Γαλλία: Πώς λειτουργεί η Εθνοσυνέλευση

Στην τελική ευθεία μπαίνουν οι γαλλικές εκλογές. Η συμμετοχή έχει χτυπήσει ρεκόρ και οι κάλπες στη Γαλλία θα κλείσουν στις 21:00 (ώρα Ελλάδος), με τα πρώτα exit poll να αναμένονται τότε.

Οι σημερινές εκλογές αφορούν την Γαλλική Εθνοσυνέλευση, την κάτω βουλή της Γαλλίας, η οποία θα εκλέξει 577 βουλευτές.

Οι Γάλλοι βουλευτές εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία σε κάθε εκλογική περιφέρεια, η οποία ορίζεται ως μια περιοχή 125.000 κατοίκων, αν και εκπροσωπεί το έθνος στο σύνολό του, αναφέρει το France24.

Σενάρια για πυροσβεστική παρέμβαση της ΕΚΤ μετά τις γαλλικές εκλογές

Ένας υποψήφιος μπορεί να κερδίσει στον πρώτο γύρο συγκεντρώνοντας το 50% των ψήφων, εφόσον η συμμετοχή αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 25% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων της εκλογικής περιφέρειας.

Σε περίπτωση δεύτερου γύρου, όποιος κερδίσει τουλάχιστον το 12,5% των ψηφοφόρων στην πρώτη μπορεί να θέσει υποψηφιότητα. Είναι επομένως πιθανό να υπάρχουν τρεις ή τέσσερις υποψήφιοι. Ένας υποψήφιος μπορεί να αποσυρθεί μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γύρου, κάτι που συνήθως γίνεται για να στηρίξει έναν άλλον υποψήφιο. Εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει το απαιτούμενο 12,5%, οι δύο πρώτοι υποψήφιοι διαγωνίζονται σε δεύτερο γύρο.

Θητεία

Οι 577 βουλευτές της κάτω βουλής έχουν πενταετείς θητείες, χωρίς περιορισμό στον αριθμό των θητειών που μπορούν να υπηρετήσουν. Ένας βουλευτής πρέπει να είναι μέλος σε μια από τις οκτώ μόνιμες επιτροπές της Εθνοσυνέλευσης, οι οποίες συντάσσουν νομοσχέδια πριν έρθουν υπό συζήτηση.

Ενώ πολλοί εν ενεργεία πολιτικοί στη Γαλλία κατέχουν δύο θέσεις ταυτόχρονα, ορισμένα αξιώματα δεν μπορούν να κατέχονται ταυτόχρονα με την ιδιότητα του βουλευτή, όπως δήμαρχος, πρόεδρος ή ο αντιπρόεδρος περιφερειακών ή διαμερισματικών συμβουλίων, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, γερουσιαστής ή μέλος του Συνταγματικού Συμβουλίου (το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο της Γαλλίας).

Οι βουλευτές απολαμβάνουν μερική κοινοβουλευτική ασυλία: Ενώ δεν μπορούν να διωχθούν για πράξεις που σχετίζονται με τι έργο τους, μπορούν να αντιμετωπίσουν ποινική δίωξη για πράξεις που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του αξιώματός τους.

Θέσπιση νόμων στην Γαλλία

Τα μέλη του κοινοβουλίου ψηφίζουν για την θέσπιση νόμων και μπορούν να προτείνουν τροπολογίες που τροποποιούν το κείμενο. Μπορούν επίσης να καταθέσουν νομοσχέδια.

Αφού ψηφιστεί ένας νόμος, οι βουλευτές μπορούν να τον παραπέμψουν στο Συνταγματικό Συμβούλιο για να ελέγξουν αν είναι σύμφωνος με το γαλλικό Σύνταγμα.  Τουλάχιστον 60 βουλευτές πρέπει να συμφωνήσουν για την παραπομπή ενός θέματος στο δικαστήριο.

Πώς ελέγχουν την κυβέρνηση

Οι βουλευτές στη Γαλλία μπορούν να ζητούν απαντήσεις από την κυβέρνηση, είτε προφορικά είτε γραπτά. Αξιολογούν επίσης τη δημόσια πολιτική και δημοσιεύουν συστάσεις. Η Επιτροπή Οικονομικών, ειδικότερα, παρακολουθεί πως χρησιμοποιείται το δημόσιο χρήμα.

Αλλά ο ισχυρότερος μοχλός πίεσης κατά της κυβέρνησης παραμένει η πρόταση μομφής, η οποία μπορεί να ενεργοποιήσει την παραίτηση του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης που ο πρωθυπουργός όρισε. Μια τέτοια πρόταση πρέπει να υπογραφεί από τουλάχιστον το 1/10 της Εθνοσυνέλευσης, δηλαδή 58 βουλευτές.

Συνεργασία με άλλα θεσμικά όργανα στην Γαλλία

Οι βουλευτές και οι γερουσιαστές συζητούν το κείμενο ενός νομοσχεδίου καθώς αυτό περνάει από την κάτω βουλή της Εθνοσυνέλευσης και τη Γερουσία. Όμως η Εθνοσυνέλευση είναι αυτή που έχει τον τελευταίο λόγο σε περίπτωση διαφωνίας.

Η Εθνοσυνέλευση και οι γερουσιαστές μπορούν επίσης να συμμετέχουν στο Δικαστήριο της Δημοκρατίας (Cour de Justice de la République), το οποίο αποφαίνεται για εγκλήματα που φέρονται να έχουν διαπράξει μέλη της κυβέρνησης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και μπορεί ακόμη και να αποφανθεί για την παραπομπή του προέδρου.