ΗΠΑ: «Ασυλία» στον Τραμπ δίνει το Ανώτατο Δικαστήριο

O Ντόναλτ Τραμπ πανηγυρίζει  και Τζο Μπάιντεν μιλά για μία απόφαση που δημιουργεί ένα «επικίνδυνο προηγούμενο, μετατρέποντας σε βασιλιάδες του προέδρους των ΗΠΑ» . Το βέβαιο είναι ότι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει προκαλέσεις αναταράξεις.

Σε μια γνωμοδότηση 43 σελίδων τη Δευτέρα, το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ έβγαλε την «απόφαση του αιώνα», η οποία όπως εξηγούν αναλυτές θα ανατρέψει όχι μόνο τις ομοσπονδιακές διώξεις κατά του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, αλλά και θα προστατεύσει τους μελλοντικούς προέδρους από το να αντιμετωπίσουν ποινικές συνέπειες για ορισμένες ενέργειές τους στο Οβάλ Γραφείο.

Ομόλογα ΗΠΑ: Άνοδος αποδόσεων «δια χειρός» Τραμπ

Η απόφαση ορόσημο τη Δευτέρα προστατεύει τον Τραμπ για «επίσημες» πράξεις. Τα κατώτερα δικαστήρια θα πρέπει τώρα να χαράξουν τα όρια μεταξύ των προσωπικών και των επίσημων πράξεων ενός προέδρου.

Οι εκλογές στις ΗΠΑ

Η δυνητικά χρονοβόρα διαδικασία μειώνει την πιθανότητα ετυμηγορίας στην υπόθεση της παρέμβασης στις εκλογές πριν από την ψηφοφορία του Νοεμβρίου , σε μια νίκη του Τραμπ, του υποτιθέμενου Ρεπουμπλικανού υποψηφίου.

Εάν εκλεγεί, ο Τραμπ θα μπορούσε να δώσει εντολή στο υπουργείο Δικαιοσύνης να αποσύρει την υπόθεση. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγραψε: «ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ. ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ!»

«Ο πρόεδρος δεν απολαμβάνει ασυλίας για τις ανεπίσημες πράξεις του και δεν είναι όλα όσα κάνει ο πρόεδρος επίσημα. Ο πρόεδρος δεν είναι υπεράνω του νόμου», έγραψε ο επικεφαλής της δικαιοσύνης Τζον Ρόμπερτς για την πλειοψηφία. «Αλλά το Κογκρέσο δεν μπορεί να ποινικοποιήσει τη συμπεριφορά του προέδρου κατά την εκτέλεση των ευθυνών της εκτελεστικής εξουσίας σύμφωνα με το σύνταγμα. Και το σύστημα των χωριστών εξουσιών που σχεδιάστηκε από τους διαμορφωτές απαιτούσε πάντα ένα ενεργητικό, ανεξάρτητο στέλεχος».

Σε μια σφοδρή διαφωνία, η δικαστής Sonia Sotomayor έγραψε ότι η απόφαση της πλειοψηφίας «αναδιαμορφώνει τον θεσμό της προεδρίας» και «περιγελά την αρχή, θεμελιώδη για το σύνταγμα και το σύστημα διακυβέρνησής μας, ότι κανένας άνθρωπος δεν είναι υπεράνω του νόμου».

Η πλειοψηφία του δικαστηρίου «εφευρίσκει την ασυλία μέσω της ωμής βίας» και «στην πραγματικότητα προστατεύει πλήρως τους προέδρους από την ποινική ευθύνη», πρόσθεσε η Sotomayor. «Με τον φόβο για τη δημοκρατία μας, διαφωνώ».

Ο Μπάιντεν αργότερα τη Δευτέρα ανέφερε τα λόγια της Sotomayor, λέγοντας: «Το ίδιο πρέπει να διαφωνήσει και ο αμερικανικός λαός. Διαφωνώ.”

Χωρίς όρια

Η απόφαση «σχεδόν σίγουρα σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικά όρια στο τι μπορεί να κάνει ένας πρόεδρος», είπε ο Μπάιντεν. «Αυτή είναι μια θεμελιωδώς νέα αρχή» και η τελευταία «επίθεση» του δικαστηρίου σε ένα «ευρύ φάσμα μακροχρόνιων νομικών αρχών». Η απόφαση, εκτός από την εξάλειψη των πιθανοτήτων να δικαστεί ο Τραμπ πριν από τον Νοέμβριο, ήταν μια «τρομερή αδικία για τους ανθρώπους αυτού του έθνους», πρόσθεσε.

Η απόφαση ορόσημο

Οι Financial Times, αναλύουν μερικά βασικά στοιχεία από την απόφαση ορόσημο.

Οι πρόεδροι των ΗΠΑ προστατεύονται από ορισμένες ποινικές διώξεις ακόμη και μετά την αποχώρησή τους από τα καθήκοντά τους

Όταν οι δικηγόροι του Τραμπ υπέθεσαν για πρώτη φορά ότι ο πρώην πρόεδρος θα έπρεπε να έχει ασυλία από τις διώξεις για τις υποτιθέμενες προσπάθειές του να ανατρέψει τα αποτελέσματα των εκλογών του 2020, το επιχείρημά τους αντιμετωπίστηκε με περιφρόνηση από πολλούς νομικούς.

Μια γνώμη του 1982 σχετικά με την απόφαση του Ρίτσαρντ Νίξον να απολύσει έναν υπάλληλο της Πολεμικής Αεροπορίας ενώ βρισκόταν στον Λευκό Οίκο, Νίξον εναντίον Φιτζέραλντ, είχε αποδείξει ότι ένας πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορεί να μηνυθεί για αστική αποζημίωση, αφού πρέπει να μπορεί να κάνει τη δουλειά του χωρίς τον φόβο των αντιποίνων. Ωστόσο, πριν από την υπόθεση Τραμπ , κανένα δικαστήριο, πόσο μάλλον το Ανώτατο Δικαστήριο, δεν είχε αποφανθεί σχετικά με το αν ένας πρόεδρος θα μπορούσε να είναι απρόσβλητος από ποινικές διαδικασίες.

Τη Δευτέρα, το ανώτατο δικαστήριο διαπίστωσε ότι ακόμη και μετά την αποχώρησή του από τα καθήκοντά του, ένας πρώην πρόεδρος προστατεύεται επίσης από ποινικές διώξεις, τουλάχιστον όταν οι εν λόγω κατηγορίες αφορούν «συμπεριφορά εντός της αποκλειστικής σφαίρας συνταγματικής εξουσίας [του προέδρου]».

Τουλάχιστον ορισμένοι από τους ισχυρισμούς της 6ης Ιανουαρίου εναντίον του Τραμπ πιθανότατα θα απορριφθούν

Το ερώτημα ποια εγκλήματα από αυτά που φέρεται να διέπραξε ο Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες της προεδρίας του,  αποτελούν «επίσημες πράξεις» έχει ήδη απασχολήσει τους δικαστές. Αλλά η γνώμη της πλειοψηφίας έθεσε αμέσως αμφιβολίες για έναν από τους ισχυρισμούς εναντίον του Τραμπ, όπου οι εισαγγελείς ισχυρίζονται ότι προσπάθησε να πείσει τον εν ενεργεία γενικό εισαγγελέα να προωθήσει την υπόθεση ότι υπήρξε εκλογική νοθεία και απείλησε να τον αντικαταστήσει αν αντισταθεί.

Ο Τραμπ είναι «απόλυτα απρόσβλητος από τη δίωξη για την υποτιθέμενη συμπεριφορά που περιλαμβάνει τις συζητήσεις του με αξιωματούχους του υπουργείου Δικαιοσύνης», καταλήγει η γνωμοδότηση. Τα «κίνητρα» ενός προέδρου δεν μπορούσαν να κριθούν όταν επρόκειτο για επίσημη πράξη, πρόσθεσε η πλειοψηφία, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν «παρεμβατικό».

Η πλειοψηφία είπε ότι μεγάλο μέρος της υπόλοιπης επίμαχης συμπεριφοράς – που περιλαμβάνει μια υποτιθέμενη απόπειρα του Τραμπ να πείσει δικηγόρους, όπως ο Ρούντι Τζουλιάνι και ο Σίντνεϊ Πάουελ, να πιέσουν τους νομοθέτες για λογαριασμό του – «δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί καθαρά ότι εμπίπτει σε μια συγκεκριμένη προεδρική λειτουργία» και έπρεπε να αναλυθούν από τα κατώτερα δικαστήρια.

Οι φιλελεύθεροι δικαστές προειδοποιούν για «αδικαιολόγητη» απόφαση που «βάζει τον πρόεδρο πάνω από το νόμο»

Η δικαστής Sonia Sotomayor, μαζί με τους δύο άλλους φιλελεύθερους δικαστές στο εδώλιο, δεν μάσησε τα λόγια της κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες της απόφασης της Δευτέρας. Το «πρότζεκτ» της πλειοψηφίας, έγραψε «θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την προεδρία και τη δημοκρατία μας». Έθεσε διάφορα σενάρια στα οποία ο κάτοχος του αξιώματος θα μπορούσε, κυριολεκτικά, να ξεφύγει από τον φόνο:

«Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι το πιο ισχυρό πρόσωπο στη χώρα, και πιθανώς στον κόσμο. Όταν χρησιμοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τις υπηρεσιακές του εξουσίες, με το σκεπτικό της πλειοψηφίας, πλέον θα είναι απομονωμένος από ποινικές διώξεις. Δίνει εντολή στην Ομάδα 6 της Seal του Ναυτικού να δολοφονήσει έναν πολιτικό αντίπαλο; Απρόσβλητος. Οργανώνει στρατιωτικό πραξικόπημα για να κρατήσει την εξουσία; Απρόσβλητος. Παίρνει δωροδοκία ως αντάλλαγμα για χάρη; Απρόσβλητος. Ασυλία, ασυλία, ασυλία».

Η υπόθεση των διαβαθμισμένων εγγράφων του Τραμπ θα μπορούσε επίσης να τεθεί σε κίνδυνο

Ενώ η γνώμη της Δευτέρας αφορούσε την υπόθεση της 6ης Ιανουαρίου, θα μπορούσε να έχει ευρείες επιπτώσεις για το άλλο ομοσπονδιακό κατηγορητήριο κατά του Τραμπ, σχετικά με την υποτιθέμενη διατήρηση απόρρητων εγγράφων στην έπαυλή του στο Μαρ-α-Λάγκο.