ανθρώπινου ναυτικού δυναμικού (άνω του 90%) είναι Έλληνες, άνω του 90% επίσης είναι άνδρες και η μεγάλη πλειοψηφία (71%) εντοπίζεται στην ομάδα ηλικίας 18- 45 ετών.

Η μεγαλύτερη συγκέντρωση εγγεγραμμένων ναυτικών παρατηρείται διαχρονικά στις ευρύτερες κατηγορίες των επιβατηγών (επιβατηγά όλων των κατηγοριών), των δεξαμενόπλοιων και των φορτηγών πλοίων (φορτηγά όλων των κατηγοριών). Υπό αυτό το πρίσμα, ο τομέας μεταφοράς εμπορευμάτων τείνει να παρουσιάζει ένα σχετικό προβάδισμα έναντι του τομέα μεταφοράς επιβατών ως προς την συμβολή τους στη συνολική εγγεγραμμένη απασχόληση.

Αυξήθηκε ο αριθμός των νέων ναυτικών

Η έκθεση τονίζει ακόμη ότι η συμμετοχή των νέων ηλικίας 18-30 ετών στην εγγεγραμμένη ναυτική απασχόληση παρουσίασε το 2023 αύξηση 4% σε σχέση με το 2022. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα αντιστοιχούσε κατά το 2023 στο 34% του συνόλου των εγγεγραμμένων ναυτικών. Ωστόσο, οι νέες ηλικίας 18-30 ετών στις γυναίκες εγγεγραμμένες ναυτικούς, αποτελούν το 50,4% του συνόλου. Οι πολυπληθέστερες ειδικότητες ναυτολόγησης το 2023 ήταν οι ειδικότητες του πλοιάρχου και του ανθυποπλοιάρχου στους αξιωματικούς πληρώματος, ενώ στα κατώτερα πληρώματα οι ειδικότητες του ναύτη και του θαλαμηπόλου.

Η εποχικότητα παραμένει βασικό διαχρονικό χαρακτηριστικό της εγγεγραμμένης ναυτικής απασχόλησης και συνδέεται, κυρίως, με τις έντονες εποχικές διακυμάνσεις της τουριστικής κίνησης και, κατ’ επέ- κταση, της απασχόλησης στην κατηγορία των επιβατηγών. Εάν και το 53% των εγγεγραμμένων ναυτικών το 2023 απασχολήθηκε για δι- άστημα 7 μηνών και άνω εντός του έτους (μη εποχική απασχόλη- ση), το 41% απασχολήθηκε για διάστημα 1 έως 6 μηνών (εποχική απασχόληση) και το 6% για διάστημα κάτω του 1 μήνα (περιστασιακή απασχόληση). Σε κάθε περίπτωση, πάντως, από το σύνολο των εγγε- γραμμένων ναυτικών που απασχολήθηκαν για διάστημα 1-6 μηνών, η μεγάλη πλειοψηφία (68%) εργάστηκε για διάστημα άνω των 4 μηνών.

Αύξηση του αριθμού των συνταξιούχων που επανήλθαν στην εργασία

Αναφορικά με τις ομάδες ναυτικών που δεν περιλαμβάνονται στην ως άνω «εγγεγραμμένη ναυτική απασχόληση», ιδιαίτερο εν- διαφέρον παρουσιάζουν οι ακόλουθες διαπιστώσεις:

α) Η κατηγορία των αρχιπλοιάρχων και αρχιμηχανικών που εργά- ζονται στις ναυτιλιακές εταιρείες τείνει αυξανόμενη, αριθμώντας το 2023 1.292 άτομα. Εάν και η συγκεκριμένη ομάδα απασχολείται εκτός πλοίων και, συνεπώς, δεν προσμετράται στην εγγεγραμμένη ναυτική απασχόληση, η παρακολούθηση της στατιστικής εξέλιξης της αποτυπώνει το δυναμισμό της αγοράς εργασίας των θαλάσσιων μεταφορών, καθώς η απασχόληση σε ναυτιλιακές εταιρείες αποτελεί ελκυστική επιλογή για τους ναυτικούς υψηλών προσόντων και εμπει- ρίας.

β) Το 2023 χαρακτηρίζεται από σημαντική αύξηση των εξαγορών χρόνου ναυτικής υπηρεσίας σε πλοία ξένης σημαίας μη συμβεβλημέ- να με το ΝΑΤ, οι οποίες ανήλθαν σε 7.188 (αύξηση 34% σε σχέση με το 2022).

γ) Το 2023 χαρακτηρίζεται από σημαντική αύξηση των αιτήσεων επανάληψης ναυτικού επαγγέλματος που υποβλήθηκαν από συ- νταξιούχους ναυτικούς που επιθυμούν να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας (103 αιτήσεις το 2023 έναντι 72 το 2022 δηλ. αύξηση 43%).