Σερβία: Υπόσχεται να «ρέει» λίθιο για μπαταρίες στην Ευρώπη από το… Κόκκινο Ποτάμι [γράφημα]

Η Σερβία φιλοδοξεί να γίνει μέχρι το 2028 ο μεγαλύτερος παραγωγός λιθίου στην Ευρώπη, του βασικού μετάλλου που χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα και για άλλες χρήσεις. Η χώρα φαίνεται να ξεπαγώνει τώρα ντιλ με την βρετανοαυστραλέζικη μεταλλευτική Rio Tinto, για το άνοιγμα ορυχείου έως το 2028 που θα παράγει 58.000 τόνους λιθίου του χρόνο, ποσότητα αρκετή για την κατασκευή του 17% των ηλεκτρικών οχημάτων που θα παράγονται στην Ευρώπη, περίπου 1,1 εκατ. αυτοκίνητα.

Το όνομα της εταιρείας προέρχεται από τον ομώνυμο ποταμό στην τοποθεσία Χουέλβα στα νότια της Ισπανίας, ο οποίος για 50 χιλιόμετρα έχει έντονο κόκκινο και καφέ χρώμα λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς του σε σίδηρο και βαρέα μέταλλα. Εκεί υπήρχαν τα ορυχεία του κόκκινου ποταμού από όπου ξεκίνησε τις δραστηριότητές της το 19ο αιώνα η εταιρεία να μπουν διεθνείς επενδυτές. Rio Tinto σημαίνει «κόκκινο ποτάμι» στα Πορτογαλικά.

Το Βελιγράδι δίνει το πράσινο φως στη Rio Tinto για το ορυχείο λιθίου

Τώρα ο πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vučić είπε στους Financial Times ότι «νέες εγγυήσεις», όπως τις χαρακτήρισε, από την βρετανικής και αυστραλιανής πλέον ιδιοκτησίας Rio Tinto και την ΕΕ φαίνεται ότι καλύπτουν τις ανησυχίες της χώρας σχετικά με το εάν θα τηρηθούν τα απαραίτητα περιβαλλοντικά πρότυπα για την εξόρυξη λιθίου στην τοποθεσία Jadar στα δυτικά της Σερβίας. Το πρότζεκτ είχε ανασταλεί για χρόνια λόγω μεγάλων φόβων για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Ο Vučić εμφανίστηκε σίγουρος ότι θα εξασφαλίσει επίσης επιπλέον τις απαραίτητες δεσμεύσεις από τους ηγέτες της ΕΕ για ανάλογες επενδύσεις στη Σερβία, όπως η κατασκευή μπαταριών και η παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων.

Εφόσον ικανοποιούνται τα αιτήματα της Σερβίας για «όλη την αλυσίδα αξίας και τέλεια περιβαλλοντική προστασία», όπως είπε ο Βούτσιτς, επιχειρηματικοί και πολιτικοί ηγέτες θα καταφτάσουν στο Βελιγράδι τον επόμενο μήνα για να ανακοινωθεί το έργο και επίσημα. Πρόκειται για σημαντική οικονομική κίνηση της χώρας, εάν αντιμετωπίζονται οι σοβαρές περιβαλλοντικές ανησυχίες, σε μια περίοδο που η ζήτηση για λίθιο αυξάνεται διαρκώς.

Στα ύψη η ζήτηση για λίθιο

Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι το 2030 αναμένεται τριπλασιασμός σχεδόν της ζήτησης για λίθιο, ενώ μέχρι το 2040 αναμένεται οκταπλασιασμός της ζήτησης αυτής. Αυτό οφείλεται κυρίως λόγω των αναγκών για την παραγωγή μπαταριών σε ηλεκτρικά οχήματα και άλλες χρήσεις αποθήκευσης ενέργειας, σύμφωνα με έκθεση που έσωσε στη δημοσιότητα στα μέσα Μαίου 2024 η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας (ΙΕΑ).

Η ΙΕΑ προβλέπει στην έκθεση αυτή ότι η συνολική παγκόσμια ζήτηση για λίθιο σχεδόν θα τριπλασιαστεί από 165.000 τόνους το 2023 σε 531.000 τόνους το 2030. Επίσης προβλέπει ότι θα αυξηθεί πάνω από οκτώ φορές για να φτάσει τους 1.326.000 τόνους το 2040 (1.326 κιλοτόνοι ή kt)

Ο πυρετός του λιθίου στην Ευρώπη

Ήδη σειρά από έργα εξόρυξης και επεξεργασίας λιθίου βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ευρώπη περιλαμβανομένης και της Βρετανίας. Η Savannah Resources αναπτύσσει ήδη το πρώτο μεγάλο ορυχείο της Ευρώπης στα βορειοανατολικά της Πορτογαλίας, όπου βρίσκονται οι πιο εύκολα προσβάσιμοι πόροι της περιοχής. Οι εργασίες ανάπτυξης ξεκίνησαν το 2017 και το ορυχείο θα ξεκινήσει να λειτουργεί μέχρι τα τέλη του 2026, σύμφωνα με πληροφορίες του ιστότοπου Sustainable Views.

Τώρα σημαντικό μέρος από τη ζήτηση στην ΕΕ μάλιστα θέλει να καλύψει η Σερβία, η οποία επιδιώκει να αναπτύξει το μεγαλύτερο ορυχείο εξόρυξης λιθίου στην Ευρώπη, μετά από συμφωνία με τη δεύτερη μεγαλύτερη μεταλλευτική εταιρεία στον κόσμο (μετά την BHP), τη Rio Tinto.

Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί

Χώρες όπως η Κίνα έχουν ήδη δημιουργήσει πάρει προβάδισμα στην παραγωγή λιθίου χάρη στους δικούς τους φυσικούς πόρους. Σχεδόν το ήμισυ του λιθίου στον κόσμο παράγεται στην Αυστραλία, ακολουθούμενη από τη Χιλή (28%) και την Κίνα (13,1%).

Στοιχεία από το επονομαζόμενο πληροφοριακό σύστημα πρώτων υλών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι το 3,1% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου βρίσκεται στην ΕΕ, ενώ η Αυστραλία και η Κίνα έχουν τα μεγαλύτερα μερίδια, με 24% και 21% αντίστοιχα.

Επιπλέον, η ΕΕ αντιπροσωπεύει σήμερα μόλις το 0,1% της παγκόσμιας παραγωγήςκαι επεξεργασίας λιθίου και αυτή προέρχεται αποκλειστικά από την Πορτογαλία. Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη χώρα επεξεργασίας στον κόσμο αντιπροσωπεύοντας το 69,2% της παγκόσμιας τέτοια ικανότητας. Ακολουθεί η Χιλή με 17% και η Αργεντινή με 7%. Η ΙΕΑ προβλέπει ότι έως το 2030 το 85% της επεξεργασίας λιθίου θα πραγματοποιείται στην Κίνα, τη Χιλή και την Αργεντινή.