Διοικητική εκτέλεση: Ισχυρισμοί για απόσβεση οφειλής, περιλαμβανομένης της παραγραφής, εξετάζονται σε όποιο στάδιο κι αν προβληθούν

Το Συμβούλιο της Επικρατείας αναίρεσε πρόσφατα απόφαση με την οποία απορρίφθηκε έφεση κατά πρωτόδικης απόφασης, η οποία δεν έκανε δεκτή ανακοπή κατά πράξης ταμειακής βεβαίωσης προστίμων ΚΒΣ. Πιο συγκεκριμένα, κρίθηκε κατά τρόπο εσφαλμένο, όπως διεμήνυσε το ΣτΕ, ότι οι λόγοι ανακοπής δεν μπορούσαν να εξετασθούν παρεμπιπτόντως, καθώς ανάγονταν στην νομιμότητα της καταλογιστικής πράξης της φορολογικής αρχής, για την οποία προβλέπεται η άσκηση προσφυγής.

Το σκεπτικό του Συμβουλίου της Επικρατείας που οδήγησε  στην εξαφάνιση της προσβαλλομένης απόφασης του δικάσαντος διοικητικού εφετείου ήταν ότι είναι εξεταστέος από τα δικαστήρια της ουσίας σε δίκη ανοιγείσα με ανακοπή κατά ταμειακής βεβαιώσεως, σε οποιοδήποτε στάδιο και αν προβληθεί, ισχυρισμός διαδίκου που αφορά στην κάθε μορφής απόσβεση της οφειλής, στην οποία περιλαμβάνεται και η παραγραφή, εφόσον αποδεικνύεται αμέσως.

Ειδικότερα, σημειώνεται ότι η διάταξη του άρθρου 217 του ΚΔΔ ευθέως συνάγεται από τον τίτλο και το γράμμα της αλλά και από την οικεία εισηγητική έκθεση ότι δεν προβλέπει δυνατότητα άσκησης, ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, ανακοπής κατά των διοικητικών πράξεων που συνιστούν νόμιμο τίτλο υπό την έννοια του άρθρου 2 (παρ. 1 και 2, περ. α΄) του ΚΕΔΕ.

Ειδικώς επί φορολογικών διαφορών, λόγω της πρόβλεψης του ενδίκου βοηθήματος της προσφυγής κατά του νομίμου τίτλου, δεν παρέχεται δυνατότητα προβολής παραπόνων το πρώτον με την ανακοπή και με βάση τον νόμο περί Εισπράξεως δημοσίων εσόδων, δηλαδή το δικαστήριο που δικάζει την ανακοπή δεν μπορεί να εξετάσει λόγο που αμφισβητεί το κατ’ ουσίαν βάσιμο της απαίτησης, για την οποία γίνεται η εκτέλεση, σε περίπτωση που ο ανακόπτων έχει δικαίωμα άσκησης προσφυγής κατά της σχετικής καταλογιστικής πράξης ενώπιον δικαστηρίου που αποφαίνεται με δύναμη δεδικασμένου.

Επομένως, η πρόβλεψη δυνατότητας άσκησης προσφυγής κατά της καταλογιστικής πράξης, δηλαδή του νομίμου τίτλου, συνεπάγεται ότι, με την ανακοπή κατά της ταμειακής βεβαίωσης, δεν επιτρέπεται παρεμπίπτων έλεγχος λόγων κατά του κύρους του ως άνω νομίμου τίτλου, βάσει του οποίου εχώρησε η ταμειακή βεβαίωση, η δε δυνατότητα προβολής, με την ανακοπή, λόγων που ανάγονται στην βασιμότητα του νόμιμου τίτλου, όταν δεν υφίσταται δεδικασμένο, αφορά στην περίπτωση, κατά την οποία δεν προβλέπεται προσφυγή ουσίας κατά του νομίμου τίτλου και, ενώ έχει ασκηθεί αίτηση ακύρωσης κατ’ αυτού, δεν έχει ακόμη εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση που να κρίνει την νομιμότητά του.

Κατ’ εξαίρεση, σύμφωνα με την διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 224 του ΚΔΔ, εξετάζονται, σε οποιοδήποτε στάδιο και αν προβληθούν, ισχυρισμοί περί απόσβεσης της οφειλής, στους οποίους περιλαμβάνονται και αυτοί που αφορούν στην παραγραφή των αξιώσεων του Δημοσίου, εφόσον αποδεικνύονται αμέσως. Περαιτέρω, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι, γενικώς, η παραγραφή αξιώσεων του Δημοσίου κατά ιδιώτη θα μπορούσε να εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως, πάντως, κατά τις ειδικές ρυθμίσεις του άρθρου 224 του ΚΔΔ, ο αυτεπάγγελτος αυτός έλεγχος δεν επιτρέπεται στις αγόμενες με ανακοπή, ασκουμένη κατά τους ορισμούς του ΚΔΔ, διαφορές του ΚΕΔΕ.