Fitch: Χαμηλή ακόμη η πρόοδος των «πράσινων κτηρίων» στην Ελλάδα, αλλά γίνονται βήματα

Ένα scoreboard για την πορεία της κλιματικής μετάβασης των οικιστικών ακινήτων σε κάθε χώρα παγκοσμίως έφτιαξε ο οίκος αξιολόγησης Fitch, προκειμένου να αποτυπώσει την πρόοδο που έχουν κάνει οι κυβερνήσεις για τους στόχους μηδενικών ρύπων.

Η Ελλάδα δεν δείχνει ακόμη ότι έχει κάνει σημαντική πρόοδο, ωστόσο έχουν γίνει κρίσιμα βήματα προσαρμογής και μετριασμού των εκπομπών, βελτιώνοντας μάλιστα και το πλαίσιο συγκρισιμότητας μεταξύ των αγορών ακινήτων.

Fitch: Τι δεν είδε στην Ελλάδα

Όπως εξηγεί ο οίκος, ταξινομήσεις του αντικατοπτρίζουν τη σαφή απόκλιση στην πρόοδο της κλιματικής μετάβασης μεταξύ των χωρών. Η ετοιμότητα προσαρμογής και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής μιας κατοικίας αντικατοπτρίζεται γενικά μέσω των προτύπων ενεργειακής απόδοσης που μετρώνται συνήθως μέσω πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (EPC).

Το EPC ενθαρρύνει τους ιδιοκτήτες κατοικιών και τους αγοραστές να συνυπολογίσουν τις κλιματικές αλλαγές στις τιμές των κατοικιών παρέχοντας μεγαλύτερη διαφάνεια και συγκρισιμότητα της κλιματικής ανθεκτικότητας και των γενικών χαρακτηριστικών κατανάλωσης ενέργειας ενός ακινήτου. Τα ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών μπορεί να αντιμετωπίζονται εν μέρει μέσω των κτιριακών προτύπων, αλλά αυτά είναι απίθανο να αντικατοπτρίζουν τις επιπτώσεις της μεταβαλλόμενης φύσης των πολιτικών για την κλιματική μετάβαση στους παράγοντες που οδηγούν τις τιμές των κατοικιών.

Η δυναμική και οι τιμές του τομέα των κατοικιών είναι επομένως λιγότερο πιθανό να επηρεαστούν από την κλιματική μετάβαση σε χώρες όπου η πρόσβαση σε σαφείς και διαφανείς πληροφορίες σχετικά με την κλιματική προσαρμογή και την ετοιμότητα των κατοικιών είναι περιορισμένη. Αυτό είναι επίσης πιθανό να συμβαίνει όταν δεν εφαρμόζονται κοινά πρότυπα ανά χώρα, καθιστώντας πιο δύσκολη την άμεση σύγκριση μεταξύ διαφορετικών ακινήτων.

Επείγουσα η κατάσταση Κλιματικής Μετάβασης

Η Ελλάδα, κατά το scoreboard της Fitch, δείχνει ότι η κλιματική μετάβαση είναι ένα αναδυόμενο ζήτημα για τον τομέα των κατοικιών, είτε ως αποτέλεσμα πιθανής κατεύθυνσης πολιτικής είτε ως αποτέλεσμα της γενικής συνεχιζόμενης προσαρμογής της αγοράς. Αυτό ισχύει για πολλές χώρες στην Ευρώπη.

Για τις πιο περιφερειακές χώρες της ΕΕ, η απαιτούμενη ενσωμάτωση της αναδιατυπωμένης οδηγίας EPBD στην εθνική νομοθεσία διασφαλίζει ότι θα υπάρχει αυξημένη ορατότητα και διαθεσιμότητα πληροφοριών για την ενεργειακή απόδοση των κατοικιών.

Οι στόχοι απαλλαγής από τις εκπομπές άνθρακα που ορίζονται για τον τομέα βάσει της Οδηγίας της ΕΕ αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο μιας πιο άμεσης μετάβασης με γνώμονα την πολιτική.

Σε άλλες χώρες, η πορεία της κλιματικής μετάβασης καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από τη γενική προσαρμογή της αγοράς και την αυξανόμενη διαφάνεια και διαθεσιμότητα πληροφοριών για την ενεργειακή απόδοση των κατοικιών.

Η μεγαλύτερη συγκρισιμότητα των χαρακτηριστικών ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών μεταξύ των κατοικιών εντός μιας χώρας αυξάνει την ικανότητα των ιδιοκτητών κατοικιών και των αγοραστών κατοικιών να συνυπολογίζουν τους παράγοντες της κλιματικής μετάβασης, εξηγεί η Fitch.

Οι επιδόσεις

Η Fitch συγκέντρωσε, μεταξύ άλλων, και για την Ελλάδα την πρόοδο στον τομέα των κατοικιών. Αυτό αντικατοπτρίζει τα αυξανόμενα μέτρα προσαρμογής της αγοράς με γνώμονα το κλίμα ή/και τους προβληματισμούς πολιτικής για τον τομέα.

Νομοθετικά ζητήματα: Οι νόμοι της Ελλάδας για το κλίμα αντιμετωπίζονται μέσω του Νόμου του 2022 (4936/2022). Ως μέλος της ΕΕ, η Ελλάδα υπόκειται επίσης στις διατάξεις της νομοθεσίας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της αναδιατυπωμένης EPBD και των στόχων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κατά 22,7% κάτω από τα επίπεδα του 2005.

Κατάσταση πολιτικής: Η ενεργειακή απόδοση βρίσκεται στο επίκεντρο της πρόσφατης πολιτικής της ΕΕ, με την αναδιατυπωμένη EPBD να ενισχύει την εστίαση στη διαφάνεια και τη συγκρισιμότητα της ενεργειακής απόδοσης στο σπίτι.

Κόστος και επιδοτήσεις: Διατίθεται μια σειρά επιδοτήσεων για ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και σε νεότερους ιδιοκτήτες κατοικιών στο πλαίσιο του προγράμματος Εξοικονόμηση-Ανακαίνιση. Ωστόσο, το κόστος των ενεργειακά αποδοτικών μετασχηματισμών ακινήτων παραμένει υψηλό.

Εφαρμογή EPC: Το EPC είναι υποχρεωτικό για την πώληση ή την ενοικίαση ενός ακινήτου κατοικίας, συμπεριλαμβανομένων των νεόδμητων ακινήτων και των μεγάλων ανακαινίσεων.

Εκπομπές GHG: Οι νομοθετικές δεσμεύσεις της Ελλάδας περιλαμβάνουν μείωση των ετήσιων εκπομπών GHG κατά 55% και 80% (από τα επίπεδα του 1990) έως το 2030 και 2040, αντίστοιχα, και μια μετάβαση στις καθαρές μηδενικές ετήσιες εκπομπές GHG έως το 2050. Ο οικιακός τομέας της Ελλάδας είναι συμβάλλει σημαντικά στις συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της χώρας.