Σερβία: Δίνει το πράσινο φως στη Rio Tinto για το ορυχείο λιθίου

Το πράσινο φως για την ανάπτυξη του μεγαλύτερου ορυχείου λιθίου της Ευρώπης, ετοιμάζεται να δώσει στη Rio Tinto η Σερβία, δύο χρόνια αφότου το Βελιγράδι διέκοψε το έργο.

Ο πρόεδρος της χώρας Αλεξάνταρ Βούσιτς υπογράμμισε ότι οι  «νέες εγγυήσεις» που δόθηκαν από την αγγλο-αυστραλιανή εταιρεία εξορύξεων αλλά και την ΕΕ φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες της Σερβίας σχετικά με το εάν θα τηρηθούν τα απαραίτητα περιβαλλοντικά πρότυπα στην τοποθεσία Jadar στα δυτικά της χώρας.

Σε συνέντευξή του στους Financial Times, ο Βούσιτς εξέφρασε επίσης τη βεβαιότητα ότι θα εξασφαλίσει επίσης τις απαραίτητες δεσμεύσεις από τους ηγέτες της ΕΕ για σχετικές επενδύσεις στη Σερβία, όπως η κατασκευή μπαταριών και η παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων.

Συνεργάτη για νέα μεγάλη μονάδα εξόρυξης λιθίου αναζητά η χιλιανή Codelco

Εφόσον ικανοποιηθούν τα αιτήματά του για «όλη την αλυσίδα αξίας και τέλεια περιβαλλοντική προστασία», ο Βούτσιτς είπε ότι οι επιχειρηματικοί και πολιτικοί ηγέτες θα έρθουν στο Βελιγράδι τον επόμενο μήνα για την επίσημη ανακοίνωση του έργου.

«Εάν παραδώσουμε τα πάντα, [το ορυχείο] μπορεί να ανοίξει το 2028», είπε, προσθέτοντας ότι προβλέπεται να παράγει 58.000 τόνους λιθίου ετησίως — «αρκετό για το 17% της παραγωγής EV στην Ευρώπη — περίπου 1,1 εκατ. αυτοκίνητα».

Και πρόσθεσε: «Πιστεύω πραγματικά ότι αυτό μπορεί να αλλάξει το παιχνίδι για τη Σερβία και ολόκληρη την περιοχή».

Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση ανακάλεσε τις άδειες της Rio Tinto τον Ιανουάριο του 2022 μετά από διαμαρτυρίες, με επικεφαλής περιβαλλοντικές ομάδες που ανησυχούσαν για τη ρύπανση των υδάτων και τον εκτοπισμό των κατοίκων.

Η διαδικασία ένταξης

Η Σερβία είναι υποψήφια για ένταξη χώρα για περισσότερο από μια δεκαετία, αλλά η διαδικασία προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς εν μέσω ανησυχιών στις Βρυξέλλες για ζητήματα όπως το κράτος δικαίου και η διαφθορά. Το Βελιγράδι έχει επίσης δεσμευτεί με την ΕΕ σχετικά με το καθεστώς της πρώην επαρχίας του Κοσσυφοπεδίου και είναι μία από τις δύο μόνο ευρωπαϊκές χώρες που δεν επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία λόγω της ευρείας κλίμακας εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ «σκέφτηκαν ότι θα δώσουμε [το ορυχείο] στους Κινέζους », είπε ο Βούτσιτς. «Δεν σκοπεύαμε να το κάνουμε αυτό γιατί υποσχεθήκαμε ότι θα ασχολούμαστε με την ΕΕ».

Ο Βούτσιτς, ο οποίος επέμεινε ότι παρέμεινε αφοσιωμένος στην ένταξη της Σερβίας στο μπλοκ, ισχυρίστηκε ότι ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη προσπάθησαν να υπονομεύσουν τη συμφωνία Τζαντάρ, προτού ενταχθεί. «Συμμετείχαν ακόμη και στην οργάνωση διαμαρτυριών εδώ. . . Ρώτησα τον εαυτό μου, γιατί το κάνουν; Θα χάσουν τα πάντα και οι Κινέζοι θα πάρουν [τη θέση τους]».

Η Ευρώπη δεν έχει ουσιαστικά καμία εγχώρια παραγωγή λιθίου επί του παρόντος και η Jadar θα παράγει αρκετό για να καλύψει το 13% της προβλεπόμενης ζήτησης της ηπείρου το 2030, σύμφωνα με την Fastmarkets, μια εταιρεία έρευνας εμπορευμάτων.