Αμερικανοί: Γιατί ψηφίζουν… φανατικά Ευρώπη για τις διακοπές τους

Οι Αμερικανοί είναι εδώ, και αυτή η ηλιόλουστη παράκτια πόλη της Λισαβόνας ανθίζει, αναφέρει η WSJ.

Αγίου Πνεύματος: Το τοπ-5 των πιο δημοφιλών προορισμών σε Ελλάδα και εξωτερικό

Στα μπαρ, τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια που βρίσκονται στα πλακόστρωτα δρομάκια, οι επιχειρήσεις είναι τόσο καλές που ο δήμαρχος Carlos Moedas μείωσε πρόσφατα τον τοπικό φόρο εισοδήματος για τους κατοίκους. Με οικονομική ανάπτυξη 8,2% πέρυσι και αύξηση 20% στα φορολογικά έσοδα από την προπανδημική εποχή, έχει επίσης κάνει τις δημόσιες συγκοινωνίες δωρεάν για τους νέους και τους ηλικιωμένους.

Προσόψεις κτηρίων γυαλίζονται μετά από χρόνια παραμέλησης. Ο σχεδιασμός βρίσκεται σε εξέλιξη για ένα νέο αεροδρόμιο, διπλάσιο από το υφιστάμενο, και για μια τρίωρη σιδηροδρομική σύνδεση υψηλής ταχύτητας με τη Μαδρίτη στη γειτονική Ισπανία. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Tribeca θα έρθει στην πόλη αυτό το φθινόπωρο.

Οι τιμές των δωματίων στην πόλη αυξάνονται και οι τουριστικές επενδύσεις πλημμυρίζουν. Ο Gonçalo Dias, διευθυντής και συνιδιοκτήτης του Ivens, ενός ξενοδοχείου αξίας 1.000 δολαρίων τη βραδιά στο κέντρο της Λισαβόνας, δήλωσε ότι σχεδιάζει να προσθέσει ένα τζαζ κλαμπ στο υπόγειο. Περισσότερες από τις μισές κρατήσεις δωματίων του προέρχονται από Αμερικανούς.

«Υπέροχες στιγμές. Οι καλύτερες εποχές των τελευταίων 45 ετών», είπε. «Είναι τρελό».

Ξεπέρασαν τους Ισπανούς οι Αμερικανοί

Στην Πορτογαλία, μια χώρα 10 εκατομμυρίων κατοίκων που προεξέχει στον Βόρειο Ατλαντικό από την Ισπανία, οι Αμερικανοί ξεπέρασαν πρόσφατα τους Ισπανούς ως η μεγαλύτερη ομάδα ξένων τουριστών.

«Είναι κυριολεκτικά, για τους Αμερικανούς αυτή τη στιγμή, το μέρος που πρέπει να πάνε», δήλωσε η Ameshia Cross, πολιτικός στρατηγικός αναλυτής από την Ουάσινγκτον, που επισκέπτεται την Πορτογαλία για πρώτη φορά.

Με οδηγό το ισχυρό δολάριο

Το ισχυρό δολάριο -και μια ισχυρή ανάκαμψη μετά τον Covid- έχει ενδυναμώσει εκατομμύρια Αμερικανούς που θα είχαν κάνει διακοπές στις ΗΠΑ πριν από την πανδημία. Τώρα ανακαλύπτουν ότι μπορούν να αντέξουν οικονομικά τις πολυτελείς ευρωπαϊκές διακοπές.

«Το δολάριο σας πηγαίνει πολύ πιο μακριά», είπε η Κρος πίνοντας καφέ στο λόμπι του πεντάστερου ξενοδοχείου της. «Δεν νιώθεις ότι σκοντάφτεις τόσο πολύ».

Στο εξαήμερο ταξίδι της, η Cross πήρε φθηνά εισιτήρια για να δει την Taylor Swift σε συναυλία – επίσης την πρώτη επίσκεψη της τραγουδίστριας στην Πορτογαλία – και ψώνισε ρούχα στο tony Avenida da Liberdade. Ένας από τους φίλους της έτυχε να βρίσκεται στη Λισαβόνα την ίδια στιγμή, είπε. Περισσότεροι φίλοι έρχονταν σε δύο εβδομάδες και μια άλλη ομάδα τον Σεπτέμβριο.

Ο τουρισμός παράγει σήμερα το ένα πέμπτο της οικονομικής παραγωγής στη Λισαβόνα και υποστηρίζει μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας. Αυτή η έκρηξη έχει αντηχήσει πολύ πέρα από την πρωτεύουσα.

Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Πορτογαλίας αυξήθηκε σχεδόν 8% μεταξύ 2019 και 2024, σε σύγκριση με λιγότερο από 1% για τη Γερμανία, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η κυβέρνηση κατέγραψε ένα σπάνιο πλεόνασμα προϋπολογισμού 1,2% του ΑΕΠ πέρυσι και ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί στο 95% φέτος, το χαμηλότερο από το 2009. Ο πληθυσμός της Πορτογαλίας αυξάνεται και πάλι μετά από χρόνια μείωσης, εν μέρει χάρη στην εισροή μεταναστών εργαζομένων και σε διάφορα φορολογικά κίνητρα και βίζες επενδυτών που έχουν προσελκύσει εργαζόμενους υψηλού εισοδήματος.

Ο Moedas, δήμαρχος της Λισαβόνας, λέει ότι υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη. Για μια πόλη που διπλασιάζεται σε μέγεθος σε περίπου ένα εκατομμύριο κάθε μέρα, συμπεριλαμβανομένων των μετακινούμενων, μόνο περίπου 35.000 είναι τουρίστες, είπε. «Είμαστε πολύ μακριά από μια κατάσταση λεγόμενου υπερτουρισμού».

Η «τρέλα» για ταξίδια και η κρίση που τόνωσε την ανταγωνιστικότητα

Η τάση αποτελεί μέρος μιας παγκόσμιας αναπροσαρμογής μετά τα lockdown του Covid-19. Οι δαπάνες για ταξίδια και φιλοξενία παγκοσμίως αυξήθηκαν περίπου επτά φορές ταχύτερα από την παγκόσμια οικονομία τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με την Oxford Economics. Αυτό το μοτίβο αναμένεται να συνεχιστεί για την επόμενη δεκαετία, αν και σε μικρότερο βαθμό.

Η Ευρώπη, ιδίως η νότια Ευρώπη, έχει ωφεληθεί περισσότερο από πολλές άλλες περιοχές. Αν και φιλοξενεί μόλις το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση έλαβε περίπου το ένα τρίτο όλων των διεθνών τουριστικών δολαρίων – πάνω από μισό τρισεκατομμύριο δολάρια – πέρυσι. Αυτό είναι περίπου τριπλάσιο σε διάστημα δύο δεκαετιών και συγκρίνεται με περίπου 150 δισεκατομμύρια δολάρια για τις ΗΠΑ, όπου ο τουρισμός ήταν πιο αργός να ανακάμψει.

Ένας λόγος είναι η βάναυση κρίση δημόσιου χρέους που έπληξε ιδιαίτερα σκληρά τον νότο της ηπείρου μόλις πριν από μια δεκαετία. Ανίκανες να τονώσουν τη ζήτηση με δημόσιες δαπάνες ή να ενεργοποιήσουν τις εξαγωγές υποτιμώντας το νόμισμά τους -το ευρώ, το οποίο μοιράζονται 20 κράτη- οι χώρες αυτές θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους μόνο με τη μείωση των μισθών. Αυτό και μια κατάρρευση της ακίνητης περιουσίας που άφησε ξαφνικά εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους διαθέσιμους έκανε την τουριστική βιομηχανία της περιοχής εξαιρετικά ανταγωνιστική, πολύ φθηνότερη από τους παραλιακούς προορισμούς της Καραϊβικής και στο ίδιο επίπεδο με προορισμούς της Λατινικής Αμερικής όπως το Μεξικό.

Το υψηλότερο κόστος διαβίωσης και η έλλειψη υψηλόμισθων θέσεων εργασίας ενθαρρύνουν περισσότερους Πορτογάλους μαθητές να εγκαταλείψουν τη χώρα, δήλωσε ο Arlindo Ferreira, διευθυντής σχολείου στη βόρεια Πορτογαλία.

Τα σχολεία αγωνίζονται επίσης να προσλάβουν εκπαιδευτικούς, «όχι μόνο λόγω του κόστους διαβίωσης, αλλά και επειδή μπορούν να λάβουν καλύτερους μισθούς σε άλλους τομείς», δήλωσε ο Φερέιρα.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των Πορτογάλων φοιτητών υψηλής ειδίκευσης εγκαταλείπουν τη χώρα μετά την αποφοίτησή τους, σύμφωνα με τη Raquel Varela, ιστορικό εργασίας και καθηγήτρια στο Νέο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας. Ακόμη και οι υψηλότερα αμειβόμενοι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας έχουν αρχίσει να μετακινούνται σε φθηνότερα μέρη.

Ο Tiago Araújo, διευθύνων σύμβουλος της startup τουριστικής τεχνολογίας HiJiffy, έχει κρατήσει τους υπαλλήλους του, αλλά λέει ότι πολλοί από αυτούς έχουν μετακομίσει από τη Λισαβόνα. Η τάση, η οποία ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Covid, οδηγείται τώρα κυρίως από τη στεγαστική κρίση.

«Oι Ευρωπαίοι δεν έχουν χρήματα»

Ωστόσο, η τουριστική έκρηξη βοήθησε την εταιρεία του Araújo. Τα ξενοδοχεία έχουν πλέον επιπλέον πόρους για να επενδύσουν σε προϊόντα HiJiffy, συμπεριλαμβανομένου ενός chatbot του Facebook messenger που επιτρέπει στους επισκέπτες να κάνουν κράτηση δωματίων απευθείας και όχι μέσω μεγάλων διαδικτυακών πλατφορμών που χρεώνουν μεγάλες προμήθειες.

Για πολλούς δικαιούχους της άνθησης, το δέλεαρ των Αμερικανών που έχουν κάνει ελεύθερες δαπάνες και έχουν βοηθήσει στην επίτευξη αυτού του μετασχηματισμού είναι πολύ ελκυστικό.

Ενώ ο Ντίας, ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου, διαφοροποιείται στη νυχτερινή ζωή, αρνείται να οραματιστεί ένα μέλλον όπου ο τομέας θα πρέπει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε επισκέπτες από αλλού.

Εάν οι Αμερικανοί σταματήσουν να έρχονται στη Λισαβόνα, είπε, «δεν νομίζω ότι μπορούμε να χρεώσουμε αυτό το είδος [τιμής] επειδή θα πρέπει να πάμε στους Ευρωπαίους και οι Ευρωπαίοι, δεν έχουν χρήματα».